آیا علائم و عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک خطرناک است ؟

۰
(۰)

سندروم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary syndrome) بیماری شایعی در بین زنان است که بر هورمون ها تأثیر می گذارد و باعث قاعدگی نامنظم، رشد موهای زائد، آکنه و ناباروری می شود. درمان PCOS بستگی به این دارد که آیا می خواهید باردار شوید یا نه. افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در معرض خطر بیشتری برای برخی بیماری ها مانند دیابت و فشار خون بالا باشند.

زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک مقادیر بالاتر از حد طبیعی هورمون های مردانه تولید می کنند. این عدم تعادل هورمونی باعث می شود بدن آنها دوره های قاعدگی را رد کند و باردار شدن را برای آنها سخت تر کند و همچنین باعث رشد مو در صورت و بدن و طاسی می شود. برای آشنایی با علل احتمالی PCOS و اثرات احتمالی آن بر روی بدن زنان، در ادامه مطلب زیر را مطالعه کنید.

سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

سندروم تخمدان پلی کیستیک یک عدم تعادل هورمونی است که توسط تخمدان‌ها (ارگانی که تخمک‌ها را تولید و آزاد می‌کند) ایجاد می‌شود و هورمون‌های مردانه اضافی ایجاد می‌کند. اگر به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستید، تخمدان‌های شما سطوح بالایی از هورمون‌هایی به نام آندروژن تولید می‌کنند و این امر باعث می شود که هورمون های تولید مثلی شما نامتعادل شوند. در نتیجه، افراد مبتلا به PCOS اغلب سیکل های قاعدگی نامنظم، پریودهای از دست رفته و تخمک گذاری غیرقابل پیش بینی دارند. به دلیل عدم تخمک گذاری ممکن است کیست های کوچک روی تخمدان ها (کیسه های پر از مایع) ایجاد شود. 

این کیسه ها در واقع فولیکول هایی هستند که هر کدام حاوی یک تخمک نابالغ هستند. تخمک ها هرگز به اندازه ای بالغ نمی شوند که باعث شروع تخمک گذاری شود. عدم تخمک گذاری سطح استروژن، پروژسترون، FSH و LH را تغییر می دهد. سطح پروژسترون کمتر از حد معمول است، در حالی که سطح آندروژن بالاتر از حد معمول است.

هورمون های اضافی مردانه چرخه قاعدگی را مختل می کنند، بنابراین زنان مبتلا به PCOS کمتر از حد معمول پریود می شوند. این سندروم تخمدان یکی از شایع ترین علل ناباروری زنان است و می تواند خطر ابتلا به بیماری های دیگر را افزایش دهد و بسیاری از زنان با وجود داشتن این بیماری، از آن بی اطلاع هستند. 

مطالعه بیشتر : کیست تخمدان

علل ایجاد سندروم تخمدانعلل ایجاد سندروم تخمدان

علت دقیق این سندروم تخمدان ناشناخته است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ژنتیک در ایجاد آن نقش دارد. چندین عامل دیگر نیز در ایجاد PCOS نقش دارند:

  • سطوح بالاتر هورمون‌های مردانه به نام آندروژن: سطح بالای آندروژن مانع از ترشح تخمک (تخمک‌گذاری) در سندروم تخمدان ها می‌شود و باعث چرخه‌های قاعدگی نامنظم می‌شود. تخمک گذاری نامنظم می تواند باعث ایجاد کیسه های کوچک پر از مایع در تخمدان ها شود. آندروژن بالا همچنین باعث آکنه و رشد موهای زائد در زنان می شود.
  • مقاومت به انسولین: افزایش سطح انسولین باعث می شود که تخمدان ها هورمون مردانه (آندروژن) را بسازند و آزاد کنند. افزایش هورمون مردانه، به نوبه خود، تخمک گذاری را سرکوب می کند و به سایر علائم PCOS کمک می کند. انسولین نحوه پردازش گلوکز (قند) و استفاده از آن را برای انرژی کنترل می کند. مقاومت به انسولین به این معنی است که بدن شما انسولین را به درستی پردازش نمی کند و منجر به افزایش سطح گلوکز در خون می شود. همه افراد مبتلا به مقاومت به انسولین، گلوکز یا دیابت بالایی ندارند، اما مقاومت به انسولین می تواند منجر به دیابت شود. اضافه وزن یا چاقی نیز می تواند به مقاومت به انسولین کمک کند. افزایش سطح انسولین، حتی اگر گلوکز خون شما نرمال باشد، می تواند نشان دهنده مقاومت به انسولین باشد.
  • التهاب با درجه پایین: افراد مبتلا به سندروم تخمدان تمایل به التهاب مزمن با درجه پایین دارند. با انجام آزمایش‌های خونی که سطح پروتئین واکنش‌گر و گلبول‌های سفید خون را اندازه‌گیری می‌کند، می‌توان سطح التهاب را در بدن تشخیص داد.

علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک

برخی از زنان در حدود اولین دوره قاعدگی خود علائم سندروم تخمدان را مشاهده می کنند. برخی دیگر تنها پس از افزایش وزن زیاد یا مشکل باردار شدن متوجه می شوند که PCOS دارند. شایع ترین علائم این بیماری عبارتند از:

  • پریودهای نامنظم: عدم تخمک گذاری مانع از ریزش پوشش داخلی رحم در هر ماه می شود. برخی از زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک کمتر از هشت دوره در سال یا اصلاً هیچ پریود نمی‌شوند.
  • خونریزی شدید: دیواره رحم برای مدت طولانی تری ایجاد می شود، بنابراین دوره های پریود می تواند سنگین تر از حد معمول باشد.
  • رشد مو: بیش از ۷۰ درصد از زنان مبتلا به این عارضه روی صورت و بدن خود، از جمله پشت، شکم و سینه، رشد مو را شاهد هستند. رشد موهای زائد هیرسوتیسم نامیده می شود.
  • آکنه: هورمون‌های مردانه می‌توانند پوست را چرب‌تر از حد معمول کنند و باعث ایجاد جوش‌ها در نواحی مانند صورت، سینه و قسمت بالای کمر شوند.
  • افزایش وزن: تا ۸۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS دارای اضافه وزن یا چاقی هستند.
  • طاسی: موهای سر نازک تر شده و ممکن است ریزش کنند.
  • تیره شدن پوست: لکه های تیره پوست می توانند در چین های بدن مانند چین های روی گردن، کشاله ران و زیر سینه ها ایجاد شوند.
  • سردرد: تغییرات هورمونی می تواند باعث سردرد در برخی از زنان شود.
  • ناباروری: PCOS شایع ترین علت ناباروری زنان است. کاهش تعداد دفعات یا عدم تخمک گذاری می تواند منجر به ناتوانی در باردار شدن شود.

تشخیص سندروم تخمدان

پزشکان به طور معمول سندروم تخمدان پلی کیستیک را در زنانی که حداقل دو مورد از این سه علامت را دارند، پیگیری می کنند:

  • سطوح بالای آندروژن
  • سیکل های قاعدگی نامنظم
  • کیست در تخمدان ها

مطالعه بیشتر : پرینورافی

پزشک همچنین از شما درباره ی داشتن علائمی مانند آکنه، رشد موهای صورت و بدن و افزایش وزن سؤال خواهد کرد. معاینه لگن می تواند هر گونه مشکل در سندروم تخمدان ها یا سایر قسمت های دستگاه تناسلی را بررسی کند. در طول این آزمایش، پزشک انگشتان دستکش دار را وارد واژن شما می کند و هرگونه رشد در سندروم تخمدان ها یا رحم شما را بررسی می کند.

آزمایش خون سطوح بالاتر از حد طبیعی هورمون های مردانه را بررسی می کند. همچنین ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول، انسولین و تری گلیسیرید و ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های مرتبط مانند بیماری قلبی و دیابت تجویز شود. در سونوگرافی نیز از امواج صوتی برای بررسی فولیکول های غیرطبیعی و سایر مشکلات مربوط به سندروم تخمدان ها و رحم استفاده می شود.

