اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش چیست؟ روش‌ها و مراقبت‌های آن
یکی از دلایل کاهش اعتماد بنفس در افراد علی‌الخصوص کودکان، بدشکلی و یا غیراستاندارد بودن گوش است. اتوپلاستی (OTOPLASTY) یا جراحی زیبایی گوش یک روش ترمیمی برای تغییر شکل و موقعیت گوش است. در این مقاله از ویکی درمان سعی کردیم یک بررسی جامع از این جراحی را در اختیارتان بگذاریم:
درمان انواع ناهنجاری های مادرزادی گوش با اتوتراپی
معمولا افرادی اتوپلاستی می‌کنند که مشکلات مادرزادی داشته باشند. با این وجود گاهی بر اثر یک سانحه یا حتی یک اتوپلاستی ناموفق نیز، فرد به جراحی نیاز پیدا می‌کند اما نهایتا تکنیک‌های درمانی مشابه همان ناهنجاری‌های مادرزادی است.
- ماکروتیا : گوش‌های بیش‌ازحد بزرگ
- میکروتیا: گوش‌های بیش از حد کوچک (رشد کافی نداشته‌اند)
- گوش‌های بیرون زده: نوع ۱) دفورمیتی: زاویه ای که گوش با استخوان جمجمه تشکیل می‌دهد زیادتر از حالت عادی است. نکته: این حالت می‌تواند در یک گوش (نامتقارن) یا هر دو گوش رخ دهد. نوع ۲) بزرگ بودن بیش از حد نرمه (لوبول) گوش
- گوش ویلدرموت: در این حالت زاویه ای که گوش با استخوان جمجمه تشکیل می‌دهد کمتر از حالت عادی است.
- گوش پیکسی: در این حالت لاله گوش بدون هیچ انحنایی به سر چسبیده است.
- گوش استال: در این حالت تاخوردگی یا خم‌شدگی غیرطبیعی دیده می‌شود.
- شکاف در گوش: معمولا این شکاف در قسمت لاله گوش ایجاد می‌شود.
- گوش نوک تیز :بعضی افراد به صورت مادرزاد دارای غضروف نوک تیز در بالای گوش خود هستند که می‌توان این غضروف را برید.
- گوش کاگوت: افرادی که لاله گوش ندارند.
- گوش مخفی: قسمت فوقانی گوش در سر قرار دارد.
- گوش لوله ای: در این حالت گوش به سمت جلو لوله شده و عملا دهلیز خارجی گوش بسته شده است.این حالت می‌تواند همراه با عدم تشکیل پوست و غضروف در پشت گوش باشد.
- گوش کوسمان (علامت سوالی):دارای فاصله مشخصی از لاله گوش تا جمجمه به همراه انحنای گوش به سمت بیرون
محدودیت های اتوپلاستی
- کودکان زیر ۵ سال که هنوز غضروف گوش آنها پایدار نیست. (بهترین سن ۵ تا ۱۲ سال است): در کودکان زیر ۵ سال با گوش ماکروتیا، گاهی با یک کلاه تنگ گوش اصلاح می‌شود.
- افراد سیگاری (معمولا توصیه می‌شود از ۶ هفته قبل ا عمل سیگار نکشند)
- افراد دارای عفونت گوش یا مشکلات بدخیم گوشی
- افراد دارای مشکلات خودایمنی، سرطان و…
انواع روش های اتوپلاستی
-
اتوپلاستی بدون برش (نوین)
از سال ۱۹۹۰ مشخص شد که برخی از مشکلات گوش بدون برش نیز قابل اصلاح است. مزیت این روش سادگی درمان و کاهش دوره نقاحت پس از آن بود. برای مثال برای ماکروتیاهای خفیف می‌توان تنها با بخیه زدن گوش به سر، گوش را اصلاح کرد.از مزایای این روش این است که در صورت راضی نبودن بیمار، می‌توان جهت بخیه را تغییر داد. مزیت دیگر این روش هزینه ی کمتر (تقریبا نصف روش سنتی) است.
-
اتوپلاستی با برش (سنتی)
همچنان اکثر مشکلات گوش نیاز به جراحی دارند. این نوع جراحی اتوپلاستی یک جراحی سرپایی است و به طور متوسط بین ۱ تا ۳ ساعت طول می‌کشد. اتوپلاستی را می‌توان با بیهوشی، بیهوشی جزئی یا بی حسی موضعی(معمولا با لیدوکائین) انجام داد. معمولا کودکان را بخاطر ترسشان بیهوش می‌کنند.
