نازایی یا ناتوانی در باروری به داشتن ۱۲ ماه رابطه جنسی محافظت نشده و باردار نشدن گفته می‌شود. البته برای زنان ۳۵ ساله به بالا، این عدم توانایی در بارداری بعد از ۶ ماه محاسبه می‌شود. این مشکل به این دلیل است که یکی از زوجین نازا است یا خانم قادر به حمل جنین تا انتهای دوره بارداری نیست. آمار نازایی امروزه در دنیا بین ۸ تا ۱۲ درصد از زوجین را شامل می‌شود، که از این بین ۴۵ تا ۵۰ درصد آن مشکل عدم باروری از آقایان است. گاها دیده می‌شود خانمی که مشکل ناباروری دارد، قاعدگی نامنظم یا بدون خونریزی را تجربه می‌کند.
همچنین خیلی کم دیده شده آقایی که مشکل ناباروری دارد علائم دیگری که ناشی از مشکلات هورمونی هستند از جمله تغییرات رشد مو یا اختلالات جنسی داشته باشد. و البته ممکن است‌هیچ‌علامت‌دیگری‌همراه‌با‌‌‌ناباروری‌وجود‌نداشته‌باشد. برخی عوارض ممکن است ناشی از ناباروری یا درمان آن باشند. اگر بعد از ماه‌ها یا سال‌ها تلاش برای باروری زوج موفق به بارداری نشوند، این قضیه ممکن است باعث استرس و احتمالا افسردگی شود. در ادامه با ویکی مگ همراه باشید.
مهم ترین علل نازایی در زنان
از مهم‌ترین علت‌های نازایی در زنان به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- مشکلات تخمک گذاری: مشکل تخمک گذاری در بدن یک زن به این معناست که تخمک گذاری در بدن او به ندرت اتفاق می‌افتد یا اصلا اتفاق نمی‌افتد. بدون تخمک گذاری موفق همُ، احتمال باروری وجود نخواهد داشت.
- سن: با افزایش سن یک خانم، تعداد تخمک‌ها و در نتیجه قدرت باروری او به سرعت کاهش می‌یابد. این روند کاهشی در اواسط ۳۰ سالگی، بارزتر می‌شود. به طوری که تخمین زده می‌شود، حدود یک سوم زوج‌هایی که خانم در آن‌ها بالای ۳۵ سال سن دارد، درگیر ناباروری هستند.
بعلاوه با افزایش سن خانم، کیفیت تخمک‌های او نیز کاهش پیدا می‌کند. این مساله علاوه بر کاهش قدرت باروری، احتمال ناهنجاری‌های کروموزومی را نیز بیشتر می‌کند. مطالعات نشان داده است که تقریباً ۷۰٪ از سقط‌ها به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی است. خانم‌هایی که سن بالایی دارند، درگیر مشکلات سلامتی هستند که می‌تواند بر قدرت باروری آن‌ها تاثیرگذار است.
- مشکلات هورمونی: نوسان هورمون‌ها با دلایل مختلف، می‌تواند بر چرخه قاعدگی، تخمک گذاری و در نتیجه قدرت باروری یک خانم تاثیر بگذارد. از جمله رایج ترین مشکلات هورمونی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- اختلال‌هیپوتالاموس:
شایع ترین علامت آن، قاعدگی های نامنظم و یا رخ ندادن قاعدگی است. اختلال عملکرد هیپوتالاموس در زنان منجر به بروز اختلال در سطح هورمون های گنادوتروپین و در پی آن هورمون های هیپوفیزی LH و FSH شده و در نتیجه آن تخمک گذاری و قدرت باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. - اختلال‌در‌عملکرد‌هیپوفیز:
در صورت نقص در تولید هورمون‌های ترشح شده از هیپوفیز LH و FSH، تخمک گذاری با مشکل روبرو می‌گردد. - اختلال در عملکرد غده تیروئید
- افزایش هورمون پرولاکتین
- نارسایی تخمدان: این اختلال به عنوان نارسایی اولیه تخمک گذاری نامیده می‌شود. این مشکل با کاهش یا از دست رفتن زود هنگام ذخیره تخمک‌هاست. علت آن ژنتیک خانواده یا شیمی درمانی می‌تواند باشد.
- تخمدان پلی کیستیک: مشکلات تخمک گذاری اغلب به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک ایجاد می‌شوند که در بین مردم به نام تنبلی تخمدان شناخته می‌شود. این سندرم شایع‌ترین علت بروز نازایی در زنان است. سندرم تخمدان پلی کیستیک با قاعدگی نامنظم، مقاومت به انسولین، رشد غیرطبیعی موهای زائد در صورت و بدن، چاقی و آکنه همراه است. شدت و تعداد این علائم در هر خانم متفاوت است.
- آندومتریوز: این مشکل توانایی باردار شدن زنان به صورت طبیعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری که در حدود ۱۰% از زنان در سنین باروری درگیر آن هستند، هنگامی اتفاق می‌افتد که بافتی که معمولاً در داخل رحم رشد می‌کند، در مکان‌های دیگر بدن و خارج از رحم، رشد کند. آندومتریوز بر پوشش داخلی رحم تاثیر می‌گذارد و روند لانه گزینی تخمک بارور شده را از بین می‌برد.
- ضایعات رحمی: ناهنجاری‌ها و ضایعات ساختاری رحم، از عوامل مهم موثر بر قدرت باروری یک خانم هستند.
از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- رحم تک شاخ یا دو شاخ
- رحم دوگانه
- رحم دارای سپتوم
- رحم کمانی
- پولیپ‌های رحمی
- فیبروم‌ها
نازایی بدون دلیل: علت ناباروری قابل توضیح نیست و نمی‌توان علت آن را دانست. یعنی پزشکان دلیل واضحی برای این نازایی پیدا نکرده‌اند و آزمایش‌های انجام شده همگی نتایج طبیعی را نشان می‌دهند. برای بسیاری از زوج‌ها، این ممکن است ناراحت کننده باشد و نمی‌دانند مراحل بعدی قرار است چگونه برایشان پیش بیاید. اگر چه داشتن ناباروری غیرقابل توضیح گیج کننده و ناامیدکننده است، اما خوشبختانه حتی زمانی که علت ناباروری مشخص نیست، درمان‌های مختلف باروری در نهایت می‌توانند منجر به بچه دار شدن زوجین شوند.
سبک زندگی: علت اصلی نازایی در زنان سبک زندگی است. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایلی که باعث بروز نازایی در زنان می‌شود را بررسی می‌کنیم:
- استفاده‌از‌تنباکو‌ونوشیدنی‌های‌الکلی
این مواد علاوه کاهش قدرت باروری، تاثیر منفی بر میزان موثر بودن درمان‌های ناباروری دارد. به علاوه میزان سقط جنین و حاملگی‌های خارج رحمی در زنان سیگاری بیشتر است. - رژیم غذایی ضعیف که فاقد مواد مغذی است. (رژیم درمانی)
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض برخی مواد شیمیایی و سمی.
- مشکلات مربوط به لوله های فالوپ: لوله‌های فالوپ یک خانم در فاصله بین تخمک‌ها تا رحم قرار دارند و ممکن است به علت عفونت‌های مقاربتی یا جراحی آسیب ببینند. صدمه رسیدن به این لوله‌ها مانع از رسیدن اسپرم به تخمک می‌شود و در صورت انجام عمل لقاح، مانع از رسیدن تخمک بارور شده به رحم می‌شود.
شما عزیزان برای کسب اطلاعاتی در خصوص نازایی در زنان بهتر است به معرفی بهترین دکتر زنان در تهران مراجعه کنید.
سوالات متداول
نازایی در زنان به چه معناست؟
نازایی در زنان به معنای عدم توانایی یا کاهش شدید در تمرکز و لذت جنسی زن در طول فعالیت جنسی است.
علل اصلی نازایی در زنان چیست؟
علل اصلی نازایی در زنان می‌تواند شامل عوامل روانشناختی (استرس، اضطراب، افسردگی)، عوامل فیزیکی (عفونت‌ها، التهابات، هورمون‌ها) و عوامل محیطی (مشکلات رابطه، استرس زندگی) باشد.
آیا تنش و استرس می‌تواند عامل نازایی در زنان باشد؟
بله، تنش و استرس می‌توانند عامل نازایی در زنان باشند.
چه عوامل روانشناختی می‌توانند به نازایی در زنان منجر شوند؟
عوامل روانشناختی می‌توانند شامل استرس، اضطراب، افسردگی، خستگی، ترس و نگرانی و مشکلات رابطه باشند که به نازایی در زنان منجر می‌شوند.
آیا عوامل فیزیکی مانند عفونت‌ها و التهابات نیز می‌توانند علت نازایی در زنان باشند؟
بله، عوامل فیزیکی مانند عفونت‌ها و التهابات نیز می‌توانند علت نازایی در زنان باشند.
