پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان

بلوغ زودرس به طور سنتی به عنوان شروع رشد جنسی ثانویه قبل از سن هشت سالگی در دختران و نه سالگی در پسران تعریف می شود. به دلیل گرایش به بلوغ زودرس در کودکان، برخی از بچه ها قبل از این سن رشد موهای سینه یا شرمگاهی خواهند داشت و ممکن است نیاز به ارزیابی و درمان گسترده نباشد. در وهله اول باید از راهکارهای پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان استفاده کرد و اگر ارزیابی منجر به تشخیص بلوغ زودرس شود، ممکن است نیاز به درمان احساس شود.

تشخیص با مقایسه با استانداردهای جمعیت، عکسبرداری با اشعه ایکس از دست چپ و مچ دست برای ارزیابی بلوغ اسکلتی و بررسی رشد سریع استخوان، و اندازه‌گیری سطوح سرمی گنادوتروپین‌ها و استروئیدهای غدد جنسی و آدرنال است. درمان اما بستگی به علت بلوغ زودرس دارد.

بلوغ زودرس چیست؟

بلوغ زمانی است که خصوصیات جنسی و جسمی فرد بالغ می شود. بلوغ زودرس زمانی است که این تغییرات بدن زودتر از حد طبیعی اتفاق می افتد. بلوغ معمولا بین ۸ تا ۱۴ سالگی برای دختران و ۹ تا ۱۶ سالگی برای پسران شروع می شود. بلوغ زودرس به این معنی است که علائم بلوغ زودتر از این سنین در پسر یا دختر بروز کند. بلوغ زودرس نادر است و از هر ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کودک ۱ نفر را مبتلا می کند و اغلب استفاده از روش های پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان مانع از بروز علائم خواهد شد.

سن دقیق ورود کودک به بلوغ به عوامل مختلفی از جمله سابقه خانوادگی، تغذیه و جنسیت بستگی دارد ولی اغلب هیچ دلیل روشنی برای بلوغ زودرس وجود ندارد. برخی موارد به دلیل تغییرات در مغز، مشکلات ژنتیکی یا تومورهای خاصی است که هورمون ترشح می کنند. شروع بلوغ معمولاً توسط هیپوتالاموس آغاز می شود. این ناحیه از مغز به غده هیپوفیز سیگنال می دهد تا هورمون هایی ترشح کند که تخمدان ها (در دختران) یا بیضه ها (در پسران) را برای تولید هورمون های جنسی تحریک کند.

بلوغ زودرس معمولاً، به ویژه در دختران، به این دلیل است که مغز سیگنال‌ها را زودتر از آنچه باید ارسال می‌کند. هیچ مشکل پزشکی یا محرک دیگری وجود ندارد. در موارد کمتر، بلوغ زودرس ناشی از یک مشکل جدی تر، مانند تومور یا ضربه است. مشکلات تیروئید یا تخمدان نیز می تواند باعث بلوغ زودرس شود. 

بلوغ زودرس در پسران کمتر شایع است. در حدود ۵ درصد از پسران، این بیماری ارثی است. برخی از دختران بسیار جوان (معمولاً از ۶ ماه تا ۳ سال) ممکن است رشد سینه را نشان دهند که بعداً ناپدید می شود یا ممکن است بدون سایر تغییرات فیزیکی بلوغ ادامه یابد. به طور مشابه، برخی از دختران و پسران ممکن است رشد اولیه موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل یا بوی بدن داشته باشند که به سایر تغییرات در رشد جنسی مرتبط نیست. 

اکثر این موارد نیازی به درمان ندارند و سایر علائم مورد انتظار بلوغ را در سن معمول نشان می دهند. اما بهتر است در صورت مشاهده موارد فوق اقدام به اجرای راهکارهای پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان کنیم.

دلایل ایجاد بلوغ زودرس

سن شروع بلوغ بسیار متفاوت است. در دختران جوانه سینه معمولاً اولین علامت است و به طور متوسط ​​در ۱۰-۱۱ سالگی دیده می شود. موهای ناحیه تناسلی معمولاً ۶-۱۲ ماه بعد ظاهر می شوند. بعد جهش رشد بلوغ می آید. قاعدگی به طور متوسط ​​۲ تا ۲.۵ سال پس از شروع بلوغ شروع می شود. میانگین سنی برای اولین قاعدگی یک دختر حدود ۱۲ سال است. تغییرات گسترده ای در توالی و زمان این رویدادها دیده می شود، اما اوج جهش رشد همیشه قبل از دوره اول است.

