زگیل تناسلی مردان: علائم، دلایل و روش‌های درمان

دلیل اصلی نگرانی راجع به زگیل تناسلی مردان، احتمال ابتلا به سرطان‌های دستگاه تناسلی است؛ لازم است بدانید که فقط بعضی از انواع ویروس‌های عامل زگیل تناسلی، تا این حد خطرناک هستند. در ادامه مقاله از ویکی درمان پس از تعریف زگیل تناسلی مردان، به علائم، عوارض و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.

زگیل تناسلی مردان دقیقاً چیست؟

زگیل تناسلی، عفونتی مقاربتی است که موجب رشد توده‌ها یا برآمدگی‌هایی با شکل نامنظم در ناحیه تناسلی، بیضه‌ها و حتی مقعد یا دهان می‌شود. عامل زگیل تناسلی مردان، ویروس پاپیلومای انسانی، معروف به ویروس اچ پی وی است. این ویروس هم مردان و هم زنان را مبتلا می‌کند و قابلیت سرایت دارد؛ بنابراین مبتلایان باید حتماً مراقبت‌های لازم جهت عدم انتقال ویروس را انجام دهند.

زگیل تناسلی مردان چه تفاوتی با زگیل عادی یا همان تبخال دارد؟

• تفاوت در محل رشد: تفاوت اصلی زگیل تناسلی با زگیل عادی در ناحیه ایجاد آن‌هاست. زگیل‌های تناسلی در ناحیه دستگاه تناسلی و اطراف آن رشد می‌کند، اما زگیل عادی در ناحیه‌هایی از قبیل کف دست و پا و لب‌ها پدیدار می‌شود.
• تفاوت در نوع ویروس عامل: ویروس عاملِ هر دو نوع زگیل، ویروس پاپیلومای انسانی است اما این ویروس گونه‌های متفاوتی دارد. باید بدانید که عامل تبخال لب نیز همین ویروس است، اما الزاماً هر تبخال لبی، نشان‌دهنده مبتلاشدن به زگیل تناسلی نیست.

انواع زگیل تناسلی مردان

انواع زگیل تناسلی مردان را می‌توان از جنبه‌های گوناگون طبقه‌بندی کرد؛ یکی از این دسته‌بندی‌ها، دسته‌بندی بر اساس میزان ریسک یا همان خطرناک بودن ویروس است. طبقه‌بندی از لحاظ میزان ریسک:

• ریسک بالا
• ریسک پایین

زگیل تناسلی بیش از ۱۰۰ تیپ دارد و ۴۰ تیپ آن عامل بروز بیماری در ناحیه تناسلی هستند. این تیپ‌ها را می‌توان تحت عنوان تیپ‌های ریسک بالا (high-risk) و ریسک پایین (low-risk) طبقه‌بندی کرد. این طبقه‌بندی ربطی به ناحیه‌‌ای که زگیل در آن تشکیل می‌شود، ندارد. تیپ‌های با ریسک بالا با احتمال بیشتری منجر به بروز سرطان‌های دستگاه تناسلی می‌شوند. این سزطان‌ها عبارت اند از: سرطان پروستات، مقعد، بیضه و سایر نواحی دستگاه تناسلی.

نوع دیگری از دسته‌بندی، طبقه‌بندی بر اساس ناحیه‌ای که زگیل در آن رشد کرده است:

• زگیل آلت تناسلی
• زگیل مقعدی
• زگیل دهانی
• زگیل مجرای ادراری
• زگیل واژن
• زگیل بیضه

همچنین زگیل تناسلی مردان را با توجه به شکل ظاهری آن‌ها می‌توان طبقه‌بندی کرد. این طبقه‌بندی عبارت است از:

• زگیل کاکل دار
• شبیه به گل کلم
• نوک تیز
• قارچ مانند
• نامنظم
• پاپیلاری

راه‌های انتقال زگیل تناسلی مردان

راه‌های انتقال مختلفی برای زگیل تناسلی در مردان وجود دارد که معتبرترین آن‌ها در قسمت پایین آمده است:

• رابطه جنسی
• لباس زیر. اما احتمال انتقال از این راه بسیار کم است.
• اپیلاسیون در مرکزهای غیربهداشتی که تعداد زیادی مراجعه‌کننده را با فاصله زمانی کم ویزیت می‌کنند.
• انتقال دادن به نوزاد در فرآیند زایمان طبیعی. لازم به ذکر است که این احتمال، احتمال کمی نیست و باید حتماً جدی گرفته شود.
• استفاده از تیغ مشترک برای اصلاح نواحی مختلف. اگر از تیغی برای اصلاح ناحیه تناسلی استفاده شود و پس از آن با ناحیه‌های دیگر تماس داشته باشد، در آن ناحیه‌ها نیز احتمال رشد زگیل بسیار زیاد است.

