کاردرمانی برای کودکان پیش فعال

پیش فعالی کودکان یک نوع اختلال در یادگیری محسوب می‌شود که خانواده‌ها را برای تربیت فرزندان دچار مشکل می‌کند. کاردرمانی برای کودکان پیش فعال یکی از روش‌های مناسب برای کاهش اثرات پیش فعالی کودکان است. کودکانی که پیش فعال هستند (کودکان مبتلا به ADHD) فعالیت بیش از اندازه‌ای داشته و هنگام تمرکز کردن دچار مشکل می‌شوند.

این کودکان آرام و قرار نداشته و نمی‌توانند به طور کامل به توضیحات گوش دهند؛ این بدان معناست که زمانی که فردی با این کودکان در حال صحبت باشد، هیچ توجهی به صحبت‌های وی نمی‌کنند. لازم به ذکر است، اغلب کودکان پیش فعال فراموشکار بوده و وسایل خود را گم می‌کنند. علت پیش فعالی کودکان به طور دقیق مشخص نیست.

این اختلال می‌تواند بر اثر تکامل سیستم عصبی صورت گیرد که استعداد ژنتیکی نیز در به وجود آمدن آن تاثیر گذار است. بنابراین کاردرمانی برای کودکان پیش فعال ظهور کرده تا به وسیله بازی‌های هدفمند و سیستم‌های مبتنی بر پاداش و محرومیت این اختلال را در کودکان کاهش و یا از بین ببرد.

همچنین کودکانی که پیش فعال هستند اغلب به دستورات و کارهایی که به آن‌ها سپرده می‌شود اهمیت نداده یا نصف‌کاره آن‌ها را انجام می‌دهند. این دسته از خردسالان نمی‌توانند در یکجا ساکن بنشینند و به دیگران توجه کنند. به همین دلیل کمتر در فعالیت‌های ورزشی و علمی شرکت می‌کنند یا اگر هم شرکت کنند، پس از چند لحظه، آن جمع را ترک می‌کنند.

مطلب پیشنهادی: افزایش اشتها در کودکان

کاردرمانی برای کودکان پیش فعال به چه جهتی صورت می گیرد؟

کاردرمانی برای کودکان پیش فعال یک روش درمانی مناسب برای این دسته از کودکان است تا هم در این دوره دچار رنجش نشوند و هم در بزرگسالی. در این بین، کاردرمانی برای کودک پیش فعال توسط یک کاردرمانگر ماهر صورت می‌گیرد؛ طوری که وی ابتدا با ارزیابی دقیق کودک و عملکرد آن در خانه، مدرسه و با همسن و سالانش پرداخته تا ضعف و توانایی‌های وی را مشخص کند.

پس از به عمل آوردن این ارزیابی‌ها، نتیجه می‌گیرد که چه روشی مناسب با رفع پیش فعالی کودک است. حال برای آن که بتوانیم رفتارهای نامطلوب کودک‌مان مانند لجبازی با خانواده را بهبود بخشیم و نیز رفتارهای مطلوب او را تقویت کنیم، باید از راهکارهای پاداش، محرومیت و نادیده گرفتن استفاده کنیم، که در ادامه توضیحات بیشتری در رابطه با این روش‌ها ذکر کرده‌ایم.

فواید استفاده از کاردرمانی برای کودکان پیش فعال

• باعث بهبود هماهنگی میان ذهن و جسم کودک می‌شود.
• باعث بهبود تمرکز و حواس‌جمع شدن وی می‌شود.
• کاهش حواس‌پرتی.
• بهبود مهارت‌های اجتماعی.
• افزایش توانایی‌های کودک.
• کاهش پیش فعالی و بروز رفتارهای تنشی.
• و مواردی از این قبیل.

سن شناسایی کودکان پیش فعال

از آنجایی که کودکان در محیط خانواده رشد کرده و بیشتر با آن‌ها در ارتباط هستند، در نتیجه شناسایی این اختلال توسط خانواده، علل‌الخصوص والدین قابل انجام است. البته پیش فعالی کودک گاهی از چشم والدین دور می‌ماند که در نتیجه این اختلال در محیط مدرسه یا مهد کودک شناسایی می‌شود.

متخصصان نیز در زمینه تشخیص این اختلال نقش بسزایی داشته‌اند؛ به طوری که در یک مطالعه، ابتلا بیشتر کودکان مبتلا به بیش فعالی که کمتر از ۶ سال داشتند، توسط روانپزشک به طور قطعی نشان داده شده است و افراد روانشناس نیز اغلب ابتلا کودکان بالا ۶ سال را در این اختلال تشخیص داده‌اند.

پس می‌توان به این نتیجه رسید که، در این مرحله تشخیص قطعی توسط فرد متخصص انجام می‌شود که مبنا آن، مشاهده علائم و رفتار کودک بوده و به والدین تاکید می‌شود، به هر کودک که شیطنت می‌کند، برچسب بیش فعالی نچسبانند.

مطلب پیشنهادی: روش هایی که باعث افزایش قد در کودکان می شود

روش های موثر در کاردرمانی برای کودکان پیش فعال

همانطور که در قبل‌تر به آن اشاره کردیم، راهکارهایی جهت کاردرمانی برای کودکان پیش فعال وجود دارد، روش‌هایی مانند نادیده گرفتن بد رفتاری‌های جزئی، محروم‌سازی یا منزوی کردن کودک، تشویق و پاداش کودک که در ادامه هر کدام را به اختصار توضیح داده‌ایم.

• نادیده گرفتن بد رفتاری‌های جزئی:

 از رفتارهای نامناسبی که یک کودک پیش فعال از خود بروز داده و ممکن است مورد پسند خانواده و دیگران قرار نگیرد و البته به کودک و اطرافیان آسیبی وارد نکند می‌توان به گریه کردن، پا کوبیدن، جیغ زدن، نق زدن و غیره اشاره کرد. لازم به ذکر است که اگر کودک شما یکی از این رفتارها را از خود نشان داد، شما باید خونسردی خود را حفظ کرده تا کودک بیشتر از حد، لجبازی نکند. بنابراین، در صورتی که در این شرایط نسبت به کودکتان بی تفاوت باشید، کودک متوجه می‌شود که روش ناکارآمدی برای نحوه درخواست خود انتخاب کرده و سعی می‌کند به روش دیگری درخواست خود را ارائه دهد.

برای آن که از این روش نتیجه مطلوبی به دست آورید، باید موارد زیر را رعایت کنید:

1. ترک کردن محیط، بدون توجه به رفتار کودک.
2. خود را مشغول انجام کار دیگری کنید.
3. نگاه نکردن به کودک.
4. می‌تواین از جملاتی مانند «اگه گریه نکنی و بیای و غذاتو بخوری، بعدش میریم باهم بازی میکنیم» کمک بگیرید.
5. در صورت ترحم به کودک و دلسوزی، این رفتار او تشدید پیدا می‌کند.
6. برای آن که روند درمان این اختلال زودتر به انجام رسد، لازم است والدین با یکدیگر تعامل داشته باشند.

• محروم سازی یا منزوی کردن کودک:

در صورتی که متوجه شدید، نادیده گرفتن کودک ثمربخش نمی‌باشد، توصیه می‌کنیم از روش محرومیت استفاده کنید. این روش در مواقعی که کودک رفتارهایی مانند پرتاب وسایل، کتک زدن بقیه، دعوا کردن، استفاده از کلمات زشت و غیره از خود نشان می‌دهند، موثر است.

متخصصان اعلام کردند، در صورتی که کودک شما یکی از این رفتارها را انجام دهد، او را برای مدت زمانی کوتاهی در یک مکان مثل اتاق، تنها بگذارید، البته حتما به نکات امنیتی توجه داشته باشید. نتیجه انجام این امر، تصحیح رفتار و حرکات نامناسب کودک است.

حال در صورتی که موارد زیر را نیز رعایت کنید، این روش اثرگذاری بیشتری خواهد داشت:

1. استفاده از این روش برای کودکان بالای ۳ سال مناسب‌تر است.
2. اتاقی که کودک در آن مدت محرومیت خود را می‎‌گذراند، باید امنیت کامل داشته و طوری نباشد که کودک دچار ترس و وحشت شود.
3. قبل از آن که کودکتان را به اتاق ببرید، دلیل این محرومیت را به وی اعلام کنید تا در مدت زمان تنهایی، به رفتار خود فکر کند.
4. مدت زمان محرومیت باید به اندازه سن کودک شما در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، اگر کودک ۴ سال دارد، باید ۴ دقیقه در اتاق به نوعی حبس شود.
5. توجه داشته باشید، پس از به اتمام رسیدن محرومیت، نباید مدام در رابطه با رفتار کودک‌تان صحبت کنید؛ چراکه ممکن است منجر به عصبانیت، قهر و سرزنش کودک شود.

مطلب پیشنهادی: خجالتی بودن کودکان

• تشویق و پاداش کودک:

کودکان پیش فعال مدام به انجام رفتارهای نامطلوب نپرداخته و مانند سایر کودکان از توانایی‌های بالایی برخوردار هستند. بنابراین، در صورتی که ملاحظه کردید کودک شما حرکت خوبی از خود نشان داد، بهتر است با تشویق کلامی مانند آفرین و خرید کادو یا اسباب بازی، وی را منجر به انجام دوباره آن حرکت یا رفتار، کنید.

اگر می‌خواهید این روش نتیجه مناسب‌تری داشته باشد، به موارد زیر توجه کنید:

1. اگر از کودک تعریف می‌کنیدف به طور دقیق و واضح این کار را انجام دهید.
2. در صورت مشاهده رفتار مطلوب از فرزندتان، او را در آغوش کشیده یا بوسش کنید تا دوباره آن رفتار را انجام دهد.
3. اگر کودک‌تان در انجام کاری تردید دارد، از او تعریف کنید تا به انجام آن کار تشویق شود.
4. نباید قبل از انجام یک کار یا فعالیت مطلوب، کودک را تشویق کرد.
5. در انتخاب روش تشویق به ویژه تهیه وسایل حتما باید علاقه کودک در نظر گرفته شود.

کلام پایانی

ما در این مطلب از ویکی درمان ، هر آنچه در رابطه با کاردرمانی برای کودکان پیش فعال وجود دارد به شما عزیزان شرح دادیم. امیدواریم این مقاله نیز برای شما مفید بوده باشد.

سوالات متداول کاردرمانی برای کودکان پیش فعال

چه نوع بازی هایی جهت کاردرمانی برای کودکان پیش فعال وجود دارد؟

بازی نقطه چین و بازی ماز.

کاردرمانی چیست؟

کار درمانی یکی از متد های درمانی محسوب می شود که در آن متخصصان با استفاده از تمارین و فعالیت های هدفمند به کاهش و کنترل علائم و رفتار ناشی از آسیب های جسمی یا روحی افراد کمک می کند.