عصب‌کشی یک روش درمانی بحث برانگیز در دنیای دندانپزشکی است. اگر دندان شما سوراخ شده و ریشه دندانتان آسیب دیده، احتمالا نیاز به عصب‌کشی خواهید داشت. در طی این روش ابتدا پالپ عفونی شده دندان تخلیه شده و سپس فضای داخلی دندان با یکسری مواد خاص پر می‌شود. عصب‌کشی یک روش درمانی مهم است، زیرا مانع از کشیدن دندان می‌شود. اگر عصب‌کشی به خوبی انجام شود، یک روش ایمن و موثر برای درمان دندان آسیب دیده خواهد بود. به همین علت دندانپزشکان از انواع عصب کشی با توجه به سن و شرایط بیماران استفاده می کنند تا بتوانند دندان های بیماران را در هر سنی حفظ نمایند.
خطرات و عوارض جانبی عمل عصب‌کشی
به طور کلی عصب‌کشی یک روش درمانی بی‌خطر به حساب می‌آید. و عود درد و بروز عوارض جانبی پس از این عمل به ندرت اتفاق می‌افتد. در این مقاله به برخی عوارض جانبی احتمالی عصب‌کشی پرداخته می‌شود.
تغییر رنگ دندان
در این روش اعصاب دندان برداشته می‌شود در نتیجه ممکن است رنگ دندان اندکی تغییر کند. اما این حالت در بسیاری از بیماران اتفاق نمی‌افتد. البته تغییر رنگی که در دندان ایجاد می‌شود معمولا قابل مشاهده نیست، چون در اکثر موارد دندان بعد از انجام عمل عصب‌کشی روکش می‌شود. اگر دندان شما نیاز به روکش نداشته باشد، می‌توانید با استفاده از روش بلیچینگ یا سفید کردن دندان، تغییر رنگ به وجود آمده را از بین ببرید.
کاهش کارایی دندان بعد از عصب‌کشی
بعد از درمان ریشه به روش عصب‌کشی، ساختار دندان تا حدودی ضعیف می‌شود. در نتیجه دندان دیگر مانند قبل کارایی ندارد. در این صورت احتمال شکستن دندان عصب‌کشی شده، نسبت به دندان‌های دیگر بیشتر می‌شود. پس اگر دندانتان را عصب‌کشی کرده‌اید باید از خوردن خوراکی‌های سفت مانند بادام خودداری کنید یا اینکه از سایر دندان‌ها برای جویدن آن استفاده کنید. همچنین برای جلوگیری از شکستگی، باید حتما دندان عصب‌کشی شده روکش شود.
آسیب رسیدن به کانال‌های جانبی دندان
در طی عصب‌کشی بافت‌های عفونی شده که موجب دندان‌درد می‌شوند، از دندان خارج می‌گردند و دندان مجددا پر می‌شود. شاید فکر کنید که خارج کردن پالپ دندان عفونی شده می‌تواند تمام مشکلات را حل کند؛ اما واقعیت غیر از این است. هر دندان، علاوه بر کانال‌های اصلی چند کانال ریز فرعی هم دارد که دندان پزشک در طی عمل عصب‌کشی به آن‌ها دسترسی ندارد. هنگامی که عصب از دندان خارج می‌شود، این کانال‌های جانبی می‌میرند. و در نتیجه پوسیدن این کانال‌ها، تجمعات باکتریایی ایجاد شده که می‌تواند موجب عفونت مجدد دندان شود.
ایجاد التهاب و بیماری‌های مزمن پس از انجام عمل عصب‌کشی
بعد از انجام درمان ریشه با روش عصب‌کشی، حتی افراد قوی و سالم هم ممکن است دچار عوارض مزمنی بشوند. تحقیقات نشان داده که عوارض جانبی ناشی از عصب‌کشی ممکن است به بیماری‌های ثانویه تبدیل شوند و حتی زندگی فرد را تهدید کنند.
همانطور که قبلا اشاره شد؛ تمام باکتری‌ها در طی عصب‌کشی از بین نمی‌روند. البته برای جلوگیری از ایجاد مشکلات بعدی و بروز مجدد عفونت، دندانپزشک برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند، اما این آنتی‌بیوتیک‌ها هم عوارض جانبی خاص خود را به همراه دارند و حتی ممکن است نتوانند موجب کاهش درد و التهاب شوند.
