ذخیره خون بند ناف نوزاد

ذخیره خون بند ناف نوزاد بدین منظور است که اگر کودک یا خانواده او دچار ابتلا به بیماری‌های خاصی شده باشند، می‌توان از آن برای درمان استفاده کرد. در نتیجه، بانک بند ناف یک تصمیم بزرگ و شایسته از سوی خانواده‌ها جهت افزایش سن و سلامت فرزندشان است. از نظر علمی نیز این بانک خون بند ناف ذخیره شده در صورتی که در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتی‌گراد فریز شده باشد، می‌توان آن را ۲۸ تا ۳۰ سال نگهداری کرد.

اما طبق آمارهای جهانی، بهتر است این خون در ۵ سال اول پس از فریز شدن مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین بسته به تعداد سلول‌های ذخیره شده، سال‌های نگهداری خون بند ناف نیز در کشورهای مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، نمونه‌هایی که بالای یک میلیارد سول دارند، بیش از ۱۰ سال و نمونه‌هایی با تعداد سلول‌های کمتر، بین ۵ تا ۱۰ سال نگهداری می‌شوند.

بانک خون بند ناف

زمانی که نوزاد متولد می‌شود، مقداری کمی از از بند ناف وی خون جاری شده و از آن برای ذخیره خون بند ناف استفاده می‌شود. لازم به ذکر است، جفت یکی از انواع اندام عروقی است که هم به تغذیه جنین کمک می‌کند و هم به غنی‌سازی سلول‌های بنیادی می‌پردازد. پس در نتیجه، بانک خون بند ناف؛ جمع آوری سلول‌های بنیادی پس از متولد شدن نوزاد و ذخیره آن جهت استفاده احتمالی از خون بند ناف است.

جهت ذخیره خون بند ناف نوزاد، خانواده‌ها می‌توانند با پرداخت هزینه نگهداری خون بند ناف آن را ذخیره یا بر اساس محل تولد، ذخیره خون بند ناف نوزاد را به صورت رایگان به مراکز دولتی بانک خون بند ناف بسپارند.

خوب است بدانید، زمانی ذخیره خون بند ناف نوزاد شروع می‌شود، که پیوند سلول‌های بنیادی در اولین پیوند در دوران کودکی، صورت گرفته باشد. اما از دو دهه گذشته تا به امروز، دسترسی در مقیاس‌های بیشتری موجود است.

مطلب پیشنهادی: زایمان در آب

لازم به ذکر است، خانواده‌هایی که قصد ذخیره خون بند ناف نوزاد خود را دارند، باید در هفته بیستم بارداری این اقدام را انجام دهند. برای انجام این کار مادر باید کارت شناسایی خود را به همراه داشته و آزمایشات مرتبط با تشخیص بیماری‌های عفونی را نیز انجام داده باشد.

نحوه نگهداری و ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خون بند ناف

 پس از زایمان نوزاد به روش زایمان طبیعی یا سزارین، بند نافی که نزدیک نوزاد است، قطع شده و جراحان مقدار خون کمی که در جفت موجود است را با به وسیله سرنگ جمع‌آوری می‌کنند. خون ذخیره شده، از بند ناف متصل به جفت گرفته می‌شود و نه از بند ناف خود نوزاد، پس از انجام این کار، بند ناف از نوزاد جدا می‌شود. مدت زمانی که طول می‌کشد تا خون جمع‌آوری شود، کمتر از ۱۰ دقیقه و مقدار خون گرفته شده چیزی حدود ۴۰ میلی‌لیتر است.

نکته قابل توجه این است که، تمام والدین قادر به ذخیره خون بند ناف نوزاد خود و قرار دادن آن در بانک خون نیستند؛ زیرا بند ناف باید میزان خون مشخصی داشته باشد. همچنین باید تمام آزمایشات مرتبط با بیماری‌های باکتریایی و قابل انتقال مثل هپاتیت و HIV انجام شود. موضوع مهم دیگر این است که، امکان آلوده شدن نمونه خون بند ناف حین گرفته شدن نیز وجود دارد که در این صورت، غیر قابل استفاده خواهد بود.

نحوه نگهداری خون بند ناف نیز به این صورت است که، پس از ذخیره خون بند ناف نوزاد، به بانک خون فرستاده شده و مشخصات آن ثبت می‌شود. پس از آن، سلول‌های بنیادی از دیگر بخش‌های خون بند ناف جدا شده و در تانک ازت ذخیره می‌شود.