علائم زگیل تناسلی مردان

• خارش، سوزش و ناراحتی در ناحیه تناسلی
• خونریزی زگیل به هنگام رابطه جنسی
• انتقال زگیل توسط تیغ به مابقی ناحیه‌های بدن

لازم به ذکر است که در اثر رابطه جنسی دهانی ممکن است که این زگیل به ناحیه دهان انتقال پیدا کند؛ این انتقال معمولاً به شکل زخم در انتهای زبان و ابتدای گلو قابل مشاهده است. بعد از بررسی عوارض، علائم و نشانه‌ها لازم است تا نوع زگیل و ویروس عامل آن تشخیص داده شود تا روند درمان به تبع آن آغاز شود.

نحوه تشخیص نوع ویروس در زگیل تناسلی مردان

تشخیص نوع ویروس زگیل تناسلی در مردان با زنان متفاوت است و اندکی پیچیده‌تر می‌باشد؛ به همین دلیل لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه شود. برخی از شیوه‌های تشخیص به شرح زیر است:

• معاینه با چشم غیر مسلح در مطب پزشک متخصص
• نمونه برداری از زگیل و انجام آزمایش DNA. باید دقت داشت برخلاف زنان، که نوع ویروس را در آن‌ها می‌توان با آزمایش خون تشخیص داد، در مورد مردان این گونه نیست.

روش‌های درمان زگیل تناسلی مردان

روش‌های مختلفی در درمان زگیل تناسلی مردان وجود دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• استفاده از دارو، کرم و پماد
• استفاده از الکتروکوتر یا سوزاندن زگیل
• استفاده از لیزر
• کرایوتراپی یا سرمادرمانی در ناحیه‌ی رشد زگیل
• جراحی و برداشتن زگیل به روش تهاجمی
• واکسن زگیل تناسلی به نام واکسن گارداسیل

استفاده از دارو، کرم و پماد

استفاده از دارو و پماد در درمان زگیل تناسلی مردان، اولین پیشنهاد و راحت‌ترین شیوه درمان است. البته باید توجه داشت حتماً برای درمان زگیل تناسلی به بهترین دکتر زگیل تناسلی مراجعه شود؛ چراکه ممکن است برجستگی به وجود آمده اصلا زگیل نباشد. فهرستی از داروها و پمادهای موثر در درمان زگیل تناسلی مردان عبارت اند از:

• اسید سالیسیلیک: به صورت محلول و موضعی استفاده می‌شود. این دارو در درمان میخچه نیز کاربرد دارد.
• پودوفیلین: این دارو به شکل قطره مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزایای آن به کم هزینه بودن فرآیند درمان می‌توان اشاره کرد؛ اما از معایب آن می‌توان دردناک بودن در هنگام استعمال را نام برد.
• آلدارا: این دارو به صورت کرم بر روی ناحیه رشد زگیل مالیده می‌شود. این کرم جز داروهای ایمونوتراپ محسوب می‌شود؛ به عبارت دیگر این دارو با تحریک سیستم ایمنی بدن، او را مجبور به از بین بردن بافت‌های زگیل می‌کند.

استفاده از الکتروکوتر یا سوزاندن زگیل

لازم به ذکر است که این روش بعد از سایر روش‌ها و در صورتی انجام می‌شود که روش‌های دیگر نتیجه‌بخش ظاهر نشوند. در این روش با سوزندان زگیل‌ها که البته با بی حسی موضعی همراه است، به درمان بیمار پرداخته می‌شود. این روش به دلیل باقی گذاشتن جای زخم و همچنین درد نسبتا زیاد امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده از لیزر

استفاده از لیزر در درمان زگیل تناسلی از موثرترین روش‌هاست. این روش به کمک لیزر دی اکسید کربن انجام می‌شود و در طی فرآیند از بی حسی موضعی برای بیمار استفاده می‌شود.

کرایوتراپی یا سرمادرمانی در ناحیه‌ی رشد زگیل

کرایوتراپی یا سرمادرمانی به روش گفته می‌شود که در آن به کمک نیترژن مایع، ناحیه موردنظر را به اصطلاح فریز می‌کنند؛ این روش موجب از بین رفتن سلول‌های زگیل تناسلی می‌شود. توصیه می‌شود که هر هفته یا هر دو هفته یکبار تا از بین رفتن کامل زگیل، این فرآیند تکرار شود. اما مشکلی که این روش دارد این است که ممکن است تا ۶۰ درصد دوباره شاهد بروز زگیل در بیمار باشیم. از مزایای کرایوتراپی به بی دردی یا درد کم می‌توان اشاره کرد.

جراحی و برداشتن زگیل به روش تهاجمی

این جراحی که به صورت جراحی سرپایی انجام می‌شود، با بی حسی موضعی به برداشتن زگیل‌ها می‌پردازد.

تزریق واکسن گارداسیل

واکسن زگیل تناسلی که هم در زنان و هم در مردان قابل استفاده است، گارداسیل نام دارد. در بیشتر کشورهای غربی دریافت این واکسن اجباری می‌باشد. لازم به ذکر است که باید واکسن را قبل از ابتلا به بیماری دریافت کرد اما بعد از ابتلا نیز تاثیر دارد اما باید مراحل درمان در جهت از بین رفتن زگیل‌ها با روش‌های دیگر تکمیل شود.

درمان خانگی زگیل تناسلی

باید توجه داشت که همیشه درمان‌های خانگی باید به صورت تکمیل‌کننده درمان‌های پزشکی انجام شوند. چند مورد از مواد غذایی یا گیاهانی که بر سرعت بهبودی و از بین رفتن زگیل تناسلی مردان تاثیر دارند، در قسمت زیر فهرست شده اند:

• درمان زگیل تناسلی مردان با سرکه سیب:

یک دستمال را با سرکه سیب خیس کرده و روی زگیل بگذارید. خاصیت اسیدی سرکه سیب موجب سیاه شدن زگیل‌ها و در نهایت در بهترین حالت از بین رفتن آن‌ها می‌شود.

• درمان زگیل تناسلی مردان با سیر:

می‌توان سیر را با کمی روغت مخلوط و سپس توسط یک دستمال بر روی محل زگیل گذاشت یا اینکه از عصاره سیر خریداری شده به صورت مستقیم استفاده کرد.

• درمان زگیل تناسلی مردان با روغن درخت چای:

این روغن را می‌توان به طور مستقیم یا همراه با سایر روغن‌های رقیق‌کننده بر روی محل زگیل قرار داد. در مصرف این روغن باید جانب احتیاط را رعایت کرد چون ممکن است واکنش‌های ناخوشایند پوستی را در بعضی افراد به همرا داشته باشد.

• درمان زگیل تناسلی مردان با روغن کرچک:

مقداری روغن را بر روی دستمال یا پنبه بریزید و به نحوی روی زگیل قرار داده که حداقل ۱۲ ساعت روی آن باقی بماند. پس از این مرحله محل را با آب ولرم شستشو داده و با لیف یا پارچه نسبتاً زبری محل زگیل را اسکراب کنید تا لایه پوست‌های مرده برداشته شود. این کار را تا ازبین رفتن کامل زگیل‌ها انجام دهید.

• درمان زگیل تناسلی مردان با چای سبز:

عصاره چای سبز را با مقداری روغن نارگیل مخلوط کرده و دستمال آغشته به این مواد را بر روی محل زگیل قرار دهید.

• درمان زگیل تناسلی مردان با آلوئه ورا:

در این روش باید از ژل آلوئه‌ورا استفاده کنید؛ به این صورت که برگ گیاه را برید و ژل ان را خارج کرده و بر دستمالی بمالید و آن را روی زگیل گذاشته و بگذارید تا حداقل ۱۲ ساعت روی آن بماند. سپس محل را با آب ولرم شستشو داده و این کار را تا از بین رفتن کامل زگیل‌ها تکرار کنید.

• درمان زگیل تناسلی مردان با زردچوبه:

پودر زردچوبه را اندکی روغن مخلوط کرده و با پنبه یا دستمال بر محل زگیل قرار دهید.

• درمان زگیل تناسلی با مردان پیاز:

یک یا دو عدد پیاز را با یک قاشق نمک مخلوط کرده و بگذارید یک شب در این حالت بماند؛ روز بعد ان را در پارچه ای بپیچید و فشار دهید تا آب ان کاملاً خارج شود. این آب را بر روی زگیل ها ریخته و بگذارید یک ساعت بماند سپس با آب شستشو داده و با مراقبت بسیار خشک کنید. در حین خشک کردن حوله را بر روی پوست محکم نکشید و فقط آرام به روی آن قرار دهید.

• درمان زگیل تناسلی مردان با آناناس:

آب آناناس تازه را به روش فشار دادن میوه از آن خارج کنید. پنبه را به ان آغشته و بگذارید حداقل ۱۹ دقیق روی زگیل بماند، سپس بشویید.

جمع بندی

باید دقت کرد که راهکار قطعی در درمان زگیل تناسلی مردان وجود ندارد و ممکن است پس از برطرف شئن کامل نیز باز هم عود کند؛ لذا به افرادی که رابطه جنسی فعال دارند توصیه می‌شود که از واکسن گارداسیل استفاده کنند و نکات بهداشتی را حین مقاربت رعایت کنند.  همچنین ممکن است گاهی زگیل تناسلی مردان در ناحیه‌ای رشد کرده باشد که به راحتی قابل مشاهده نباشد؛ مثل داخل مجرای ادرار یا داخل مقعد. بنابراین در این موارد حتماً باید به پزشک مراجعه شود تا برجستگیِ به وجود آمده با عامل دیگری اشتباه نشود.

سوالات متداول