چگونه با نافرمانی کودکان رفتار کنیم؟!
چگونه با کودکان نافرمان رفتار کنیم؟ این سوال بسیاری از والدین و چالش بزرگی است که خیلی از پدر و مادرها با آن روبرو هستند.
بسیاری از والدین با مسئله ای تحت عنوان نافرمانی کودکان مواجه هستند. زمانی که کودک از خود سرکشی نشان می‌دهد، معمولا با مشکلی دست و پنجه نرم می‌کند. ممکن است موضوعی او را تحت فشار قرار داده باشد یا بخواهد تجربیات جدیدی را کسب کنید. وقت گذاشتن و درک کودک، می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند. در ادامه رفتار‌هایی که در چنین شرایطی می‌توانید انجام دهید را ذکر می‌کنیم.
مطلب پیشنهادی: ۹ علت شب ادراری کودکان
تشخیص نوع نافرمانی کودکان
پیش از هرچیز اطمینان پیدا کنید که با اختلالی به نام نافرمانی مقابله‌ای سروکار ندارید. اختلال نافرمانی مقابله‌ای چیست؟ زمانی که نافرمانی کودک شما برای مدت زمان طولانی ادامه پیدا کند و روابط او در مدرسه و خانواده را تحت تاثیر قرار دهد، اختلال نافرمانی کودکان مقابله‌ای ODD رخ داده است. این نوع اختلال با نافرمانی‌های رایج کودکان که در موقعیت‌های مختلف انجام می‌شود فرق دارد. همچنین کودکان دارای ODD ممکن است مشکلات دیگری مانند افسردگی و اضطراب را از خود نشان دهند. اگر علائم ODD را در کودک خود مشاهده کردید، بهترین راه کمک گرفتن از یک روانشناس متخصص در این زمینه است.
کودکان دارای اختلال نافرمانی مقابله‌ای معمولا رفتارهای زیر را به صورت الگو وار از خود نشان می‌دهند:
- کج خلقی مکرر
- بحث با بزرگسالان
- اجتناب از کاری که بزرگسال از آن‌ها می‌خواهد
- امتناع از قوانین و زیر سوال بردن آن‌ها
- کار‌های آزاردهنده بزرگسالان
- سرزنش اطرافیان به دلیل رفتارهای ناخوشایند خودشان
- عصبانیت مداوم
- صحبت کردن با تندی و پرخاشگری
- به دنبال انتقام و رفتارهای کینه توزانه
اگر رفتارهای کودک شما بر مبنای ODD نیست، راه‌هایی برای بهبود آن‌ها وجود دارد.
طرف کودک را بگیرید
اگر رفتار‌هایی مانند پرخاشگری، شیطنت یا هر چیز دیگری را مشاهده می‌کنید، احتمالا کودک شما را در سمت خود نمی‌بیند. اولین قدم این است که در طرف کودک خود قرار بگیرید و رابطه میان خودتان را مهم‌ترین مسئله بدانید. توجه داشته باشید که رابطه میان والد و فرزند رابطه ای زنده است که تا پایان عمر ادامه دارد و می توانیم از نافرمانی کودکان جلوگیری کنیم.
انتظارات خود را شفاف بیان کنید
کودکان در هر سنی باید قوانین مربوط به خانه، رفت و آمد، رفتار با دیگران و… را بدانند. زمان صلح و آرامش را برای صحبت در رابطه با این مسائل انتخاب کنید. نه زمان‌هایی که کودک در مقابل شما قرار گرفته است. کنار کودک خود بنشینید و رفتارهای غیرقابل قبول و آزاردهنده را برای او توضیح دهید.
مطلب پیشنهادی: آلرژی در کودکان چیست؟
ریشه‌های نافرمانی را پیدا کنید
به دنبال علل نافرمانی کودکان باشید و دلایل سرپیچی را پیگیری کنید. آیا الگوی رفتاری وجود دارد؟ آیا کارهایی وجود دارند که فرزندتان تمایلی به انجام آن‌ها ندارد؟ آیا نافرمانی‌ها در زمان شلوغی و عجله انجام می‌شوند؟ با بررسی علت‌ها و تنظیم موقعیت‌ها، می‌توانید شرایطی را ایجاد کنید که کودک کمتر به نافرمانی بپردازد.
سریع واکنش نشان ندهید
در زمان نافرمانی کودکان واکنش خود را کنترل کنید. زمانی که با رفتاری ناخوشایند از سمت کودکتان مواجه می‌شوید، عصبانی نشوید و خونسردی خود را حفظ کنید. قدمی به عقب برداشته و به فرزند خود یادآور شوید که رفتار او مورد تایید شما نیست و باید آن را متوقف کند. همچنین یادآور شوید که زمانی در رابطه با این موضوع صحبت می‌کنید که هردوی شما آرام‌تر شده باشید.
با این کار کودک فرصت دارد تا در رابطه با کاری که انجام داده و عواقب آن بیشتر فکر کند. نه تنها از زمان برای آرام کردن خود استفاده می‌کنید، بلکه این امر را به او نیز آموزش می‌دهید باعث دور شدن نافرمانی کودکان می شود.
با فرزندتان همانطور رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود
اگر کودک از خود رفتار خوبی نشان می‌دهد، می‌توانید گزینه‌ای را برای خوشحال کردن و استراحت او در اختیارش بگذارید. درباره کاری که فرزندتان باید انجام دهد قاطع باشید اما در عین حال با عشق و درک صحبت کنید. زمانی که شما عقاید و نظرات خود را به روشی منطقی بیان می‌کنید، کودک نیز از شما پیروی خواهد کرد.
در رفتارتان ثبات داشته باشید
نافرمانی کودکان باعث بی ثباتی شما نشود. اگر نمی‌خواهید که کودک رفتار اشتباه خود را تکرار کند، داشتن ثبات ضروری است. اگر فرزند شما به اندازه کافی بزرگ است که بفهمد هر رفتار عقوبتی دارد، به او شانس مجدد و فرصت تکرار ندهید. در غیر این صورت به او می‌اموزید که قوانین خود را جدی نمی‌گیرید. توجه داشته باشید که در این گزینه، سن کودک نقش بسیار مهمی دارد.
مطلب پیشنهادی: اسهال کودکان
در مسائل جزئی سازش به خرج دهید
یکی از راه های مقابله با نافرمانی کودکان سازش است. موقعیتی را در نظر بگیرید که در آن کودک شما قصد دارد در یک روز سرد، لباس تابستانی خود را بپوشد. به جای جنگ، سعی کنید راه حل‌هایی ارائه دهید که منجر به صلح شود. به عنوان مثال پیشنهاد پوشیدن جوراب شلواری یا ژاکت بر روی لباس را بدهید. صلح بر روی موضوعات جزئی، به شما قدرت بیشتری برای مسائل بزرگتر می‌دهد.
