نرمی مفاصل و استخوان در کودکان نشانه چیست؟

یکی از سوالاتی که ممکن است برای والدین ایجاد شود این است که نرمی استخوان ها و مفاصل در کودکان از چیست؟ این موضوع وابسته به سن کودک و میزان نرمی مفاصل دارد، اگر کودک کمتر از ۲ سال دارد و شدن نرمی مفاصل کمتر است، جایی برای نگرانی ندارد، اما در صورتی که غیر از این باشد مربوط به بیماری راشیتیسم است که در ادامه بیشتر با آن آشنا می شویم.

نرمی استخوان یا راشیتیسم چیست؟

راشیتیسم عارضه ای است که استخوان های کودکان را ضعیف و نرم می کند، معمولاً در کودکانی اتفاق می ‌افتد که ویتامین D کافی دریافت نمی ‌کنند، به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار نگیرندیا ویتامین D کافی در رژیم غذایی خود دریافت نکنند.

ویتامین Dبخشی ضروری از مصرف روزانه مواد مغذی هر کودک است که به بدن آنها کمک می کند تا مواد مغذی حیاتی مانند فسفر و کلسیم را از غذا جذب کند؛ هر دوی این اجزا باعث تقویت استخوان های کودک شما می شود.

وقتی کودک شما ویتامین D کافی دریافت نمی کند، بدن او نمی تواند تعادل طبیعی سطح کلسیم و فسفر را حفظ کند و در نهایت ممکن است منجر به راشیتیسم شود.

راشیتیسم منجر به چندین نوع نقص استخوانی در کودکان می شود. درمان استاندارد راشیتیسم افزودن غذاهای غنی از ویتامین D یا کلسیم به رژیم غذایی کودک است اما در مورد نقص های اسکلتی شدید نیاز به جراحی و مراجعه نزد متخصص ارتوپد کودکان می باشد.

علائم و نشانه های نرمی استخوان

اگر کودک شما راشیتیسم یا نرمی استخوان و مفاصل دارد، ممکن است موارد زیر را داشته باشد:

• پاهایی که شکل غیرعادی دارند (معمولاً پاهای کمانی اما می‌توانند زانوی دارای انحراف هم باشند) البته طبیعی است که قبل از دو سالگی کمی خمیدگی داشته باشید اما اگر کودک شما بیشتر از سه سال دارد، شرایط نیاز به بررسی توسط پزشک دارد.
• تورم در مچ دست، زانو و مچ پا به دلیل اینکه انتهای استخوان ها بزرگتر از حد طبیعی است
• رویش دیرهنگام دندان (ظاهر) و مشکلات مینای دندان
• بسته شدن دیرهنگام فونتانل (قسمت نرم بالای سر نوزاد)
• استخوان های نرم جمجمه (کرانیوتابس)
• رشد ضعیف
• دیر چهار دست و پا شدن و راه رفتن
• شکستگی استخوان پس از زمین خوردن یا ضربه های جزئی.
• ضعف یا درد عضلانی داشته باشد
• کوتاهتر از سایر بچه های هم سن خود باشند

علاوه بر تمامی موارد بالا نوزادان و کودکان مبتلا به راشیتیسم اغلب بدخلق و تحریک پذیر هستند زیرا استخوان هایشان دردناک است؛ گاهی اوقات نوزادان مبتلا به راشیتیسم ممکن است علائم سطوح بسیار پایین کلسیم مانند گرفتگی عضلات یا تشنج را داشته باشند؛ البته تشنج ناشی از کمبود کلسیم بیشتر در نوزادان کمتر از یک سال اتفاق می افتد (اما در کودکان بزرگتر نیز ممکن است رخ دهد).

چه چیزی باعث نرمی استخوان ها می شود؟

راشیتیسم می تواند توسط عوامل بسیاری ایجاد شود، از جمله:

• رنگ پوست تیره
• قرار نگرفتن به اندازه لازم زیر نور آفتاب
• استفاده بیش از حد از کرم ضد آفتاب در خارج از منزل
• مصرف کمتر غذاهای ویتامین D به دلیل عدم تحمل لاکتوز
• یک رژیم گیاهخواری سخت که غذاهای غنی از ویتامین D را حذف می کند
• بیماری سلیاک، وضعیتی که در آن کودک نمی تواند ویتامین D تولید یا استفاده کند

در برخی از کودکان، راشیتیسم به دلیل کمبود ویتامین D ایجاد نمی شود. در عوض، این کودکان با یک بیماری پزشکی به دنیا می آیند که بر جذب ویتامین D بدن آنها تأثیر می گذارد، مانند بیماری سلیاک.

شرایط پزشکی ارثی راشیتیسم عبارتند از:

• بیماری التهابی روده
• فیبروز کیستیک، وضعیتی که به ریه ها، سیستم گوارشی و سایر اندام های حیاتی آسیب می رساند.
• مشکلات کلیوی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر کودک شما هر یک از علائم راشیتیسم یا علائم سطوح پایین کلسیم را دارد، در اسرع باید نزد کلینیک خانه درد مراجعه نمایید.

متخصص از فرزند شما می‌خواهد آزمایش‌های خون ،برای بررسی ویتامین D، تعادل کلسیم، فسفات، عملکرد کلیه و گردش استخوان، آزمایش ادرار و عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام دهد.

کودکان با کلسیم بسیار پایین (از جمله کودکان مبتلا به تشنج) برای داشتن کلسیم اضافی و نظارت بر قلب نیاز به بستری در بیمارستان دارند، زیرا سطوح پایین کلسیم می تواند بسیاری از قسمت های بدن از جمله قلب را تحت تاثیر قرار دهد.

