در اسکلروتراپی از تزریق عامل اسکلروز به کمک سوزن های بسیار نازک برای بهبود ظاهر و درمان واریس پاها و نشانه های مرتبط با آن مثل درد، سوزش، تورم و گرفتگی استفاده می شود. نتیجه هر جلسه اسکلروتراپی، از بین رفتن ۸۰ درصد رگ هایی است که تحت تزریق قرار گرفته اند.
بارداری و هر بیماری، مشکل پزشکی، حساسیت و داروهایی که مصرف می کنید (حتی مکمل های گیاهی و آسپیرین) را با پزشکتان در میان بگذارید. شاید از شما خواسته شود تا مصرف آسپیرین، داروهای ضدالتهالی غیراستروئیدی، مکمل حاوی آهن یا رقیق کننده های خون را از چند روز قبل از درمان متوقف کنید. قبل و بعد از اسکلروتراپی از مصرف لوسیون بدن بر روی پایتان خودداری کنید. جواهراتی نداشته باشید و یک لباس گشاد و راحت بپوشید، چرا که احتمالا از شما خواسته می‌شود تا در طول درمان، گان به تن کنید.
مزایای اسکلروتراپی
از مزایای اسکلروتراپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش رگهای عنکبوتی که چهره زشتی به پا می دهند.
بیمارانی که به دنبال درمان رگهای عنکبوتی هستند، معمولا هدف مشترکی دارند و آن هم رفع چهره زشتی است که این رگها به پاها می دهند. رگهای عنکبوتی باعث ایجاد رگهای آبی و بنفش پراکنده ای بر روی پا، صورت و دستها می‌شود. این رگها به شما آسیبی نمی زنند اما بخصوص اگر در صورتتان ایجاد شود، باعث خجالت فرد می‌شود.
کاهش رگهای واریسی کوچک می‌شود
از اسکلروتراپی تنها برای درمان رگ های عنکبوتی استفاده نمی شود و کاربرد آن در درمان رگ های واریسی کوچک نیز ثابت شده است. این درمان نه تنها ظاهر پاهایتان را بهبود می دهد، بلکه در رفع درد همراه با رگهای واریسی نیز موثر است.
نتیجه بخشی بدون انجام جراحی
یکی از جذاب ترین بخشی های اسکلروتراپی، عدم نیاز به جراحی است، یعنی نیازی نیست درگیر برش و بخیه شوید.
دوره ریکاوری راحت
با توجه به آنکه در این روش درمانی خبری از جراحی نیست، به دوره ریکاوری طولانی مدتی هم نیاز نخواهید داشت. می توانید کمی بعد از انجام این درمانی سرپایی به خانه برگردید و اگرچه باید از دستورالعمل های بعد از عمل (یعنی قرار نگرفتن در آفتاب، حمام آب داغ و سونا تا ۴۸ ساعت) پیروی کنید، اما نباید نگران محل برش و بخیه باشید.
پزشک به سوالاتتان درباره نوع جوراب واریسی که باید استفاده کنید، پاسخ خواهد داد. پوشیدن جوراب واریس در دوره ریکاوری بعد از اسکلروتراپی، یک اقدام ساده اما بسیار مهم است.
فرایند تزریق اسکلروتراپی دقیق است
به لطف اسکن و راهنمایی اولتراسوند می توان تزریق اسکلروز در درمان اسکلروتراپی را حتی اگر رگ مشکل دار در عمق پوست قرار داشته باشد، دقیقا در محلی انجام داد که نیاز است.
عوارض جانبی حداقلی
رایج ترین عارضه جانبی اسکلروتراپی، خارش و قرمزی در محل تزریق است. البته که این موارد هم موقتی هستند و بنا به گفته متخصص واریس بعد از یک یا دو روز از بین می رود.
چه کسانی برای انجام اسکلروتراپی مناسب هستند؟
پزشک در طول جلسه مشاوره مشخص خواهد کرد که آیا این درمان برای بیمار مناسب است یا خیر. افراد مناسب برای اسکلروتراپی دارای ویژگی های زیر هستند:
- انتظاراتشان واقع گرایانه است.
- حداقل سه ماه است که باردار نیستند و به نوزادشان شیر نمی دهند.