انواع برش های اتوپلاستی
بر اساس نوع و فرم گوش و تشخیص پزشک، نوع برش تعیین می‌شود.
- برش از پشت گوش
- برش از چین داخلی گوش
مراقبت های قبل از اتوپلاستی
- عدم مصرف سیگار از حداقل ۶ هفته قبل
- عدم مصرف آسپرین و داروهای ضدانعقاد از ۷۲ ساعت قبل
- عدم مصرف ویتامین E از ۲ هفته قبل (ضدانعقاد است)
- عدم استفاده از زنجبیل (ضد انعقاد است)
عوارض جراحی اتوپلاستی
اتوپلاستی به طورکلی جزو جراحی‌های کم خطر محسوب می‌شود اما به هرحال هر جراحی‌ای عوارض خاص خودش را می‌تواند داشته باشد.
- جای زخم: طبیعتا در جراحی‌هایی که از پشت گوش برش داده می‌شود کمتر مشکل‌ساز خواهد شد.
- عدم رعایت تقارن توسط پزشک!
- اختلال در اعصاب حسی زیر پوست (عمدتا موقتی) مانند لمس شدن پوست یا احساس گزگز
- تصحیح بیش از حد (برای مثال فرد با گوش ماکروتیا دارای گوش ویلدرموت خواهد شد.)
- خون‌ریزی
- ایجاد لخته خون و آمبولی
- عفونت
- حساسیت پوستی مخصوصا به بانداژ و چسب‌ها
- درد و خارش (معمولا غیرقابل تحمل نیست)
- ورم، التهاب و قرمزی
- سردرد سرگیجه
- حالت تهوع
- تشکیل پوست اضافه
نکته: اکثرعوارض بعد از عمل نهایتا تا یک الی دو هفته بعد می‌ماند.
توجه: اتوپلاستی بر شنوایی اثری ندارد.
مراقبت های بعد از اتوپلاستی
- بعد از جراحی گوش‌های بیمار را پنبه و پد، بانداژ می‌کنند. معمولا باتوجه به وضعیت بیمار، بخیه‌ها بعد از ۱ الی ۲ هفته قابل کشیدن هستند. پس از آن فرد باید از هدبند استفاده کند. (علی الخصوص برای گوش‌های ماکروتیا) نحوه استفاده از هدبند: هفته اول شبانه روزی (البته ۲-۳ ساعت در روز باید درآورده شود تا مانع جریان خون نشود.)هفته دوم فقط شب‌هاپس از هفته دوم می‌توانند به روال سابق زندگی برگردند.
دیگر مراقبت‌های بعد از جراحی شامل موارد زیر هستند:
- جلوگیری از هرگونه آسیب به گوش
- استفاده از میوه‌ها و غذاهایی که به بهبود سریع‌تر زخم کمک می‌کنند.
- رعایت کامل دستورات پزشک
- پوشیدن لباس دکمه‌دار جهت جلوگیری از گیرکردن یقه لباس به گوش
- تمیز نگه داشتن محل زخم
- تعویض به موقع و صحیح بانداژ (روزهای اول نباید زیاد بانداژ را دستکاری کرد)
- گوش ندادن به صداهای بلند و ناهنجار
- عدم استفاده خودسرانه از داروها
- نخوابیدن روی گوش‌ها تا قبل از کشیدن بخیه‌ها؛ می‌توان از بالشت اضافه برای کنترل هنگام خواب استفاده کرد.
- نگه داشتن سر به صورت صاف
- دوری از آفتاب گرفتن و سولار
- بلند نکردن اجسام سنگین
- اجتناب از ورزش‌های سنگین
در صورت نیاز به عمل مجدد بیمار باید حتما ۴ تا ۶ ماه صبر کند تا گوش کاملا بهبود پیدا کند. سوال: اگر بعد از اتوپلاستی مجددا نیاز به جراحی اصلاحی شد چه کنیم؟
جمع‌بندی
از آنجا که اتوپلاستی تاثیری بر شنوایی ندارد معمولا عمل اورژانسی‌ای نیست. با این حال نمی‌توان از تاثیر قابل توجه آن بر ظاهر فرد پس از عمل غافل شد. نکته قابل توجه دیگر این است که در اینگونه جراحی‌های سرپایی احتمال کلاهبرداری بیش از پیش امکان دارد. بنابراین توصیه می‌شود حتما برای انتخاب پزشک و مرکز زیبایی، وسواس به خرج دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید.