آفت دهان چیست؟ و درمان های خانگی آن

آفت دهان یا (Canker Sores)، به زخم هایی گفته میشود که همانند جوش اما در دهان هستند. تقریبا همه افراد در زندگیشان آفت دهان را تجربه میکنند؛ این عارضه معمولا به شکل یک جوش به رنگ سفید در داخل دهان (زبان، لثه و درون لپ) ایجاد میشود. به طور کلی استفاده از سبزیجات و میوه های اسیدی و غذاهای تند از جمله عوامل آفت در دهان هستند.

آفت ها معمولا خود به خود خوب میشوند اما در آینده ممکن است با آفت دیگری جایگزین شوند. در این مقاله از ویکی درمان با ما همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم!

آفت دهان چیست؟

این بیماری شامل زخم های کوچکی است که به انگلیسی (Aphthous Stomatitis)، استوماتیت آفت میباشد. آفت در دهان بسیار دردناک بوده و ممکن است جلوی صحبت کردن یا غذا خوردن شمارا بگیرد؛ میتواند در تمامی نقاط دهان ایجاد شود و معمولا به رنگ سفید یا خاکستری است. معمولا ۲۰ درصد مردمان جهان با این عارضه دست و پنجه نرم میکنند که زنان بخش بیشتری از آن را تشکیل میدهند. علاوه بر آن آفت میتواند عوامل وراثتی نیز داشته باشد. در ادامه به بررسی انواع آفت دهان میپردازیم!

انواع آفت دهان چیست؟

بطور کلی آفت در دهان به سه دسته آفت کوچک (جزئی یا مینور)، آفت بزرگ (اصلی یا ماژور) و آفت ویروسی (هرپسی یا تبخال دهانی) تقسیم میشوند که در ادامه به تحلیل آنها میپردازیم.

آفت کوچک (جزئی یا مینور)

آفت های جزئی معمولا شایعترین آفت ها هستند

• میعمولا زیر ۱ سانتی متر قطر دارند
• نیازی به درمان اساسی ندارند
• در طی ۷ یا ۱۱ روز بهبود میابند

آفت بزرگ (اصلی یا ماژور)

آفت دهان بزرگ معمولا با درد بیشتری نسبت به آفت جزئی همراه است.

• معمولا قطر آنها به بیش از ۱ سانتی متر میرسد
• بهتر است درمان مناسبی برایش در نظر بگیرید
• معمولا بیش از ۱ ماه شمارا درگیر میکند
• درد زیادی دارد
• پتانسیل ایجاد زخم در دهانتان دارد

آفت ویروسی (هرپسی یا تبخال دهانی)

مبتلا شدن به این نوع آفت دهان بسیار نادر است از ویژگی های آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

• معمولا از چندین آفت کوچک در کنار هم تشکیل میشوند
• در برخی موارد نیاز به درمان دارند
• درد بسیار زیادی دارند
• در ۱۰ الی ۱۵ روز بهبود پیدا میکنند

علت ایجاد آفت دهان چیست؟

معمولا علل زیادی را برای ایجاد  شدن آفت در دهان میتوان نام برد مهمترین آنها به شرح زیر است:

• آلرژی به غذایی که میخورید
• استفاده نکردن از بهترین مسواک
• کمبود ویتامین B12، آهن و روی
• حساسیت به برخی باکتری های دهان
• افزایش یا کاهش هورمون ها
• استرس
• کشیدن سیگار
• انواع بیماری دستگاه گوارش
• سیستم ایمنی ضعیف
• انواع داروها: آسپیرین، داروهای (NSAID)، نیکوتین خوراکی، دارو های شیمی درمانی، داروهای سولفا، مهار کننده پروتئین، آنتی بیوتیک ها، انواع آنتی ویروس ها و…

عوامل ایجاد آفت در دهان چیست؟

بی توجهی به بهداشت دهان:

درصورتی که از مسواک و نخ دندان استفاده نمیکنید، باید بگوییم که شما کاندید درجه یک مبتلا شدن به آفت دهان هستید. سعی کنید در روز ۲ الی ۳ بار مسواک بزنید و حداقل یکبار از نخ دندان استفاده کنید.