- سنشان بین ۳۰ تا ۶۰ سال است.
- از دستورالعمل های قبل و بعد از عمل پیروی می کنند.
- آنها می دانند که اسکلروتراپی از شکل گیری رگهای واریسی و عنکبوتی جدید جلوگیری نمی کند.
بیمارانی که گزینه های مناسبی برای اسکلروتراپی نیستند عبارتند از:
- افراد بستری
- رگهایی از بدنشان به درمان نیاز داشته باشد که بتوان از آنها در آینده برای بایپس استفاده کرد.
- سابقه تشکیل لخته خونی یا مشکل انعقاد خون داشته باشند و به معاینه خاص نیاز داشته باشند.
ملاحظات کلی برای تطبیق یک بیمار به بهترین روش درمان رگها به فاکتورهای دیگری مثل سلامت کلی بیمار، سوابق پزشکی، شدت اختلال، تحمل بیمار برای انجام درمان و ترجیح فردی او هم بستگی دارد.
آمادگی برای اسکلروتراپی
قبل و بعد از درمان از تراشیدن محل تزریق یا مالیدن لوسیون بر روی پاهایتان خودداری کنید. یک لباس گشاد و راحت برای جلسه درمان انتخاب کنید و حتی برای آنکه راحتتر باشید، می توانید شلوارک بپوشید تا پزشک دسترسی بهتری به پایتان داشته باشد.
چه انتظاری از اسکلروتراپی داشته باشیم؟
اسکلروتراپی معمولا در مطب پزشک انجام می‌شود، به بیحسی نیز نیازی ندارد و چیزی کمتر از یک ساعت طول می کشد. در طول این فرایند دراز می کشید و پاهایتان را در ارتفاع کمی بالاتر قرار خواهید داد. پزشک بعد از تمیز کردن محل تزریق با الکل، از سوزن های بسیار ریزی برای تزریق آهسته محلول به درون رگها استفاده می‌کند.
محلول تزریق شده معمولا به شکل مایع است و با تخریب دیواره های رگ منجر به بسته شدن رگ و جریان خون ورودی به آن می‌شود. بعضی از محلول های تزریق شده در اسکلروتراپی شامل ماده بیحسی موضعی به نام لیدوکائین نیز هست.
نهایتا رگ به صورت یک بافت زخم درآمده و از بین می رود؛ گاهی و بخصوص در رگهای بزرگتر از محلول فومی استفاده می شود که سطح بیشتری را پوشش می دهد. بعضی بیماران در زمان ورود سوزن به رگ، احساس تیر کشیدگی یا گرفتگی را گزارش می کنند. اگر درد زیادی داشته باشید باید پزشکتان را در جریان بگذارید. درد معمولا زمانی رخ می دهد که محلول از درون رگ به بافتهای اطراف وارد می‌شود.
پزشک وقتی که سوزن را بیرون می کشد، فشار و ماساژ بر روی محل تزریق را شروع می‌کند تا خون را از رگ خارج و محلول تزریق شده را پراکنده کند. وقتی پزشک به سراغ رگ بعدی می رود، فشار روی محل تزریق قبلی حفظ می‌شود. تعداد تزریق ها به تعداد و اندازه رگهایی که تحت درمان قرار می گیرند، بستگی دارد.
بعد از درمان
خودتان می توانید بعد از درمان بلند شوید و به خانه بروید، و اتفاقا به شما توصیه می‌شود تا برای پیشگیری از بروز لخته خونی، حتما پیاده روی کنید. از شما خواسته می‌شود تا برای حفظ فشار روی رگهای درمان شده از جوراب واریس یا بانداژ کشی – حداقل تا دو هفته – استفاده کنید.
اکثر افراد در همان روز درمان به کارهای خود بازمیگردند اما شاید بهتر باشد تا کسی شما را بعد از درمان به خانه برساند. پزشک احتمالا از شما خواهد خواست که تا دو هفته بعد از درمان از انجام فعالیت های شدید خودداری کنید. همچنین در این مدت باید از قرار دادن محل درمان در مقابل نور خورشید خودداری کنید. ترکیب التهاب ناشی از درمان و قرارگیری در معرض آفتاب، بخصوص اگر تون رنگی پوستتان تیره باشد، می تواند به ایجاد لکه های سیاهی روی پوست منجر شود.