در پسران بزرگ شدن بیضه اولین علامت بلوغ است و به طور متوسط ​​در ۱۳-۱۰ سالگی دیده می شود. بزرگ شدن بیشتر بیضه، رشد موهای ناحیه تناسلی و بزرگ شدن آلت تناسلی نیز به دنبال دارد. اوج جهش رشد برای پسران حدود ۶ ماه پس از رشد موهای ناحیه تناسلی اتفاق می افتد و معمولا دیرتر از دختران رخ می دهد.

قرار گرفتن در معرض سموم محیطی که به عنوان استروژن در بدن عمل می کنند، بسیاری از مواد مورد استفاده در پارچه های مقاوم در برابر شعله، لوازم آرایشی، پلاستیک، آفت کش ها، مواد شوینده و سایر محصولات رایج خانگی و صنعتی می توانند اثر استروژن را در بدن ما تقلید کنند. 

خواب ناکافی، فشارهای مدرسه، استرس، فشار همسالان و قلدری تنها تعدادی از عوامل استرس‌زای اصلی هستند که دختران ما مرتباً در معرض آن‌ها هستند. استرس همچنین می تواند ما را چاق تر کند. چربی بیشتر به معنای استروژن بیشتر است و این می تواند منجر به بلوغ زودتر شود. شناخت دلیل ایجاد بلوغ زودرس برای درمان آن بسیار مهم است، اما مهم تر از آن پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان  است.

راه های پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان

برخی از عوامل خطر بلوغ زودرس، مانند جنسیت و نژاد، قابل اجتناب نیستند. اما، برای پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان کارهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید، از جمله:

جلوگیری از قرار گرفتن در معرض “استروژن های محیطی”

• از محصولات مقاوم در برابر شعله اجتناب کنید.
• دختران را تشویق کنید که از لوازم آرایشی استفاده نکنند و اگر قصد استفاده از آنها را دارند، از انواع طبیعی آن باشد که ممکن است گران تر باشد، اما سالم تر است!
• یک بطری آب شیشه‌ای برای فرزندتان تهیه کنید و او را تشویق کنید تا در صورت امکان از نوشیدن آب در بطری های پلاستیکی خودداری کند.
• برای گرم کردن و نگهداری غذاهای داغ تا حد امکان از غذاهای با بسته بندی پلاستیکی و ظروف پلاستیکی غذا خودداری کنید.
• تا حد امکان از مواد ارگانیک استفاده کنید، به ویژه لبنیات و محصولات گوشتی که آلودگی های محیطی را جمع می کنند و احتمال تجمع هورمون ها و آنتی بیوتیک های مورد استفاده در فرآیند تولید را افزایش می دهند. 
• از دادن داروهای تجویزی هورمونی، مکمل های غذایی یا سایر محصولاتی که ممکن است حاوی استروژن یا تستوسترون به کودک باشند، خودداری کنید، مگر اینکه پزشک او تجویز یا توصیه کرده باشد. پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان امری مهم است و در برخی موارد ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک باشد.

مطلب پیشنهادی: علائم کم آبی کودکان چیست؟ و نحوه پیشگیری از آن

پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان با کاهش استرس

• به کودکتان بیاموزید که از معلم کمک بگیرد و در صورت وجود عوامل استرس زای همسالان در مدرسه یا قلدری به سراغ شما بیاید.
• کودکان را تشویق به ورزش کردن، رقص یا سایر فعالیت های بدنی کنید. 
• قرار گرفتن کودک در معرض خشونت تلویزیونی را کاهش دهید.
• مدیتیشن ساده یا مهارت‌های آرام‌سازی در پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان مؤثر است. مهارت هایی را که باید قبل از خواب، امتحانات یا در موقعیت‌های استرس‌زا انجام دهند، به بچه ها آموزش دهید. 

پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان با کاهش چاقی

• نوشابه و آب میوه را به طور کامل قطع کنید! (آب بهترین نوشیدنی است)
• اندازه وعده غذایی را نصف کنید.
• تمام تلاش خود را برای حذف نان، ماکارونی، سیب زمینی و برنج سفید از رژیم غذایی کودک انجام دهید و بر پروتئین ها و سبزیجات با کیفیت به عنوان اصلی ترین رژیم غذایی آنها تاکید کنید. رعایت رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان حائز اهمیت است.
• میزان تماشای تلویزیون را به نصف کاهش دهید (و اضافه کردن ورزش این کار را حتی بهتر خواهد کرد!)
• مطمئن شوید که همه این کارها را خودتان نیز انجام می دهید، بچه های ما آنچه را که می بینند بیشتر از آنچه ما می گوییم الگو قرار می دهند.