ایده رژیم سم زدایی به هزاران سال قبل بازمیگردد. بر اساس برخی منابع، فرایند سمزدایی در دوران مصر باستان و در آیینهای مذهبی سرخپوستان آمریکایی دیده شده است. رهایی بدن از سموم و افزایش سلامتی ایده جذابی به نظر میآید؛ اما متاسفانه این نظریه از شواهد علمی قوی برخوردار نیست. در علم پزشکی و رژیم درمانی، «سمزدایی» نوعی فرایند است که در آن، بدن از الکل و داروها و سموم پاک میشود. درمانهای سمزدایی در بیمارستان و تحتنظر پزشک با استفاده از داروها یا سایر درمانها انجام میشود.
منتها نظریه رژیم سم زدایی متفاوت است. بسیاری از این نظریهها به رهایی بدن از سمومی اشاره دارند که در زندگی روزمره با آنها روبهرو میشویم. این سموم بیشتر شامل حشرهکشها و آفتکشها، آنتیبیوتیکها، ترکیباتی شیمیایی حاصل از بستهبندی غذاها، شویندهها، افزودنیهای غذایی، فلزات سنگین، آلودگیهای موجود در هوا، دارو و سیگار است.
مقاله پیشنهادی: کلید نهایی برای لاغری، عمل لاغری!
رژیم سم زدایی چیست؟
رژیم سم زدایی یا سمزدا معمولا یک دوره کوتاه مدت رژیمی است که برای از بین بردن مواد سمی بدن طراحی شده است. این رژیم معمولا شامل دورههایی از رژیم فستینگ یا روزه داری به همراه برنامه غذایی محدود به میوه، سبزیجات، آب میوه و آب است. سمزدایی با استفاده از گیاهان، چای، مکملها و پاک کنندههای روده نیز صورت میگیرد.
رژیم سم زدایی مدعی است که :
- به وسیله روزه بودن به اندامهای بدن استراحت میدهد.
- روده را برای از بین بردن مواد سمی تحریک میکند.
- سمهای بدن را از طریق صورت، ادرار و تعریق از بین میبرد.
- گردش خون را بهبود میبخشد.
- مواد مغذی سالم برای بدن را تامین میکند.
با این حال، تحقیقات انجام شده بر روی رژیم سم زدایی بسیار ناقص بوده و همین چند مورد اشاره شده نیز از قطعیت برخوردار نیستند.
مطلب پیشنهادی: دریافت رژیم از بهترین دکتر تغذیه
مقاله پیشنهادی: چگونه با لیپوماتیک لاغر شویم؟
روش های رژیم سم زدایی
انواع رژیم سم زدایی مختلف شامل موارد زیر هستند:
- روزه گرفتن به مدت ۱ تا ۳ روز.
- نوشیدن آب میوه و سبزیجات تازه، اسموتی، آب و چای.
- نوشیدن مایعات خاص مانند آب نمک، خاکشیر، آب لیمو و…
- حذف کردن غذاهایی که مقدار زیادی فلزات سنگین، آلاینده و آلارژن دارند.
- مصرف مکمل
- پرهیز از تمام غذاهای حساسیتزا.
- استفاده از انواع ملینها و پاک کنندههای روده.
- ورزش کردن به صورت مرتب.
- مصرف برخی داروها با مشور پزشک مثل آلفا اسلیم، نوروبیون، اسپرولینا و…
- حذف کامل الکل، قهوه، سیگار و قندهای تصفیه شده.
رژیم های سم زدایی
رژیم چای:
در رژیم سمزدایی با چای، افراد از ترکیب چندین نوع چای استفاده میکنند که ادعا شده همه آنها به دفع سموم بدن کمک میکنند. پیشنهاد وسوسهانگیزی به نظر میرسد اما اثبات علمی برای سمزدا بودن چای وجود ندارد.
رژیم ۳ روزه:
در این رژیم افراد با استفاده از چای و اسموتی بدن را سمزدایی میکنند. البته به غیر از مایعات از میوهها و سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدان نیز طی این سه روز استفاده میشود. چنین رژیمی به خاطر مقدار زیاد آنتیاکسیدان و مواد مغذی به سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
رژیم ۵ روزه:
در این رژیم ابتدا قند حذف شده سپس مصرف میوه و سبزیجات افزایش پیدا می کند. در این رژیم پس از هر وعده ۷ دقیقه پیاده روی توصیه میشود. در روزهای پایانی نیز باید کالری دریافتی را فقط از راه خوردن اسموتی تامین و گوشت را از رژیم حذف کنید.
