پریود نامنظم (علل + درمان)

خانم‌ها، ماهی یک بار، در معرض حداقل پنج روز خونریزی از رحم قرار می‌گیرند که با گرفتگی، تغییر خلق و خو، جوش، درد سینه، ورم و لیستی بلند بالا از مشکلات همراه است اما اگر فاصله دو پریود متوالی کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز باشد پریود نامنظم محسوب می‌شود.

در این مطلب به موضوعات زیر می‌پردازیم:

• پریود نامنظم چه علائمی دارد؟
• علت وقوع پریود نامنظم چه چیزهایی می‌تواند باشد؟
• چگونه قاعدگی نامنظم درمان می‌شود؟

علائم پریود نامنظم چیست؟

اولین نشانه پریود نامنظم، فاصله ۳۵ روزه، بین ۲ پریود متوالی است. متغیر بودن مدت ‌زمان پریود هم می‌تواند نشانه دیگری از نامنظم شدن پریود باشد که نیاز به پیگیری دارد. همچنین از دیگر علائم آن، تغییرات در مقدار خون‌ریزی یا وجود لخته‌های خونی با قطر بیشتر از ۲.۵ سانتی‌متر است.

مطلب پیشنهادی: بهترین دکتر زنان

علل پریود نامنظم چیست؟

دلایل متنوعی برای پریود شدن نامنظم وجود دارد. تولید و تغییرات هورمونی از شایع‌ترین آن‌ها است. استروژن و پروژسترون دو هورمونی هستند که روی تغییرات پریود اثر می‌گذارند و نظم پریود را تحت‌ کنترل دارند. اما عوامل دیگری جز تغییرات هورمونی می‌توانند مسبب پریودهای نامنظم باشند:

• پیشگیری از بارداری

خیلی از روش‌های پیشگیری از بارداری می‌تواند منجر به قاعدگی نامنظم شوند. تا زمانی که قرص مصرف شود، خونریزی نامنظم یکی از عوارض جانبی شایع آن خواهد بود. کسی که قرص استفاده می‌کند ممکن است در ماه‌های ابتدایی و تا زمانی که بدنش به آن عادت کند، دچار خونریزی‌های غیرمنظم ماهانه شود.

• پریود نامنظم و بارداری

در بعضی از موارد، بارداری می‌تواند باعث پریودی نامنظم و لکه بینی شود. اگر دچار قاعدگی نامنظم شده‌اید و اخیرا رابطه جنسی داشته‌اید، بهتر است تست بارداری بدهید تا از باردار بودن یا نبودن خود مطمئن شوید. اگر باردار هستید و درد شدیدی در ناحیه لگن و شکم حس می‌کنید که بیشتر از چند دقیقه طول می‌کشد، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا علت درد مشخص شده و برای درمان آن اقدام کند.

• نامنظم شدن پریود در دوران شیردهی

پریود نامنظم در شیردهی، به علت سرکوب هورمون‌های تولید مثل بدن توسط پرولاکتین می‌تواند اتفاق بیفتد اما مدتی پس از تمام شدن شیردهی، باید دوباره به  چرخه منظم قاعدگی خود برگردید.

• پریود نامنظم و یائسگی

پریود نامنظم و یائسگی از چهل سالگی شروع می‌شود. شروع این دوره با پریودهای نامنظم همراه است. در این مدت، نوسان میزان استروژن باعث طولانی یا کوتاه شدن دوره‌ قاعدگی می‌شود.

• مشکلات تیروئیدی

حدود ۴۰ درصد از زنانی که پریود و قاعدگی نامنظم را تجربه می‌کنند، دچار اختلالات تیروئیدی هستند. کم‌کاری تیروئید می‌تواند منجر به طولانی‌تر و شدیدتر شدن پریود و انقباضات آن شود. از طرفی، پرکاری تیروئید می‌تواند باعث کوتاه‌تر و کم شدن شدت دوره پریودی شود.

• اضافه وزن زیاد یا افزایش وزن شدید

اضافه وزن می‌تواند یکی از دلایل اصلی پریود شدن نامنظم باشد. وزن بالا روی هورمون‌ها به خصوص هورمون انسولین تاثیر زیادی دارد؛ برای همین، بر ایجاد قاعدگی نامنظم موثر است. بالا رفتن سریع وزن نیز می‌تواند باعث نامنظم شدن قاعدگی ‌شود.

• ورزش شدید

ورزش سنگین با عملکرد دو هورمون‌ مسئول قاعدگی تداخل دارد. زنان ورزشکاری که تمرینات فشرده انجام می‌دهند، معمولا دچار پریودی نامنظم می‌شوند. 

• استرس

استرس و اضطراب، نظم قاعدگی را به هم می‌ریزد. استرس می‌تواند با ایجاد تداخل موقت در قسمتی از مغز که هورمون‌های تنظیم کننده‌ قاعدگی را کنترل می‌کند، در عادت ماهیانه‌ شما اختلال ایجاد کند. از عوامل دیگر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش وزن شدید
• تداخلات دارویی
• اختلال در خوردن مانند بی‌اشتهایی یا پرخوری عصبی
• بیماری التهاب لگن
• تغییر بافت پوششی دهانه رحم
• سرطان دهانه رحم (تشخیص سرطان دهانه رحم با پاپ اسمیر)

درمان پریودهای نامنظم

درمان قاعدگی نامنظم، وابسته به علت آن است و برای درمان آن باید از پیدا کردن دلیل و رفع آن شروع کنیم. به عنوان مثال، اگر این نامنظمی به علت بلوغ یا یائسگی باشد، نیاز به درمان خاصی نداشته و با گذشت از این بازه زمانی، رفع می‌شود؛ یا اگر به علت استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری است، همانطور که بالا به آن اشاره شد، در چند ماه اول رخ می‌دهد و بعد دوباره به حالت منظم برمی‌گردد.

در مورد علت‌های سندرم تخمدان پلی‌ کیستیک و چاقی بیش از حد هم فرد با کم کردن وزن خود، ورزش و تحرک می‌تواند به منظم‌شدن پریود خود کمک کند. رفع مشکلات تیروئید و بیماری‌های دیگر نیز به خودی خود قاعدگی نامنظم ناشی از آن‌ها را درمان خواهد کرد. درمان گیاهی پریود نامنظم هم می‌تواند گاها کمک کننده باشد و از گیاهان مفید برای این امر می‌توان به کوهوش سیاه، تمشک، ریشه شیرین بیان، گل گاو زبان و زردچوبه اشاره کرد. 

جمع بندی

در این مقاله با مطالب زیر آشنا شدیم:

• فاصله ۳۵ روزه بین دو پریود، متغیر بودن مدت زمان پریود و … از علائم قاعدگی نامنظم هستند.
• دلایل پریود نامنظم در یک نگاه:

• درمان پریود وابسته به علت وقوع آن است و در مورد چاقی بیش از حد با ورزش و کاهش وزن درست می‌شود یا در بعضی از بیماری‌ها، با از بین رفتن بیماری، قاعدگی منظم می‌شود.