راشیتیسم ناشی از کمبود ویتامین D با مکمل های ویتامین D درمان می شود و تنها لازم است در ابتدا طی یک آزمایش دقیق میزان کمبود کلسیم مشخص شود و در نهایت گزینه های درمانی لازم ارائه می شود.

راشیتیسم ناشی از بیماری های ارثی یا مشکلات کلیوی توسط پزشکان متخصص کلیه و هورمون ها (غدد درون ریز) مدیریت می شود.

نرمی استخوان در چه سنین رخ می دهد؟

این عارضه معمولا در کودکان ۶ ماهه تا ۳۶ ماهه دیده می شود، این احتمال که کودک در زمان سنین رشد استخوان ها به این آسیب دچار شود بیشتر است. کودکانی که رژیم گیاه خواری دارند، به میزان کافی شیر و محصولات لبنی استفاده نمی کنند، تماس آن ها با آفتاب کم است؛ در موارد خطر بیشتری برای این بیماری قرار دارند.

البته این مورد را هم در نظر داشته باشید که اگرچه در اکثریت مواقع کودکان در سنین پایین به این آسیب دچار می شوند، اما احتمال مبتلای آن ها در سنین نوجوانی نیز بسیار است.

چنانچه بزرگسالان به این عارضه دچار شوند، به نام بیماری استئومالاسی شناخته می شود، که در اکثریت مواقع به دلیل کمبود ویتامین دی، کاهش کلسیم و فسفر رخ می دهد.

چنانچه این دو ماه در بدن کم باشند، ساختار استخوان ها ضعیف، نرم و حساس می شود و در چنین مواقعی در صورت هرگونه ضربه کوچک احتمال شکستگی وجود دارد. با این حال، احتمال ایجاد بدشکلی‌های استخوانی در بزرگسالان، به‌دلیل بسته شدن صفحات رشد و پایان دوران رشد استخوان‌ها در مقایسه با کودکان بسیار کمتر است.

درمان نرمی استخوان و مفاصل چیست؟

درمان راشیتیسم با مکمل های ویتامین D و کلسیم شروع می شود و در بیشتر موارد، مکمل های مناسب می توانند این بیماری را درمان کنند.

دوز ویتامین D را برای کودک خود به دقت کنترل کنید، زیرا مصرف بیش از حد ویتامین D می تواند برای سلامت کودک شما مضر باشد.

دوز توصیه شده روزانه ویتامین D برای نوزادان ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ واحد بین المللی است.

مصرف روزانه توصیه شده کلسیم برای کودکان مبتلا به راشیتیسم ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرم (میلی گرم) در روز است که منبع می تواند غذاهای غنی از کلسیم یا مکمل ها باشد.

در موارد راشیتیسم ناشی از اختلالات ارثی نادر، پزشکان ممکن است داروها را همراه با مکمل ها تجویز کنند.

اگر کودک شما دارای پاهای خمیده یا هر گونه ناهنجاری ستون فقرات است، پزشک ممکن است برای قرار دادن وضعیت بدن کودک شما استفاده از بریس را پیشنهاد کند، در موارد بدشکلی شدید اسکلتی، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

پزشک کودک شما ممکن است از اشعه ایکس و آزمایش خون برای ارزیابی پیشرفت بهبودی کودک شما استفاده کند.

آیا می توان از نرمی استخوان ها پیشگیری کرد؟

زمان ساختن استخوان های قوی زمانی است که ما کودک و نوجوان هستیم؛ زیرا در این سنین هنوز استخوان ها به طور کامل شکل نگرفته اند و ما این امکان را داریم که آن ها را تغییر دهیم.

به همین دلیل است که دریافت کلسیم و ویتامین D کافی در سنین پایین بسیار مهم است. شما می توانید برای کمک به فرزندانتان در ساخت استخوان های سالم موارد زیر را رعایت کنید:

غذاهای با کلسیم بالا سرو کنید: غذاهای غنی از کلسیم برای کودکان شامل محصولات لبنی، لوبیا، مقداری آجیل و دانه ها و سبزیجات سبز برگ می باشد، همچنین اغلب غذاهایی مانند آب پرتقال یا غلات نیر مفید می باشند. بنابراین شما می توانید غذاهای معمولی مانند کره بادام به جای کره عادی یا آب پرتقال غنی شده با کلسیم به جای آب معمولی مصرف کنید.

اطمینان حاصل کنید که کودکان به اندازه کافی ویتامین D دریافت می کنند: بیشتر بچه ها غذاهایی مانند ماهی های چرب که به طور طبیعی حاوی ویتامین D هستند، نمی خورند. اما سایر مواد غذایی مانند شیر و غلات با ویتامین D غنی شده اند و می توانید آن ها را جایگزین کنید. همچنین استفاده از یک مولتی ویتامین بدون نسخه برای کودکان نیز می تواند به کودکان کمک کند ویتامین D کافی دریافت کنند.

از قرار گرفتن در معرض آفتاب به طور بهینه استفاده کنید: بدن ما وقتی پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد ویتامین D تولید می کند، قرار دادن دست ها و صورت در معرض نور خورشید چند بار در هفته در طول بهار و تابستان می تواند به پیشگیری از راشیتیسم کمک کند. اما مهم است که قرار گرفتن در معرض آن را کوتاه نگه دارید و از پوست با ضد آفتاب محافظت کنید تا از ملانوم و آسیب پوست جلوگیری کنید.

بچه ها را به ورزش تشویق کنید: استخوان ها هر چه بیشتر از آنها استفاده کنیم قوی تر می شوند. فعالیت های تحمل وزن مانند پیاده روی، دویدن، پریدن و کوهنوردی به ویژه برای ساخت استخوان مفید هستند.

امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد، در صورت داشتن هرگونه سوال در قسمت نظرات برای ما بیان کنید.