رژیم ۱۰ روزه:
این رژیم بیشتر جنبه برندینگ دارد چون تقریبا با دیگر انواع رژیمهای سمزدایی تفاوت چندانی ندارد. رژیم سمزدایی ۱۰ روزه ادعا میکند که بدن را از حالت استپ وزنی (زمانی استپ وزن رخ می دهد که یک ماه پس از وزن کشی همچنان وزن شما ثابت بماند و هیچ تغییری نکند)، خارج میکند. افرادی که از چنین رژیمهایی استفاده میکنند در هفتههای ابتدایی بسیار خوشحالند که وزنشان کاهش یافته، اما فراموش کردهاند که بیشتر این وزن از دست رفته مربوط به آب بدن و ذخایر کربوهیدرات است.
مقاله پیشنهادی: کاهش وزن و لاغری با عمل پیکر تراشی.
کدام مواد سمی توسط این رژیم از بین می روند؟
این رژیم ها غالبا هیچ وقت ماده مضر مشخصی را به عنوان هدف خود انتخاب نمیکنند. علاوه بر این، مکانیزم عمل این مواد سمزدا نیز نامشخص و فاقد اطلاعات کافی است. بدن به وسیله کبد، صورت، ادرار و تعریق، خود را سمزدایی میکند.
کبد مواد سمی را از بین میبرد اما برخی از مواد مانند آلایندههای آلی پایدار، فتالات، بیسفنول A و فلزات سنگین به سادگی توسط این فرآیند حذف نمیشوند. این موارد معمولا در بافت چربی یا خون تجمع میکنند و ممکن است مدت زیادی طول بکشد تا بدن موفق به دفع آنها شود. با اینحال این مواد در محصولات امروزی کاملا از بین رفتهاند و یا بسیار کم هستند. در کل، نتایج کمی برای اثبات عملکرد واقعی رژیمهای سمزدایی وجود دارد.
غذاهای سم زدا
- میوه ها
- سبزیجات تیره رنگ
- مرکبات
- سیر
- جوانه بروکلی
- چای سبز
- سبزیجات خام
- دانه ها و آجیل ها
- روغن های دارای امگا۳
مزایای رژیم سم زدایی
برخی از جنبه های مثبت رژیم سم زدایی:
- پرهیز از منابع خوراکی دارای فلزات سنگین و آلودگی
- کاهش چربی اضافی
- ورزش مرتب و تعریق بیشتر
- مصرف غذاهای کامل، مغذی و سالم
- پرهیز از مصرف غذاهای فرآوریشده
- نوشیدن آب و چای سبز
- محدود کردن استرس، ایجاد آرامش و خواب مناسب
معایب سم زدایی
۱- محدود شدن شدید کالری:
برخی از رژیمهای سمزدا، محدودیت شدید کالری را توصیه میکنند. روزهداری بلند مدت یا محدود کردن کالری دریافتی سبب احساس خستگی، تحریک پذیری و بوی بد دهان میشود. از دیگر عوارض رژیم سمزدایی و روزهداری طولانی مدت کمبود انرژی، فقر ویتامین و مواد معدنی و همچنین عدم تعادل الکترولیت است. علاوه بر این، روشهای پاک کردن روده، گاهی در طول سمزدایی سبب کم آبی بدن، گرفتگی، نفخ، حالت تهوع و استفراغ میشوند.
۲- Overdose :
در برخی از رژیمهای سمزدا خطر اوردوز مکملها، ملینها، دیورتیکها و حتی آب وجود دارد. در رژیم سمزدایی، تنظیم و نظارتی بر برنامه غذایی نیست و بسیاری از غذاها و مکملهای سمزدا ممکن است اصلا پایه علمی نداشته باشند. در بدترین حالت مقدار مواد تشکیل دهنده روی برچسب محصولات سمزدا ممکن است اشتباه باشد؛ این موضوع، خطر اوردوز کردن را افزایش میدهد.
مقاله پیشنهادی: تاثیر ابدومینوپلاستی بر کاهش وزن و لاغری.
جمع بندی
رژیمهای غذاییِ مختلفی برای کاهش وزن و افزایش سلامت وجود دارند. شاید تبلیغات رژیم سم زدایی بسیار جذاب باشند؛ اما بیشتر انواع این رژیمها تأثیر چشمگیر درازمدتی ندارند. اگر میخواهید رژیم سم زدایی را دنبال کنید، بهتر است نوعی از آن را انتخاب کنید که مواد غذایی مختلف را در خود گنجانده باشد. برای درایفت رژیم های مختلف غذایی می توانید با ویکی درمان همراه باشید.
میتوانیم مدت زمان سم زدایی را به ۱۴ روز افزایش دهیم؟
این کار ممکن است سلامتی شما را به خطر بیندازد. قبل از اینکار با پزشک تغذیه مشورت داشته باشید.