سنگ کلیه در بارداری

سنگ کلیه یک وضعیت دردناک و خطرناک بوده که در تمام افراد در هر سن و جنسیتی قابل رخداد است. اما از آنجایی که ما قصد داریم در رابطه با سنگ کلیه در بارداری صحبت کنیم باید خدمت‌تان بگوییم که، این بیماری در دوران حاملگی بسیار خطرناک است. لازم به ذکر است که، این بدان معنا نیست که بارداری احتمال تشکیل سنگ‌های کلیوی را افزایش می‌دهد، اما تشخیص آن در دوران بارداری بسیار سخت و پیچیده بوده و راه‌های درمان آن به دلیل وجود جنین و خطراتی که ممکن است جان وی را تهدید کند، چالش برانگیز خواهد بود.

با ما در این مقاله از ویکی درمان همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در رابطه با سنگ کلیه در بارداری، علل و علائم ایجاد آن و مواردی از این قبیل در اختیار شما قرار دهیم.

دلایل ایجاد سنگ کلیه در بارداری

درست است که بارداری احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش نمی‌دهد، اما موارد وجود دارند که تشکیل سنگ کلیه در بارداری را صورت می‌دهند. این عوامل به شرح زیر است:

• کمبود مایعات در بدن: اصلی‌ترین دلیل بر تشکیل سنگ‌های کلیوی، کمبود آب و عدم نوشیدن آن به مقدار معین در روز است. کمبود مایعات در بدن موجب افزایش غلظت مواد معدنی‌ای که از درار خارج می‌شوند (مانند کلسیم و فسفر) شده و احتمال ایجاد سنگ در کلیه‌ها بیشتر می‌شود. از آنجایی که در دوران بارداری بدن نیاز بیشتری به آب پیدا می‌کندف کمبود آن باعث بروز سنگ کلیه می‌شود.
• علائم ژنتیکی: بعضی از اختلالات ژنتیکی در فرد باردار احتمال بروز سنگ کلیه را افزایش می‌دهد. خانم‌هایی که ممکن است به سنگ کلیه در بارداری گرفتار شوند معمولا دارای سابقه خانوادگی از بیماری هیپرکلسیوری هستند. در این بیماری کلسیم موجود در ادرار بیشتر از حالت طبیعی است.
• بیماری التهابی روده: از انواع بیماری‌های التهابی می‌توان به کرون اشاره کرد. در صورتی که خانم ‌بارداری مبتلا به چنین بیماری‌ای باشد، احتمال بروز سنگ در کلیه‌های وی که معمولا از جنس اگزالات کلسیم است، افزایش پیدا خواهد کرد. محققان هنوز دلیل اصلی را کشف نکرده‌اند اما نقد می‌کنند که احتمال وقوع سنگ کلیه به دلیل کمبود سیترات در ادرار است.
• بالا بودن کلسیم بدن: از آنجایی که بدن فرد باردار نیاز بیشتری به کلسیم و ویتامین دی پیدا کرده و به مصرف قرص می‌پردازد، جذب بیش از اندازه کلسیم، به کلیه‌ها فشار وارد کرده و ممکن است بلورهای کلسیمی در کلیه تشکیل شوند.
• بزرگ شدن رحم: در ماه‌های آخر حاملگی از آنجایی که جنین رشد کرده و به رحم فشار وارد می‌کند، این فشار بر سیستم اداری-کلیوی نیز وارد شده و ممکن است دفع ادرار به خوبی صورت نگیرد. این امر سبب فشار بر کلیه و متورم شدن آن و در نهایت تشکیل سنگ در کلیه‌ها می‌شود.
• عفونت‌های ادراری: یکی دیگر از شایع‌ترین دلایل سنگ کلیه در بارداری، عفونت‌های ادراری است.

مطلب پیشنهادی: علائم بارداری پسر

علائم ایجاد سنگ کلیه در بارداری

• احساس درد وحشتناک: زمانی که سنگ در کلیه تشکیل شده و حرکتی نکند یا وارد مجرای ادرار نشود، آن را حس نخواهید کرد. اما زمانی که این سنگ شروع به حرکت به سمت مجرای ادرار کند، درد شدیدی را احساس می‌کنید. این درد ممکن است یک طرفه، تیز، رو به پشت و پایین دهنده‌ها احساس شود. همچنین درد ممکن است در نواحی پایین شکم و کشاله ران پخش شود. در صورتی که سنگ به مسیر خود ادامه داده تا به مجرای ادرار برسد، درد تکرارشونده بوده و در نواحی پایین شکم حس می‌شود.
• درد حین دفع ادرار: در صورتی که سنگ رو به پایین حرکت کرده و در انتهای مجرای ادرار گیر کند، احتمالا حین ادارا سوزش شدیدی را حس خواهید کرد. این درد که دیسوریا نام دارد، ممکن است با درد ناشی از عفونت ادرار نیز اشتباه گرفته شود.
• خون در ادرار: زمانی که سنگ شروع به حرکت می‌کند، بافت‌های جلوی راه خود را از بین برده و به سلول‌های کلیه آسیب می‌زند. این امر موجب می‌شود که حین ادرار، خون نیز جاری شود. وجود خون در ادرار را نیز هماتوریا یا هماچوری می‌نامند.

راه های تشخیص سنگ کلیه در بارداری

 معمول‌ترین روش برای تشخیص وجود سنگ در کلیه، استفاده از سی تی اسکن است. اما چون این دستگاه برای جنین ضرر دارد، برای تشخیص آن باید از روش‌های دیگری مانند آزمایش خون یا سونوگرافی کمک گرفت.

درمان سنگ کلیه در بارداری

در صورتی که یکی از علائم سنگ کلیه در شما مشاهده شد، سریعا به پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنید. ما در ادامه به معرفی برخی از روش‌های درمان سنگ کلیه در بارداری پرداخته‌ایم، اما روش نهایی باید طبق تجویز پزشک و وضعیت مادر و جنین انتخاب شود. معمولا پزشک استراحت مطلق برای مادر، مصرف مسکن‌ها و نوشیدن مایعات فراوان را توصیه می‌کند.

درمان های خانگی و طبیعی سنگ کلیه در بارداری

بهترین روش برای دفع سنگ کلیه و جلوگیری از بروز آن، نوشیدن مایعات فراوان است. موضوعی که در این میان حائز اهمیت است این است که حتی روش‌های درمانی خانگی و طبیعی نیز باید طبق گفته‌های پزشک صورت پذیرد. از روش‎های موثر جهت درمان سنگ کلیه در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نوشیدن آب فراوان: برای رقیق شدن ادرار، کاهش مواد معدنی و نمک‌های ارگانیک، نوشیدن ۸ تا ۱۲ لیوان آب در روز توصیه می‌شود. لازم به ذکر است، نوشیدن زیاد آب سنگ‌های ریز را هنگام ادرار از کلیه خارج می‌کند.
• لیمو: آب لیمو سنگ‌های با اندازه متوسط را خورد کرده و باعث باز شدن مجاری ادرار می‌شود. بدین ترتیب، دفع سنگ با درد کمتری رو به رو است. همچنین سیترات موجود در لیمو باعث عدم تشکیل مجدد سنگ در کلیه‌ها می‌شود.
• سرکه سیب: این ماده با داشتن اسید استیک باعث حل شدن سنگ کلیه می‌شود. همچنین مصرف سرکه سیب به صورت خوراکی کلسیمی که در ادرار وجود دارد را کاهش داده و سیترات ان را افزایش می‌دهد. البته مصرف این ماده در دوران بارداری باید طبق گفته پزشک مصرف شود.
• عصاره ریحان: این ماده نیز دارای اسید استیک بوده که باعث تجزیه سنگ می‌شود. این ماده می‌تواند به صورت جوشانده و یا تازه خورده شود. اما مصرف بیش از حد آن باعث افت فشار خون و قند خون می‌شود.

مطلب پیشنهادی: حالت تهوع در بارداری

چه زمانی سنگ کلیه در بارداری باید درمان شود؟

بهتر است درمان این عارضه توسط جراحی صورت نگیرد، اما در برخی مواقع ممکن است این امر انجام شود مانند:

• سنگ موجود، دستگاه ادراری را مسدود کرده و باعث التهاب به علت عفونت باکتریایی یا پیلونفریت شده است.
• تنها یک کلیه داشته باشید.
• نارسایی حاد کلیه داشته باشید.
• درد شدیدی داشته باشید.
• وجود خطر زایمان زودرس به علت درد کلیه.

کلام پایانی

از این که تا پایان این مقاله ما را همراهی کردید متشکریم. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با موضوع حاملگی و جنین، به صفحه مادر و کودک مراجعه کنید.

سوالات متداول