گاهى به دلایلى کودک در مسیر رشد زبانى و گفتار؛ دچار تاخیر زبان و گفتار یا به اصطلاح عامیانه، دیر حرف زدن کودک مى‌شود. لذا جهت پیشگیری از مسائل جانبى آن، داشتن اطلاعاتی در این زمینه به جهت توانبخشى کودک ضرورى می‌باشد. والدین باید در نظر داشته باشند که عدم رسیدگى و توجه به تأخیر در گفتار و دیر حرف زدن کودک، گاهى باعث ثبات مشکل و عدم رفع آن در گذر زمان مى‌شود. در ادامه مطلب از ویکی درمان قصد داریم تا هرآنچه که باید در مورد دیر حرف زدن کودک بدانید را شرح دهیم.
علت دیر حرف زدن کودک چیست؟
ممکن است والدین، آهسته بودن رشد کودک در دیر حرف زدن را درجنبه های دیگری از فرزند خود ببینند که این تفکر خوش بینانه، باعث می‌شود تا آن‌ها رسیدگى و مشورت با یک متخصص گفتار درمانی را به تأخیر بیاندازند و زمان دیر حرف زدن کودک را طولانی تر کنند. والدین حتی برای دیر حرف زدن کودک خود، دلیل‌هایی نیز می‌آورند. مثلا در خصوص دیر حرف زدن کودک خود می‌گویند:
- او بزرگ‌تر خواهد شد و مشکلش رفع می‌شود.
- او به کارهای فیزیکی، بیشتر از صحبت کردن علاقه دارد.
- دایى یا عمه کودک هم دیر زبان باز کرده بود!
دانستن این که در صحبت کردن و مهارت‌های کلامی چه چیز معمول و نرمال است و چه چیز نیست؛ می‌تواند به شما کمک کند که دلیل دیر حرف زدن کودک خود را بفهمید و بدانید که کودکتان واقعا نیاز به کمک دارد یا خیر، تا به فکر چاره و درمان آن باشید.
مطلب پیشنهادی : لکنت زبان در کودکان
علائم دیر حرف زدن کودک کدام‌اند؟
به طور کلى کودکى که دچار اختلال و تاخیر زبان و گفتار است؛ در فراگیرى، صحبت کردن، فهمیدن و یا استفاده از هر کدام از جنبه‌هاى زبان، نقایصی را نشان مى‌دهد که از مهم‌ترین علائم دیر حرف زدن کودک می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- استفاده از ایماء و اشاره در ارتباطات به جای به کارگیری کلمات تا ۱۸ ماهگی
- داشتن مشکل در تقلید صدا تا ۱۸ ماهگی
- داشتن مشکل در فهم درخواست‌های کلامی ساده و انجام آن‌ها
- نداشتن عکس‌العمل مناسب نسبت به صداهای اطراف تا قبل از ۱۲ ماهگی
- اگر کودک فقط می‌تواند کلمات و عکس العمل‌ها را تقلید کند و خود قادر به تولید کلمات یا اصطلاحات به طور خود آگاهانه نیست.
- اگر کودک فقط قادر به بیان صداها و کلمات خاصی که تکرار می‌شوند، می‌باشد و نمی‌تواند از گفتار برای ارتباط بیشتر استفاده کند.
- کودک نمی‌تواند دستورات ساده را بفهمد و اجرا کند.
چگونه دیر حرف زدن کودک را تشخیص داده و درمان کنیم؟
اگر خودتان یا پزشک کودکتان در خصوص دیر حرف زدن کودک مشکوک شده‌اید؛ یک آزمایش و بررسی مقدماتی توسط متخصص گفتار درمانی بسیار ضروری می‌باشد. اگر متخصص تشخیص دهد که کودک شما درگیر تأخیر زبان و گفتار است و نیاز به درمان دارد، نقش شما در این زمینه بسیار حیاتی می‌باشد. گفتار درمان به شما می‌آموزد که چگونه در خانه با کودک خود تمرین کنید تا مهارت‌های گفتاری او را بهبود ببخشید و دیر حرف زدن کودک را درمان کنید.
لذا لازم است تا شما زمان زیادی را به برقراری ارتباط با کودکتان اختصاص دهید؛ حتی در دوران نوزادی با او حرف بزنید، برایش شعر بخوانید و او را تشویق کنید تا صداها و اشارات را تقلید کند. منظور خود را به صورت ساده بیان کنید اما هرگز از گفتار کودکانه استفاده نکنید.
لازم به ذکر است؛ هر چه زودتر به مشکلات گفتارى و زبانى کودک خود پی ببرید، بهتر می‌توانید دیر حرف زدن کودک را درمان کنید. پس بهتر است تا شما:
- از او سؤالاتی بپرسید و پاسخ‌های او را تصدیق کنید، حتی اگر فهم آن‌ها برای کودک سخت باشد.
- از موقعیت‌های روزانه برای تقویت گفتار کودک استفاده کنید.
- در طی روز با او صحبت کنید. مثلا اسم میوه‌ها را در مغازه میوه فروشی به او بگویید، به او توضیح دهید که در حین درست کردن غذا یا تمیز کردن خانه، چه می‌کنید.
- حین رانندگی نظر او را به صداهای اطراف خود جلب کنید.
در واقع انجام کارهای این چنینی در طول روز، سبب می‌شود تا مهارت گفتاری کودک تقویت شود.
مطلب پیشنهادی : گاز معده در کودکان
انجام چه کارهایی برای تکمیل درمان دیر حرف زدن کودک ضروری است؟
همانطور که در ابتدای متن نیز گفتیم؛ لازم است تا شما زمان زیادی را برای برقراری ارتباط با کودکتان اختصاص دهید و کارهای مختلفی را برای تقویت مهارت گفتاری او انجام دهید که تعدادی از این کارهای اثربخش عبارت است از :
- زمان زیادی را با فرزند خودتان سپری کنید و او را به صحبت کردن، آواز خواندن، تقلید از صداها و حرکات تشویق کنید.
- برای فرزندتان کتاب بخوانید و از سنین پایین این کار را شروع کنید.
- به دنبال کتاب‌های متناسب با سن فرزندتان باشید. کتاب‌هایی که پر از عکس باشند را انتخاب کنید تا در حالی که کودک، در حال تماشا کردن است شما بتوانید به تصاویر داخل کتاب اشاره کنید و اشیای داخل کتاب را نام ببرید.
- اجازه دهید تا فرزندتان تصاویری که تشخیص می‌دهد را برای شما و دیگران نام ببرد.
- ترانه‌های مهدکودکی که حالت آهنگین دارند را شروع کنید.
- کتاب‌هایی را برای فرزندتان انتخاب کنید که کودک را مجبور به حدس زدن ادامه داستان کند. چرا که دراین مرحله، فرزند شما حتی ممکن است داستان‌های مورد علاقه‌اش را در حافظه، به خاطر بسپارد.
- از موقعیت‌های روزمره، به نفع تقویت گفتار و زبان و رفع مشکل دیر حرف زدن کودک استفاده کنید.
- در هنگام پخت و پز غذا یا تمیز کردن اتاق، در مورد کارهایی که انجام می‌دهید برای او توضیح دهید.
- سوال کنید و پاسخ فرزندتان را تایید کنید، حتی وقتی که درک پاسخ آن‌ها دشوار است.
- از صحبت کردن بچه‌گانه با فرزندتان خودداری کنید.
مطلب پیشنهادی : سکسکه نوزاد
جمع بندی
با همه این تفاسیر؛ پدرو مادر کودک، با مشورت و پشتیبانی متخصصین گفتار درمانی در تشخیص اولیه مشکل دیر حرف زدن کودک، می‌توانند کمک شایانی برای سلامتی فرزندشان باشند. به یاد داشته باشید که برای تشخیص و درمان دیر حرف زدن کودک، با کمک گرفتن به موقع از متخصص گفتار درمانی و وقت گذاشتن برای کودک، سبب می‌شوید تا کودکتان در آینده، توانایی ارتباط مناسب با شما و دنیای اطراف خود را داشته باشد.