نتایج اسکلروتراپی
نتایج قطعی رفع رگهای عنکبوتی یا رگهای واریسی کوچک توسط اسکلروتراپی در بازه ۳ تا ۶ هفته ای مشخص خواهد شد و رگهای بزرگتر به ۳ تا ۴ ماه زمان نیاز دارند. با اینحال شاید برای دستیابی به نتایج مطلوب به چند جلسه درمانی نیاز داشته باشید. رگهایی که به کمک اسکلروتراپی از بین رفته باشند، معمولا مجددا ظاهر نمی شوند اما این درمان جلوی شکل گیری رگهای جدید را نمی گیرد.
احتمالا یک ماه بعد از درمان باید مجددا به پزشک مراجعه کنید تا نتیجه کار بررسی و شده در صورت نیاز، جلسات بعدی درمان نیز ترتیب داده شود. اصولا باید حدود ۶ هفته قبل از انجام یک جلسه اسکلروتراپی دیگر منتظر بمانید.
خطرات اسکلروتراپی
اگر اسکلروتراپی به درستی و توسط یک کارشناس معتبر و واجد شرایط انجام شود، اصولا درمان موثر و ایمنی خواهد بود. بااینحال ابتلا به مشکلات پزشکی و عدم تبعیت از دستورات پزشک یا مصرف داروهایی که در روند درمان اختلال ایجاد می‌کند، خطر بروز مشکلات ناشی از اسکلروتراپی را به صورت چشمگیری افزایش می دهد.
بعلاوه اسکلروتراپی ممکن است برای بعضی افراد مناسب نباشد و از جمله آنها می توان به زنان باردار، کسانی که نوزاد شیرخواره دارند و یا به دلیل بیماری بستری هستند، اشاره کرد. زنان باردار هم باید حداقل تا سه ماه بعد از زایمان صبر کنند تا بتوانند تحت اسکلروتراپی قرار بگیرند. خطرات و مشکلات احتمالی اسکلروتراپی عبارتند از:
- عفونتی که برای درمان به مصرف آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد (در کمتر از ۰.۱ درصد موارد)
- صدمات پوستی که منجر به باقی ماندن جای زخم دائمی و کوچکی شود.
- التهاب شدید.
- حساسیت شدید به محلول تزریق شده
- تشکیل لخته خونی
همچنین اگر حباب های ریز فوم اسکلروتراپی وارد جریان خون شود، می تواند منجر به تنگی نفس، سرفه خشک، سرگیجه و حالت تهوع شود.
لخته خونی ورید عمقی
اسکلروتراپی در مواردی ممکن است منجر به شکل گیری لخته خونی در رگهای عمقی شود که با حرکت لخته به مناطق دیگری مثل ریه ها می تواند به یک مشکل مرگ آور تبدیل شود. پزشک برای کاهش خطر بروز این مشکل، مقدار کمی از عامل اسکلروز را در هر سری به بیمار تزریق کرده و بیمار را ترغیب می‌کند تا پاهایش را برای ایجاد جریان مناسب خون حرکت دهد. اگر کسی بعد از اسکلروتراپی با درد سینه، تنگی نفس یا سرگیجه مواجه شد، باید سریعا به مراکز اورژانس مراجعه کند.
تجهیزات این درمان چه چیزهایی است؟
در این فرایند از سوزن بسیار ریز و نازکی برای تزریق عامل استریل اسکلروز به درون رگهای ریز استفاده می‌شود.
آیا نتایج اسکلروتراپی دائمی است؟
نرخ موفقیت درمان اسکلروتراپی براساس پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ درباره آثار این درمان روی تشکیل رگهای خونی غیرطبیعی، بین ۷۵ تا ۹۰ درصد بود. اگر درمان موفقیت آمیز باشد، رگهای عنکبوتی و رگهای واریسی دوباره ایجاد نمی شوند، اما این درمان جلوی شکل گیری رگهای جدید را نمی گیرد و اگر این رگها هم مشکل زا شوند شاید لازم شود تا بیمار مجددا تحت درمان قرار بگیرد.
/سلب مسئولیت: تحریریه‌ی ویکی درمان در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد./