حساسیت به برخی غذاها:

در این مورد برای جلوگیری از آفت در دهان میتوانید از مصرف غذاهایی که به آنها آلرژی دارید خودداری کنید؛ برخی از این مواد غذایی شامل: غذای اسیدی، بعضی ادویه ها، قهوه، بادمجان و….

خمیر دندان نامناسب:

بعضی از خمیر دندان ها دارای موادی مانند سدیم لوریل سولفات هستند که موجب حساسیت و ایجاد آفت دهان میشوند.

استرس:

در برخی موارد استرس زیاد بیمار سبب ایجاد آفت بوده که در این موارد نیاز است به حل مشکل استرس خود بپردازید.

بالا یا پایین شدن هورمون ها:

قاعدگی، یائسگی و رسیدن به سن بلوغ میتواند از عوامل ایجاد آفت شود.

علائم آفت دهان چیست؟

همه با درد آفت در دهان آشنایی داریم و میتوانیم حس سوزنی درد آن را تصور کنیم؛ در برخی موارد علائم غیر طبیعی که می‌تواند خبر از یک عفونت نیاز به توجه را داشته باشد به شرح زیر است:

• تب
• تورم غدد لنفاوی
• بی‌حال بودن
• کم شدن وزن بدن

مواردی که در صورت مشاهده نیاز به مراجعه به پزشک دارید:

• بزرگ‌تر از حد معمول است.
• به دیگر نقاط دهان گسترش یافته است.
• بیش از سه هفته ادامه دارد.
• سبب ایجاد تب شده است.

درمان آفت دهان

داروهای موضعی: از ژل‌های تسکین درد، کم کننده التهاب و پیشگیری از ایجاد عفونت برای آفت در دهانی استفاده می‌شود که دارای دو نوع اصلی هستند:

• داروهای ضد درد: از موادی مانند بنزوکائین و لیدوکائین برای تسکین درد استفاده می‌شود.
• داروهای ضد التهاب: از داروهای استروئیدی همچون تریامسینولون استوناید و فلوسینونید می‌توانید به صورت موضعی برای کم کردن التهاب استفاده کنید. توجه داشته باشید که برای تهیه این داروها نیاز به نسخه پزشک دارید.

آنتی بیوتیک‌ها: پزشک زمانی این داروها را تجویز می‌کند که احتمال عفونت آفت دهان وجود داشته باشد.

درمان‌ خانگی آفت دهان

آفت دهان معمولاً طی هفت تا ۱۰ روز بهبود میابد. چندین روش خانگی برای درمان حدودی یا تسکین درد ناشی از آفت وجود دارد که در ادامه به بررسی آن میپردازیم!

• استفاده از یخ روی آفت که سبب کاهش درد آن میشود.
• از دهانشویه خانگی که شامل آب نمک یا آب و جوش شیرین است استفاده کنید.
• سعی کنید از پیاز خام استفاده کنید.
• آب هویج، آب کرفس و آب گوجه فرنگی نیز میتوانند به بهبود آفت در دهان کمک کنند.
• استفاده از انواع داروهای موضعی.
• مصرف ویتامین B و ویتامین C را افزایش دهید.
• از آفتین ژل استفاده کنید

نکته: درکل سعی کنید قبل از هرچیز با یک پزشک متخصص جهت درمان صحبت کنید.

نتیجه گیری

آفت دهان میتواند بسیار دردناک باشد، آفت ها معمولا بین یک هفته تا ۱۰ روز بهبود میابند اما سعی کنید در موارد حاد به پزشک مراجعه کرده و طبق دستورالعمل های او به درمان آفت در دهان بپردازید؛ میتوانید از برخی روش های خانگی که به صورت بی ضرر هستند استفاده کنید.