وزوز کردن گوش یک اختلال شایع بین افراد کهنسال است که عموما بین ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد به آن مبتلا میشوند. اما این اختلال بسیار فراگیرتر از این است. وزوز گوش به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه ممکن است، نشانه و علامت بیماریهای دیگری چون کاهش شنوایی، صدمه دیدن گوش یا اختلال سیستم شنوایی باشد. در ادامه این مطلب از ویکی درمان بیشتر درباره وزوز کردن گوش، علت و درمان آن بحث خواهیم کرد.
انواع وزوز گوش
وزوز کردن گوش (Tinnitus) دو نوع دارد:
وزوز ذهنی
این نوع از وزوز زمانی رخ میدهد که در گوش میانی، داخلی یا خارجی مشکل ایجاد شود یا اعصاب شنوایی یا بخشی از مغز که وظیفهی تفسیر سیگنالهای عصبی را به عنوان صدا دارد، با اختلال روبهرو شود. این نوع، شایعترین نوع وزوز کردن گوش است و تنها خود شخص است که آن را میشنود.
وزوز عینی
این نوع، زمانی رخ میدهد که در عروق، استخوان گوش میانی یا انقباضات عضلانی اختلال ایجاد شود. وزوز عینی نادر است و برخلاف وزوز ذهنی، پزشک هم به هنگام معاینه، صدای وزوز را میشنود.
علائم وزوز گوش چیست؟
هنگامی که هیچ صدای خارجی نباشد، فرد احساس میکند صداهایی را چون زنگ، ویبره، غرش، کلیک، فش فش، زمزمه میشنود. این صداها ممکن است در یک یا هر دو گوش و با درجات متفاوتی از شدت و آهستگی شنیده شود و گاهی آنقدر بلند شود که تمرکز یا شنوایی فرد را مختل کند. وزوز ممکن است بهطور دائمی یا موقتی بروز کند.
اگر علائم زیر را داشتید، به پزشک گوش، حلق و بینی مراجعه کنید:
- وزوز گوش آزاردهنده شده است.
- بعد از سرماخوردگی و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، وزوز گوش شروع شده و بعد از گذشت یک هفته، بهبود نیافتهاید.
- وزوز گوش ناگهانی و بدون علت آغاز شده است.
- وزوز کردن گوش با سرگیجه و از دست دادن شنوایی همراه است.
مطالعه بیشتر: کاشت حلزون گوش
علت وزوز کردن گوش چیست؟
وزوز کردن گوش در بسیار موارد به دلیل آسیب رسیدن به سیستم شنوایی و آسیب اعصاب گوش یا مرکز شنوایی مغز است. به طور دقیق، موارد زیر ممکن است باعث اختلال سیستم شنوایی و شنیدن صدای وزوز در گوش شود:
کهولت سن
شنوایی بسیاری از افراد پس از ۶۰ سالگی کاهش مییابد. سنگین شدن گوش با وزوز کردن گوش همراه است که در اصطلاح پزشکی به آن پیرگوشی نیز گفته میشود.
انسداد جرم گوش
تجمع جرم گوش شنوایی فرد را مختل کرده، به پردهی گوش آسیب میرساند و باعث وزوز کردن گوش میشود. در اصل جرم گوش رشد باکتریها را کم، از ورود گرد و خاک به گوش جلوگیری میکند و به این طریق از مجرای گوش محافظت میکند؛ اما جمع شدن حجم زیادی از آن موجب انسداد میشود؛ بهطوری که تمیز کردن گوش دشوار میشود و عوارضی درپی دارد.
تغییر استخوان گوش
خشک شدن استخوانهای گوش میانی (اتواسکلروز) یکی دیگر از مواردی است که منجر به وزوز گوش میشود. به دلیل رشد غیرعادی این استخوان، تغییر در این استخوان ایجاد میشود و در شنوایی اختلال ایجاد میکند. این اختلال ارثی است.
صدای بلند
صداهای بلند، به ویژه اگر به مدت طولانی در معرض آن باشید، به شنوایی آسیب میزنند و وزوز گوش را بهوجود میآورند؛ مانند: صدای ماشینآلات و تجهیزات برقی چون اره برقی، صدای دستگاههای موسیقی چون MP3 Player.
اگر صدای بلند کوتاه مدت باشد، وزوز موقت خواهد بود و آسیب جدی به گوش وارد نمیشود.
آسیب سلول موی گوش میانی
آسیب سلول موی گوش میانی از موارد شایع در بروز وزوز گوش است. در شرایط عادی موهای کوچک و ظریف گوش متناسب با موج صدا حرکت کرده، سیگنال الکتریکی را از عصب شنوایی به مغز میفرستد و به این طریق مغز صدا را میشنود؛ حال، اگر موهای کوچک و ظریف گوش میانی خم شده یا بشکنند، امواج الکتریکی تصادفا به مغز مخابره میشود و در نتیجه گوش وزوز میکند.
بیماری های مزمن
بیماری منییر
وزوز کردن گوش از علائم اولیه این بیماری است. در این بیماری در اثر فشار غیر عادی مایع گوش میانی، در گوش میانی اختلال ایجاد میشود.
اختلال TMJ
این اختلال نوعی اختلال در مفصل گیجگاهی است که ممکن است منجر به ایجاد صدای وزوز در گوش شود.
جراحت سر و گردن
این آسیب ممکن است منجر به آسیب گوش میانی، اعصاب شنوایی یا عملکرد مغز شود.
تومور بافت عصبی گوش
این تومور غیرسرطانی است، در عصب جمجمهای شکل میگیرد و شوانومای وستیبولار نامیده میشود. این اختلال تنها در یک گوش وزوز ایجاد میکند.
اختلال لوله استاش
در این اختلال لولهی گوش که گوش میانی را به حلق فوقانی متصل میکند، منبسط مانده و گوش احساس پر بودن میکند. کاهش وزن ناگهانی، رادیوتراپی، حاملگی از عوامل بروز این اختلال هستند.
گرفتگی عضلانی گوش میانی
انقباض عضلات موجب کاهش شنوایی و احساس پر بودن گوش میشود. ممکن است این وضعیت، در اثر بیماریهای عصبی چون اسکلروز چندگانه یا بدون دلیل رخ دهد.
اختلالات عروقی:
وزوزی که در اثر اختلالات عروقی باشد، وزوز گوش تپشی نام دارد. از جمله:
-آترواسکلروزیس: بالارفتن سن، بالارفتن کلسترول خون و مانند آن باعث میشود که عروق اصلی نزدیک گوش میانی و داخلی خاصیت ارجاعی خود را از دست بدهند. این باعث میشود که گوش صدای تپش را بشنود.
-تومور سروگردن: توموری که به عروق سروگردن فشار میآورد.
-فشار خون بالا: فشار خون بالا و مواردی چون استرس، مصرف الکل و کافئین
-جریان خون آشفته: باریک شدن، پیچخوردن رگ گردن یا سیاهرگ گردن مواردی هستند که جریان خون را نامنظم و آشفته میکنند و باعث وزوزگوش میشوند.
-بدشکلی وریدی: بدشکلی شریانی وریدی یا پیوند غیرعادی بین شریان و رگ صدای وزوز در گوش تولید میکند. این صدا تنها در یک گوش شنیده میشود.
مصرف داروهای خاص
داروهای زیر باعث بروز وزوز در گوش میشود. به یاد داشته باشید که هرچه دوز مصرف بالا باشد، صدای وزوز بیشتر خواهد بود.
- آنتیبیوتیکها از جمله: پلی میکسین B، اریترومایسین، وانکومایسین، نئومایسین
- داورهای سرطان از جمله: متوتروکسات و سیس پلاتین
- مسهلها مانند: بومتانید (بومکس)، اسید اتاکرینیک یا فوروزماید
- کنین: دارویی که برای درمان مالاریا و بیماریهای مشابه بهکار میرود.