درمان سندروم تخمدان  پلی کیستیک

هیچ درمانی برای سندروم تخمدان وجود ندارد، اما هدف از درمان، مدیریت علائمی است که فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. درمان بستگی به این دارد که آیا فرد می خواهد باردار شود یا خیر و هدف آن کاهش خطر بیماری های ثانویه پزشکی مانند بیماری قلبی و دیابت است. چندین گزینه درمانی توصیه شده وجود دارد، از جمله:

  • مصرف قرص های ضد بارداری: این قرص ها می توانند به تنظیم هورمون ها و قاعدگی کمک کنند.
  • مصرف داروهای دیابت: این داروها در صورت لزوم به مدیریت دیابت کمک می کنند.
  • مصرف داروهای باروری: در صورت تمایل به بارداری، این داروها شامل استفاده از کلومیفن (کلومید)، ترکیبی از کلومیفن و متفورمین، یا گنادوتروپین های تزریقی مانند هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون های لوتئین کننده (LH) می باشد. در شرایط خاص، لتروزول (Femara) ممکن است توصیه شود.
  • درمان های باروری: این درمان ها شامل لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا تلقیح است.

رشد بیش از حد مو ممکن است با داروی اسپیرونولاکتون (آلداکتون) یا افلورنیتین (وانیکا) کاهش یابد. فیناستراید (پروپسیا) نیز ممکن است توصیه شود، اما نباید توسط زنان باردار استفاده شود. هر فردی که از اسپیرونولاکتون استفاده می کند باید از روش های کنترل بارداری استفاده کند، زیرا در صورت مصرف در دوران بارداری خطر نقص مادرزادی وجود دارد. شیردهی نیز با این دارو توصیه نمی شود.

درمان سندروم تخمدان  پلی کیستیک

سایر گزینه های ممکن برای مدیریت رشد مو، لیزر موهای زائد، الکترولیز، درمان های هورمونی سندروم تخمدان یا استفاده از ویتامین و مواد معدنی است. گزینه های جراحی عبارتند از:

  • حفاری تخمدان: سوراخ های ریز ایجاد شده در تخمدان ها می تواند سطح آندروژن های تولید شده را کاهش دهد.
  • اوفورکتومی: طی جراحی یک یا هر دو تخمدان را خارج می کنند.
  • هیسترکتومی: این عمل شامل برداشتن تمام یا بخشی از رحم است.
  • آسپیراسیون کیست: مایع از کیست خارج می شود.

مطالعه بیشتر : ویروس اچ پی وی

سخن پایانی

ما در این مقاله از ویکی درمان به سندروم تخمدان پرداختیم که پلی کیستیک می تواند چرخه های قاعدگی زنان را مختل کرده و باردار شدن را سخت تر کند. سطوح بالای هورمون های مردانه نیز منجر به علائم ناخواسته ای مانند رشد مو در صورت و بدن می شود. مداخلات در سبک زندگی و تغییر آن در صورت لزوم اولین درمانی است که پزشکان برای این سندروم توصیه می کنند و اغلب به خوبی جواب می دهند. به عنوان مثال کاهش وزن می تواند علائم PCOS را درمان کند و شانس باردار شدن را بهبود بخشد. رژیم غذایی و ورزش هوازی دو راه موثر برای کاهش وزن هستند.

اگر تغییرات سبک زندگی موثر واقع نشد، مصرف دارو گزینه ی بعدی است. قرص های ضد بارداری و متفورمین هم می توانند چرخه های قاعدگی طبیعی را بازگردانند و هم علائم PCOS را تسکین دهند. برخی موارد با تشخیص پزشک و در صورت لزوم باید عمل جراحی صورت گیرد.

سوالات متداول

عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

ناباروری، دیابت بارداری یا فشار خون بالا ناشی از بارداری، سقط جنین یا مرده زایی، آسیب کبدی به دلیل تجمع چربی در کبد، آپنه خواب، افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن، خونریزی غیرطبیعی رحم، سرطان آندومتر رحم و چاقی.

سندرم متابولیک چیست؟

مجموعه ای از شرایط شامل فشار خون بالا، قند خون بالا و سطوح غیرطبیعی کلسترول یا تری گلیسیرید که به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع ۲ را افزایش می دهد.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین رای ۰ / ۵. تعداد رای: ۰

هنوز رای ثبت نشده است.

الهام کریمی

الهام کریمی هستم. دانشجوی پزشکی، زنان و زایمان. تلاش میکنم شما را با محتواهای صحیح و به روز در زمینه آشنا کنم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *