مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان که در بزرگسالان به وجود می‌آید؛ به صورت تدریجی از کودکی شروع می‌شود و در بزرگسالی نمایان می‌شود. فلوراید تراپی در کودکان، یک روش بسیار مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. زمانی که باکتری های تولید کننده اسید، مینای سخت محافظت کننده دندان را حل می‌کنند؛ پوسیدگی دندان اتفاق می‌افتد.
فلوراید به عنوان ماده اولیه ضد پوسیدگی، به صورت موضعی عمل می‌کند و یک معیار بسیار مطمئن برای جلوگیری از پوسیدگی دندان می‌باشد. این روش یکی از بهترین روش ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری کودکان است. در این مقاله از سری مقالات آموزشی ویکی درمان، قصد داریم به شما درباره فلوراید تراپی به صورت کامل توضیح دهیم.
فلوراید تراپی چیست؟
همانطور که گفته شد استفاده از فلوراید تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از پوسیدگی دندان مخصوصا در سطوح بین دندان ها دارد. به زبان ساده به استفاده موضعی از فلوراید به صورت دوره ای برای افزایش مقاومت دندان ها در برابر پوسیدگی را فلوراید تراپی می‌گویند. در این روش ابتدا دندانپزشک به وسیله برس و خمیر مخصوص، دندان ها را به صورت کامل تمیز می‌کند و سپس ماده فلوراید به صورت ژل روی دندان ها مالیده می‌شود.
پس از انجام این اقدامات، کودک نباید تا نیم ساعت دهان خود را بشوید و یا چیزی بخورد. در این مدت فقط باید چند بار آب دهان خود را خالی کند. بهتر است فلوراید تراپی کودکانتان را نزد بهترین کلینیک دندانپزشکی در تهران کودک انجام دهید. این کار باید از سن حدودا ۳ سالگی تا ۱۴ سالگی بسته به نظر پزشک هر ۳ تا ۶ ماه یکبار تکرار شود. در برخی موارد در کودکان بالای ۶ سال که در معرض پوسیدگی دندان هستند؛ ممکن است دندانپزشک علاوه بر فلوراید تراپی، استفاده از دهان شویه فلوراید را برای کودک تجویز کند.
همچنین باید بدانید که فیشور سیلانت با پایه رزین در جلوگیری از پوسیدگی سطح حفره ها و شیارهای دندان بسیار موثر است. نگهداری سیلانت یک مسئله مهم در اثربخشی سیلانت های رزینی است که این نگهداری با گذر زمان و افزایش سن کاهش می‌یابد. سیلانت با پایه رزین اولین انتخاب برای درزگیرهای مینای دندان ها می‌باشد.
فلوراید تراپی در منزل
بهترین راه فلوراید تراپی در منزل استفاده از خمیر دندان های حاوی ۱۰۰۰ واحد فلوراید می‌باشد. بهتر است این کار هر روز انجام شود تا تاثیر بیشتری روی دندان های شما داشته باشد. در افرادی که دهان آنها خشک است و یا بیشتر در معرض پوسیدگی دندان هستند؛ استفاده از خمیر دندان با فلوراید بالاتر (بیشتر از ۱۴۵۰) توصیه می‌شود.
یکی دیگر از روش ها، استفاده از دهان شویه های فلوراید دار هستند که به دو دسته روزانه و هفتگی تقسیم می‌شوند. دهان شویه های روزانه فلوراید کمتری نسبت به دهان شویه های هفتگی دارند.
مینای دندان که از کریستال های معدنی فشرده تشکیل شده است؛ وظیفه محافظت از دندان ها را بر عهده دارد. باکتریهای پلاک دندانی با تغذیه قند موجود در فضای دهان، شروع به تولید اسید و حل کردن مینای دندان در خود می‌کنند. در نتیجه این فرآیند پوسیدگی دندان اتفاق می‌افتد. ماده فلوراید به احیای مینا کمک می‌کند و مقاومت آن را افزایش می‌دهد. با این کار مقاومت مینای دندان در برابر پوسیدگی بیشتر می‌شود. مراحل انجام فلوراید تراپی در کودکان به شرح زیر می‌باشد:
- ابتدا سطح روی دندان ها به وسیله یک برس مخصوص که عملکردی شبیه به مسواک برقی را دارد تمیز می‌شود.
- ژل فلوراید به سطح روی دندان ها مالیده می‌شود. در برخی موارد ابتدا یک طرف هر دو فک و سپس طرف دیگر به این ژل آغشته می‌شود.
- این ژل برای مدت ۴ دقیقه روی سطح دندان ها می‌ماند.
- این مراحل در حالتی انجام می‌شود که پشت کودک در حالت عمودی است و سر او به سمت جلو خم می‌شود. از ابتدا تا انتها نیز ساکشن درون دهان کودک قرار می‌گیرد تا کودک به اشتباه ماده فلوراید را قورت ندهد.
- پس از گذشت ۴ دقیقه به وسیله گاز استریل و یا پنبه، اضافات ماده فلوراید از روی دندان های کودک پاک می‌شود و کودک آب دهان خود را خالی می‌کند.
- کودک به مدت ۳۰ دقیقه باید از خوردن، آشامیدن و شست و شوی دهان خودداری کند و در این مدت آب دهان خود را به صورت مداوم خارج کند.
- اگر کودک شما علائمی مانند دلدرد و تهوع را حس کرد؛ به او شیر بخورانید. دلیل این علائم، قورت دادن فلوراید توسط کودک است که با وجود ساکشن معمولا خیلی کم اتفاق می‌افتد.
- فلوراید تراپی برای کودکان زیر ۳ سال و کودکانی که نمی‌توانند آب دهان خود را خارج کنند به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
- انجام فلوراید تراپی به صورت دوره ای (۳ الی ۶ ماه یکبار) می‌تواند تا ۶۰ درصد خطر ابتلا به پوسیدگی دندان را کاهش دهد.
- فلوراید تراپی برای دندان های شیری و دندان های دائمی قابل انجام است. اما بهتر است در ۶ سالگی و در زمان رویش اولین دندان های دائمی انجام شود.
- در کودکان زیر ۶ سال به منظور محافظت از دندان های شیری و افزایش مقاومت جوانه دندان های دائمی در برابر پوسیدگی انجام می‌شود. همچنین برای افراد ۶ تا ۱۶ سال برای محافظت از دندان های دائمی و دندان های آسیا انجام می‌شود.
اقدامات لازم قبل از فلوراید تراپی
قبل از انجام فلوراید تراپی، کودکان باید تغذیه مناسب داشته باشند. همچنین باید به اندازه کافی آب و مایعات بنوشند. زیرا تا یک ساعت پس از فلوراید تراپی نمی‌توانند چیزی بخورند و یا بنوشند. همچنین توصیه می‌شود قبل از مراجعه به دندانپزشک حتما با استفاده از مسواک جرم روی دندان ها به صورت کامل تمیز شود.
اقدامات لازم بعد از فلوراید تراپی
بعد از فلوراید تراپی، کودک نباید تا ۱ روز غذای سفت بخورد و باید رژیم غذایی نرمی داشته باشد. همچنین نباید تا ۱ روز از نخ دندان، مسواک و دهان شویه فلوراید دار استفاده کند. رعایت این نکات باعث افزایش تاثیر فلوراید تراپی روی دندان کودکان می‌شود. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که پس از فلوراید تراپی، رنگ دندان ها ممکن است کمی تغییر کند که جای نگرانی نیست و با مرور زمان رنگ دندان ها به حالت عادی بازمی‌گردد.
عوارض استفاده از فلوراید
فلوراید نیز مانند هر داروی دیگری، در صورت استفاده زیاد عوارضی را در پی خواهد داشت. استفاده بیش از حد از فلوراید مخصوصا برای کودکان می‌تواند عوارضی مانند مسمومیت، دلدرد و تهوع را به همراه داشته باشد. همچنین استفاده بیش از حد از فلوراید در سنین بالاتر که تمامی دندان های دائمی (به غیر از دندان های عقل) رشد کرده‌اند؛ موجب فلوروسیس می‌شود. از عوارض فلوروسیس می‌توان به سفید شدن دندان، قهوه ای شدن دندان و ایجاد لکه روی دندان اشاره کرد.
فلورسیس باعث خراب شدن زیبایی دندان ها می‌شود و شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. اما باید بدانید که این عارضه یک بیماری به حساب نمی‌آید و در اکثر اوقات به قدری جزئی است که فقط دندانپزشک ها تشخیص می‌دهند. فلورسیس معمولا در کودکانی مشاهده می‌شود که در مصرف فلوراید زیاده روی کرده‌اند و در هنگام استفاده از خمیر دندان یا محلول فلوراید دار آن را قورت داده‌اند.
جمع بندی
استفاده از فلوراید یک روش بسیار موثر در جلوگیری و درمان پوسیدگی دندان می‌باشد. اما باید این نکته را مدنظر داشته باشید که باید زیر نظر پزشک متخصص این کار انجام شود و در استفاده از آن نباید زیاده روی شود.