- برخی داروهای ضدافسردگی
- آسپرین با دوز بالا
- مکملهای گیاهی، نیکوتین و کافئین
عوارض وزوز کردن گوش چیست؟
اگر در طولانی مدت وزوز گوش داشته باشید، ممکن است مشکلات زیر برای شما ایجاد شود:
- اضطراب، افسردگی و کج خلقی
- اختلال خواب
- اختلال در تمرکز
- اختلال حافظه
پیشگیری بهتر از درمان
برای پیشگیری از وزوز کردن گوش میتوانید مراقبتهای زیر را بهکار ببندید:
- حفظ سلامت قلب و عروق: با ورزش منظم و رژیم غذایی سالم از بروز اختلالاتی چون وزوز گوش پیشگیری کنید.
- استفاده از محافظ گوش: اگر شغلی دارید که به طور دائم در معرض صداهای بلند قرار دارید، از محافظ گوش استفاده کنید.
- کم کردن صدا: در حد امکان صدای بلند را کم کنید.
نوشته مشابه: اتوپلاستی
چگونه وزوز کردن گوش را درمان کنیم؟
وزوز کردن گوش اگر دلیلی غیر از کهنسالی داشته باشد، با درمان بیماری زمینهای برطرف میشود. برای درمان وزوز کردن گوش میتوانید روشهای زیر را بهکارببندید:
درمان بیماری زمینهای
اگر وزوز کردن گوش به دلیل بیماریهای زیر باشد، بهتر است این اقدامات را انجام دهید:
-اگر بیماری عروقی دارید، اقدام به درمان بیماری کنید.
-اگر حساسیت دارویی دارید، زیر نظر پزشک داروی خود را تغییر دهید.
-اگر گوش جرم گرفته باشد، برای جرمگیری گوش به پزشک مراجعه کنید.
سرکوب صدا
سرکوب صدا به روشهای مختلفی انجام میشود:
ماشین آلات صدای سفید:
این ماشین آلات صداهای طبیعی مانند صدای باران یا موج را بازسازی میکنند. این دستگاه را هنگام خوابیدن استفاده کنید تا به راحتی بخوابید. صدای کولر، پنکه و دستگاه تهویه مطبوع نیز صدای وزوز گوش را تحت پوشش قرار میدهند.
سمعک و دستگاههای پوششدهنده:
سمعک برای افراد ناشنوا موثر است. همچنین دستگاه پوششدهنده مانند سمعک در گوش قرارداده میشود و با تولید صدای سفید و زیر، وزوز گوش را سرکوب میکند.
بازآموزی وزوز گوش:
در این مورد، دستگاهی در گوش قرار میگیرد که بسته به سلیقه فرد موسیقی پخش میکند. این کار باعث میشود که به مرور زمان با وزوز کردن گوش کنار بیایید.
مصرف دارو
مصرف دارو در برخی موارد، شدت و عوارض وزوز کردن گوش را کاهش میدهد. اگر وزوز گوش شدید باشد، از داروهای ضد افسردگی تری سیکلیک مانند آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین استفاده میشود. در مواردی آلپرازولام تجویز میشود. این دارو عوارضی چون خوابآلودگی و تهوع به دنبال دارد و ممکن است اعتیاد آور باشد.
سخن آخر
در این نوشته تلاش کردیم تا شما را با دلایل وزوز کردن گوش و روشهای پیشگیری و درمان آن آشنا کنیم. اگر با وزوز کردن گوش درگیر هستید، برای درمان به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید و زیر نظر متخصص خود را درمان کنید.
سوالات متداول
پزشک این اقدامات را برای ارزیابی انجام میدهد: ۱) تست شنوایی سنجی در اتاق اکوستیک، ۲) بررسی احتمال بروز وزوز یا تشدید آن هنگام حرکت فک، بازو، ساق، گردن ۳) تصویر برداری.
بله. سیگار و الکل از مواردی هستند که خطر ابتلا به وزوز گوش را افزایش میدهند.پزشک برای تشخیص علت وزوز کردن گوش چه اقداماتی انجام میدهد؟
آیا سیگار کشیدن تاثیری در وزوز کردن گوش دارد؟