آیا ممکن است عمل عصب‌کشی با شکست مواجه شده و موجب آسیب رسیدن به دندان شود
عمل عصب‌کشی به ندرت با شکست مواجه می‌شود، اما در صورت جواب ندان عصب‌کشی باید حتما به دنبال یک راه درمان دیگر باشید. گاهی اوقات، باکتری‌های باقی مانده در دندان همچنان به رشد خود ادامه می‌دهند و این امر موجب عفونت مجدد دندان و آسیب رسیدن به بافت دندان می‌شود. اگر باکتری‌ها به رشد خود ادامه دهند و باعث ایجاد مشکل شوند، ممکن است تنها راه از بین بردن درد، کشیدن دندان باشد. با این حال، کشیدن دندان هم باعث ایجاد یکسری از مشکلات می‌شود.
عمل عصب‌کشی به چه دلیل ممکن است با شکست مواجه شود؟
اگر در طول عصب‌کشی کانال ریشه تمیز نشده، شکستگی انتهای ریشه دندان و به وجود آمدن هر گونه انسداد در ریشه که در کامل تمیز کردن دندان اختلال ایجاد می‌کند، رخ دهد؛ ممکن است عصب‌کشی با شکست مواجه شود. اگر عصب‌کشی موفقیت آمیز نباشد، دندان‌درد دوباره عود می‌کند، حتی ممکن است آبسه‌های دردناکی هم در محل دندان ایجاد شود. دندانپزشک در طی معاینات بعدی می‌تواند به شکست خوردن عمل عصب‌کشی پی ببرد. تصویربرداری از دندان با اشعه ایکس به دندانپزشک کمک می‌کند تا ریشه دندان را به خوبی بررسی کند و نیز بتواند ناموفق بودن عمل عصب‌کشی را تشخیص دهد.
علائمی که نشان می‌دهد، عمل عصب‌کشی با شکست مواجه شده
نمی‌توان پالپ عفونی دندان را به طور کامل خارج کرد
هیچ‌گاه نمی‌توان تضمین کرد که تمام بافت‌های مرده و عفونی شده، از دندان خارج شده‌اند زیرا دندان دارای ساختار‌های ریزی به نام میکروتوبول است که عفونت می‌تواند در لا به لای آن‌ها پنهان شود در نتیجه حتی با پیشرفته‌ترین ابزار‌های دندانپزشکی هم نمی‌توان تمام ذرات عفونی را از درون این ساختار‌های ریز خارج کرد.
منتشر شدن عفونت
از آنجایی که نمی‌توان تمام عفونت و باکتری‌ها را در طی عصب‌کشی از دندان خارج کرد، پس بعد از عصب‌کشی همچنان مقداری عفونت و باکتری در دندان باقی می‌ماند. از طرفی پر کردن دندان به طور کامل هم ممکن نیست و همیشه مقداری فضای خالی در دندان باقی می‌ماند در نتیجه، حتی با وجود نرسیدن اکسیژن و قطع شدن جریان خون به بافت هم باکتری همچنان می‌تواند در درون بافت مرده، زنده بماند. در این صورت باکتری‌ها می‌توانند در سراسر بدن منتشر شوند.
اگر عمل عصب‌کشی با شکست مواجه شد، باید چه کار کنیم؟
اگر علائم ذکر شده در بالا را دارید و فکر می‌کنید که عمل عصب‌کشی شما ناموفق بوده، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. هنگامی که یک دندان برای چندمین بار تحت درمان قرار بگیرد، احتمال ناموفق بودن عصب‌کشی بیشتر خواهد بود. روکش تاج دندان که پس از عصب‌کشی نصب می‌شود، معمولا بعد از ۷ تا ۱۰ سال نیاز به تعویض خواهد داشت. اگر مجبور به کشیدن دندانتان شدید، ایمپلنت می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای جایگزینی دندان طبیعی باشد. دندانپزشکان همیشه با توجه به شرایط بیمار، مناسبترین و کم هزینه‌ترین روش درمانی را توصیه می‌کنند. به طور مثال در اکثر موارد دندانپزشک کشیدن دندان عقل را توصیه نمی‌کند تا بتواند دندان های بیماران را حفظ نماید اما اگر فرد دندان عقل مخفی در زیر لثه داشته باشد، پزشک حتما برای جراحی دندان عقل نهفته بیمار اقدام می‌کند. زیرا چنین دندان هایی دردهای طاقت فرسا را برای فرد ایجاد می کنند.
چگونه عوارض جانبی عمل عصب‌کشی را کاهش داده و از شکست خوردن آن جلوگیری کنیم
بعد از عمل، دندانپزشک روش‌هایی برای مدیریت درد و مراقبت از دندان عصب‌کشی شده را به شما آموزش می‌دهد، تا شما بتوانید تا زمان مراجعه بعدی به دندانپزشک، خودتان مراقبت‌های لازم را انجام دهید. پیروی از دستورالعمل‌هایی که دندانپزشک به شما آموزش می‌دهد، در کاهش احتمال بروز عوارض جانبی عصب‌کشی و نیز جلوگیری از وارد آمدن آسیب بیشتر به دندان، بسیار موثر است.
از آنجایی که اثر دارو‌های بی‌حس کننده که در طی عصب‌کشی استفاده شده‌اند، بعد از چند ساعت از بین می‌رود، ممکن است بعد از آن تا چند روز در دهان خود احساس ناراحتی داشته باشید. در طی عصب‌کشی معمولا مشکلات دندان رفع شده و وضعیت بهبود می‌یابد و ممکن است احساس درد و ناراحتی بعد از عصب‌کشی به دلیل باز نگه‌داشتن طولانی مدت دهان در طول عمل عصب‌کشی باشد. این علائم موقتی بوده و معمولا با استفاده از مسکن‌های بدون نسخه برطرف می‌شوند؛ اما ممکن است دندانپزشک آرامبخش‌های قوی‌تری هم برای شما تجویر کند. باید حتما طبق دستور دارو‌ها را مصرف کنید و حواستان باشد که دارو‌های آرامبخش ممکن است موجب خواب آلودگی شما شوند، پس در صورت مصرف این نوع دارو‌ها هنگام رانندگی یا کار با ماشین آلات خطرناک، بیشتر احتیاط کنید.
بعد از عصب‌کشی، تا زمانی که بی‌حسی دهان کاملا رفع نشده چیزی نخورید، چون در این صورت ممکن است داخل لپ یا زبانتان را گاز بگیرید. سعی کنید تا زمانی که دندانپزشک اجازه نداده، از جویدن با دندان تازه عصب‌کشی شده خودداری کنید تا از آسیب رسیدن به دندان جلوگیری شود. برای جلوگیری از بروز مجدد عفونت، به طور منظم مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید.
هنگامی که عمل عصب‌کشی به طور کامل انجام شد، باید برای نصب روکش دندان مجددا به دندانپزشک مراجعه کنید. این کار باعث بازگشت کارایی دندان می‌شود. بهتر است هر چه سریع‌تر نصب روکش دندان را انجام دهید. اگر دندان به درستی ترمیم شده باشد، تقریبا اندازه دندان طبیعی مقاوم و کارآمد خواهد بود.
با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به طور منظم و نیز مراجعه مرتب به دندانپزشک می‌توانید از دندان‌های خود مراقبت کنید. اگر بعد از عصب‌کشی درد یا تورم در محل عمل داشتید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید. حتی دندانی که به درستی درمان شده است هم ممکن است سال‌ها بعد دوباره به درمان نیاز داشته باشد، البته این درمان مجدد فقط در صورتی انجام می‌شود که بتواند دندان را حفظ کرد.
عمل عصب‌کشی چقدر دردناک است؟
هنگامی که پالپ دندان عفونت می‌کند می‌تواند باعث ایجاد دندان‌درد شود. در این صورت درمان ریشه دندان می‌تواند به از بین رفتن درد کمک کند. استفاده از بی‌حسی موضعی و روش‌های جدید دندانپزشکی باعث شده تا عمل عصب‌کشی و پر کردن دندان کمتر از قبل دردناک باشد. در طی عصب‌کشی افراد معمولا فقط حرکات و فشار را احساس می‌کنند و درد ندارند.
در طی عصب‌کشی با استفاده از بی‌حسی موضعی، دندان مورد نظر و بافت‌های اطراف آن بی‌حس می‌شوند. برای اینکه دندانپزشک به پالپ دندان دسترسی داشته باشد باید ابتدا دندان را سوراخ کند. در ادامه یک ماده لاستیک مانند به داخل دندان تزریق می‌شود. این ماده دندان را عایق کرده و از عفونت‌های بعدی جلوگیری می‌کند. در آخر هم دندان مجددا پر شده و روی آن روکش قرار می‌گیرد تا دندان دوباره کارایی خود را بدست آورد.
/سلب مسئولیت: تحریریه‌ی ویکی درمان در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد./