پیوند خون بند ناف

قبل از اینکه پیوند رخ دهد، سلول‌های بنیادی از حالت فریز خارج و ذوب می‌شوند. سپس پیوند خون بند ناف به یکی از دو روش اتولوگ یا آلوژنیک انجام می‌شود. روش اتولوگ مناسب زمانی است که بیمار خون بند ناف را در پیوند سلول‌های بنیادی دریافت کرده باشد و روش آلوژنیک نیز برای مواقعی است که بیمار خون بند ناف را از شخص دیگری گرفته باشد.

معمولا پیوند خون بند ناف در سنین کودکی یا جوانی صورت می‌گیرد. حال علت آن که این پیوند برای افراد سن بالا و بالغ توصیه نمی‌شود این است که، خون بند ناف اهدایی کافی برای این افراد وجود ندارد. پس هر چه سن افراد برای این پیوند بیشتر باشد، تعداد سلول‌های بنیادی بیشتری نیز برای پیوند موفق لازم است.

انواع بانک خون جهت ذخیره خون بند ناف نوزاد

والدینی که قصد ذخیره خون بند ناف نوزاد خود در مراکز بانک خون بند ناف را دارند باید بدانند که، این مراکز دو نوع بانک خون دارند: بانک خون بند ناف عمومی و بانک خون بند ناف خصوصی. در ادامه به طور کامل در رابطه با انواع بانک خون بند ناف توضیح داده‌ایم:

• بانک خون بند ناف عمومی: از این نوع جهت امور تحقیقاتی و اهدا استفاده می‌شود. همچنین این نوع بانک خون هیچ هزینه نگهداری از خون بند ناف دریافت نمی‌کند. در بانک خون بند ناف عمومی، خون گرفته شده از بند ناف به مرکز نگهداری عمومی ارسال شده تا مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که این خون فاقد بیماری یا آلودگی باشد، برای درمان افراد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است، در صورتی که در آینده، یکی از افراد خانواده اهدا کننده دچار بیماری خاصی شده و برای درمان، به پیوند سلول‌های بنیادی نیاز داشته باشد، انجام این کار رایگان نخواهد بود.
• بانک خون بند ناف خصوصی: ذخیره خون بند ناف نوزاد در این بانک خون، در آینده یا هر زمان برای استفاده خانواده آن شخص است. شخصی که خون بند ناف خود را در بانک خون بند ناف خصوصی قرار داده است، می‌بایست هزینه ذخیره و نگهداری آن را پرداخت کند. گفتنی است که، اگر در خانواده اهداکننده، سابقه بیماری‌های خاصی وجود داشته باشد، از طریق پیوند سلول‌های بنیادی، می‌توان به درمان آن پرداخت.

مزایای ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خون بند ناف

• از آنجایی که خون بند ناف دارای سلول‌های بنیادی بوده و این سلول‌ها پیش‌ساز سلول‌های خونی است، می‌تواند موجب تمایز در سلول‌های خون، مغز، قلب یا استخوان شود. همچنین از بانک خون بند ناف برای درمان سرطان خون، اختلالات ژنتیکی و خونی استفاده می‌شود.
• میزان موفقیت درمان با خون بند ناف طی ۱۰ سال اخیر افزایش پیدا کرده است.
• خون بند ناف همیشه در دسترس خانواده‌هایی است که آن را در بانک خون‌های خصوصی نگهداری می‌کنند و به هیچ عنوان افراد دیگر نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

معایب ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خون بند ناف

• بالا بودن هزینه ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خون بند ناف خصوصی
• ممکن است فرد اهداکننده، هیچ زمانی لازم به استفاده از خون بند ناف ذخیره شده، نداشته باشد.
• خون بند ناف ممکن است قادر به درمان تمام‌ بیماری‌ها نباشد.
• امکان از بین رفتن خون بند ناف در بانک خون به مرور زمان؛ این بدان معناست که، اگر فرد خون بند ناف را در بانک خون عمومی قرار داده باشد، چند کودک می‌توانند برای درمان، از یک واحد از خون بند ناف استفاده کند، اما اگر این خون در بانک خون بند ناف خصوصی ذخیره شده و هیچ وقت شخص اهداکننده یا خانواده وی از آن استفاده نکنند، این خون دور ریخته شده و مورد استفاده هیچکس قرار نمی‌گیرد.

کلام پایانی

ما در این مقاله از ویکی درمان هر آنچه در رابطه با ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خون بند ناف، وجود دارد را به شما عزیزان شرح دادیم. امیدواریم این مطالب مورد پسند شما قرار گرفته باشد.