پوسیدگی دندان شیری کودکان از جمله بیماری‌های عفونی شایع بین آن‌هاست. این دندان‌ها در سنین ۶ یا هفت سالگی شروع به پوسیده شدن کرده و لق می‌شوند و باید کشیده شوند. مراقبت از دندان‌ها حتی دندانهای شیری از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه با ما همراه باشید تا دلایل پوسیدگی دندان شیری در کودکان را دریابید و بدانید چگونه باید از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری کرد. چرا که تحمل درد پوسیدگی برای کودکان بسیار عذاب آور است.
پوسیدگی دندان شیری کودکان چگونه ایجاد می‌شود؟
ابتدا باید بدانید که در زمان ۹ تا ۱۲ ماهگی کودکان، ۸ دندان اول رویش پیدا می‌کنند و سپس دندانهای جلویی پایینی معمولا از ۶ تا ۱۰ ماهگی و دندانهای جلویی بالایی از ۹ تا ۱۲ ماهگی در می‌آیند. به همین دلیل احتمال لق شدن این دندان‌ها در سن ۶ یا ۷ سالگی بیشتر از سایر دندان‌هایی است که دیرتر در می‌آیند.
پوسیدگی دندان شیری کودکان می‌تواند علل مختلفی داشته باشد که برخی از این علل رژیم غذایی متفاوت هر خانواده، وضعیت بهداشت خانواده و کودک و شکل ظاهری دندانهای کودک هستند. در واقع پوسیده شدن دندان‌ها بر اثر تولید اسید توسط باکتری ایجاد می‌شود و این باکتری مواد معدنی دندان را ازبین می‌برد و همین امر سبب پوسیده شدن دندان‌ها می‌شود.
اهمیت حفظ سلامت دندانهای شیری کودکان
از آنجایی که یکی از وظایف دندانهای شیری پر کردن فضای خالی دندانهای دائمی و اصلی است بنابراین سلامت دندانهای شیری کودکان بسیار اهیمت دارد. پوسیدگی دندان شیری کودکان موجب آسیب رسیدن به دندان‌ها می‌شود و در نهایت در عمل جویدن و نحوه صحبت کردن آن‌ها و همچنین نحوه رویش دندانهای اصلی تاثیر گذار خواهد بود. اگر به درستی از دندانهای شیری مراقبت نشود و زودتر از موعد این دندان‌ها پوسیده شده و بیوفتند رشد دندانهای اصلی و بعدی مختل می‌شود.
پوسیدگی دندان شیری کودکان چه عوارضی دارد؟
مهم‌ترین مشکلی که با پوسیدگی دندانشیری کودکان ایجاد می‌شوند عبارتند از:
ایجاد مشکل در جویدن
بدیهی است که اگر هر فردی دچار پوسیدگی دندان شود در عمل جویدن به مشکل بر می‌خورد و توانایی جویدن برخی از مواد غذایی و نوشیدن برخی از نوشیدنی‌ها برایش سخت خواهد شد. این امر در پوسیدگی دندان شیری کودکان نیز صدق می‌کند، چه بسا که تحمل این درد برای کودکان سخت‌تر است.
تحت تاثیر قرار گرفتن زیبایی چهره کودک و از دست رفتن اعتماد به نفس او
طبیعتا با پوسیده شدن دندان‌ها، دندان‌ها زیبایی خود را از دست می‌دهند و از آنجایی که هر انسانی علی الخصوص کودکان دوست دارند زیبا به نظر برسند با این مشکل زیبایی‌شان تحت تاثیر قرار می‌گیرد و احساس ناخوشایندی را به کودک منتقل می‌کند. بنابراین لازم است از پوسیدگی دندان شیری کودکان هرچه سریع‌تر جلوگیری شود.
فضای لازم برای رویش دندان دائمی و اصلی دچار مشکل می‌شود
همانطور که گفته شد با عدم مراقبت از دندانهای کودکان و عدم درمان به موقع آن‌ها، مجبور به کشیدن دندانهای کودک می‌شوید. و از آنجایی که دندانهای شیری فضای دندانهای اصلی را پر می‌کند تا پس از افتادن دندان شیری دندانهای اصلی در بیایند با پوسیده شدن زود هنگام دندان‌ها، دندانپزشکان مجبورند تا وسیله‌ای به نام فضا نگهدار را در دهان کودک جاسازی نمایند، چرا که اگر این کار انجام نشود و فضای مورد نیاز برای رویش دندانهای دائمی از بین برود در نهایت ممکن است در روند رویش دندانهای اصلی مشکل ایجاد شود و در بزرگسالی نیاز به درمان‌هایی همچون ارتودنسی باشد.
چرا پوسیدگی دندان شیری کودکان رخ می‌دهد؟
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در خانواده و در کودکان و رژیم غذایی نامناسب مانند مصرف نوشیدنی‌های حاوی قند و مواد غذایی دارای نشاسته مینای دندان را به خطر می‌اندازد چرا که با خوردن منابع غذایی و نوشیدنی‌های نامناسب مینای دندان تحت تاثیر حملات متعدد اسیدی قرار می‌گیرد و اینگونه دائما مواد معدنی خود را ازدست می‌دهد و به مرور زمان ضعیف و ضعیف‌تر می‌شود. با از دست رفتن مواد معدنی در دندان، پوسیدگی دندان شیری کودکان ایجاد می‌شود که اولین نشانه آن ایجاد لکه سفید در محل از بین رفتن مواد معدنی است.
جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان
به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید
برای پیشگیری از پوسیدگی دندان شیری کودکان می‌توانید به بهترین دندانپزشک اطفال و نوجوانان مراجعه کرده و از خدمات دندانپزشکی کودکان استفاده کنید. بهترین زمان برای معاینه دادنپزشک از ۶ تا ۱۲ ماهگی نوزاد است. چرا که در این سن هنوز دندان‌ها پوسیده نشده‌اند و با این معاینه، دندانپزشک می‌تواند توصیه‌های لازم را به والدین بکند، تا از دندانهای کودکشان بهتر و بیشتر مراقبت کرده و از پوسیدگی زود هنگام آن جلوگیری کنند.
به بهداشت دهان و دندان کودک توجه کنید
از نکات مهم در عدم پوسیدگی دندان شیری کودکان، رعایت بهداشت دهان و دندان آن‌ها از همان زمان ابتدایی تولد است که باید به محض رویش دندان‌ها شروع شود و والدین نیز باید به وسیله‌ی مسواک‌های مختص کودکان یا گاز پارچه‌ای تمیز به تمیز کردن دندانهای کودکان خود اقدام کنند. مسواک زدن ابتدا باید توسط والدین انجام شود چون کودکان نمی‌توانند به صورت اصولی دندانهای خود را مسواک بزنند و از آن به خوبی مراقبت کنند. به عنوان مثال تا قبل از رویش دندان‌ها حتما لثه‌های نوزادان خود را ماساژ دهد چرا که تمیز کردن مداوم و صحیح دندان‌ها از پوسیدگی دندان شیری کودکان جلوگیری می‌کند.
بهتر است والدین تا سن ۶ سالگی کودکان خود، خود تمیز کردن و مسواک زدن دندانهای کودک را به عهده بگیرند و در غیر این صورت بهتر است مسواک زدن کودکان تحت نظر خودشانه باشد و بعد از گذشت شش سال این ار به کودک بسپارند.
از عادات بد دهانی و غذایی جلوگیری شود
برخی از عادات بد دهانی موجب پوسیدگی دندان شیری کودکان می‌شود. به عنوان مثال برای آرام کردن کودکان از شیشه شیر و پستانک استفاده نکنید. به دلیل اینکه استفاده مداوم از بطری و پستانک موجب پوسیدگی زودرس دندانهای کودک می‌شود. از دادن بیش از حد شیر در هنگام شب خودداری کنید و در غیر اینصورت پس از دادن شیر، به کودکان آب دهید تا باقی مانده شیر ازروی دندانهای کودک پاک شود.
علاوه بر توجه به این عادات به تغذیه کودک نیز توجه‌ای ویژه‌ای داشته باشید تا مانع پوسیدگی زودرس دندانهای آن‌ها شوید. از دادن انواع خوراکی‌هایی که در پوسیدگی دندان شیری کودکان نقش به سزایی دارند، مانند: انواع شیرینی، کیک، شکلات، بیسکوییت، چیپس و غیره بپرهیزید. به جای مصرف این خوراکی‍‌های مضر از مواد غذایی مفید و غیر پوسیدگی‌زا مانند: ماست، پنیر، انواع مغزها، میوه و سالاد استفاده کنید و در میان وعده کودکان خود قرار دهید.
چه کارهایی از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند؟
فلورایدتراپی و فیشورسیلنت در برابر پوسیده شدن دندانهای کودکان تاثیر گذار است. اگر فلوراید تراپی هر شش ماه یکبار و در فواصلی که دندانپزشک کودک توصیه کرده انجام شود به پیشگیری از پوسیدگی دندان شیری کودکان کمک خواهد کرد و لازم به ذکر است که این کار عوارضی به دنبال ندارد.
فیشورسیلنت یک نوع روکش دندان است که شیارهای موجود در دندانهای دائمی کودکان را پوشش داده و مسدود می‌کند چرا که شیارهای درون دندان کودکان موجب می‌شود، تا مواد غذایی در آن تجمع پیدا کنند و در صورت مسواک زدن از بین نرود و دندان به طور کامل تمیز نشود، اما با فیشورسیلنت مواد غذایی در شیارهای دندان تجمع پیدا نمی‌کند. همینطور بهتر است با توجه نظر پزشک به پر کردن دندان کودکان اقدام نمایید.
جمع بندی
بنابر مطالب یاد شده مراقبت از دندان شیری کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر در مراقبت از آن سهل انگاری شود تاثیر بدی در رویش دندانهای اصلی خواهد گذاشت. والدین باید در رعایت بهداشت دهان و دندان کودکان خود کوشا باشند و با استفاده از رژیم غذایی مناسب از بروز پوسیدگی دندان کودکان جلوگیری کنند.
