رفلاکس در نوزادان که به رفلاکس اسید در نوزادان نیز معروف است، شرایطی است که پس از مدت کوتاهی از خوردن تغذیه، محتوای معده به بیرون برگردد. البته مشکل رفلاکس در نوزادان با رشد کردن آن‌ها از بین رفته و تنها در صورتی غیرطبیعی است که پس از ۱۸ ماهگی نیز همچنان این امر ادامه پیدا کند.
اگر رفلاکس در موارد بیشتری تکرار شود، امکان بروز مشکلاتی مانند بیماری رفلاکس معده به مری، آلرژی یا انسداد خواهد بود که در این صورت باید به پزشک اطفال مراجعه شود.
دلایل رفلاکس در نوزادان
معمولا نوزادانی که عضله اسفنکتر در پایین مری‌شان به طور کامل شکل نگرفته باشد دچار رفلاکس معده می‌شوند. این امر منجر به بازگشت محتویات معده کودک به مری می‌شود. همانطور که گفته شد، رفلاکس در نوزادان به این صورت است که، تمام محتویات معده به داخل دهان بازگشته یا زبه بیرون از دهان پرتاب می‌شود.
اسفنکتر به عنوان دریچه‌ای بین مری و معده عمل کرده و زمانی که کودک غذا را می‌بلعد، این عضله شده می‌شود تا غذای از مری به معده وارد شود. در حالت طبیعی، این عضله باید بسته بوده تا از بازگشت محتویات معده به مری جلوگیری شود.
در نتیجه می‌توان اینگونه بیان کرد کهف در نوزادانی که ریفلاکس معده دارند، عضله اسفنکتر ضعیف بوده و به راحتی در مواقعی که نباید، شل می‌شود.
علائم رفلاکس در نوزادان
همانطور که قبل‌تر اشاره کردیم، مهم‌ترین علائم رفلاکس معده در نوزادان، بازگشت محتویات معده به دهان است. حال علائم دیگر این امر به شرح زیر است:
- کمانی شکل شدن پشت نوزاد هنگام خوردن شیر مادر و یا درست پس از خوردن غذا
- گریه ادامه دار بیش از ۳ ساعت در روز، بدون دلیل پزشکی (کولیک یا قولنج)
- سرفه‌های مکرر نوزاد
- دل درد و مشکل بلعیدن غذا
- تحریک‌پذیری کودک علل الخصوص پس از خوردن غذا و یا شیر مادر
- امتناع از غذا خوردن یا کم‌خوری
- وزن گیری کم و یا کاهش وزن کودک
- مشکل تنفسی یا خس خس کردن سینه
- استفراغ های مکرر و با فشار
نحوه تشخیص رفلاکس در نوزادان توسط متخصص کودکان
اکثر متخصصان کودک، این مشکل را با بررسی سوابق کودک، تشخیص می‌دهند. آن‌ها با تغییر تغذیه کودک و تجویز داروهای ضد رفلاکس روی به برطرف کردن این مشکل می‌آوردند، اما در صورتی که این موارد کارساز نباشد، کودک شما نیاز به آزمایش دارد.
این آزمایشات به شرح زیر هستند:
- عکس‌برداری از دستگاه گوارش فوقانی: در این آزمایش، کودک شما نوعی ماده به نام باریم (کنتراست دهنده) به همراه هر چیزی که می‌خورد، مصرف کرده و متخصص رادیولوژی عکس‌هایی از پایین رفتن غذا در مسیر مری تا رسیدن به معده می‌گیرد.
- انداره‌گیری سطح اسیدیته مری: در این روش، یک لوله نازک از بینی کودک به معده وی وارد شده و زمانی که انتهای لوله به مری رسید، اسید وارد شده به مری اندازه‌گیری می‌شود. انتهای دیگر لوله به مانیتور جهت ثبت اسید اندازه‌گیری شده متصل می‌شود. همچنین کودک شما به مدت یک روز به این دستگاه متصل است.
- آندوسکوپی و نمونه برداری دستگاه گوارش فوقانی: در این روش پزشک آندوسکوپ را به مری، معده و قسمت اول روده کوچک کودک وارد کرده تت تصاویر را مورد بررسی قرار دهد.
درمان رفلاکس در نوزادان چگونه انجام می شود؟
در صورتی که پزشک اطفال با تغییرات غذایی به نتیجه مد نظر دست پیدا نکند، ممکن است داروهایی برای از بین بردن رفلاکس معده تجویز کند. وظیفه این داروها کاهش مقدار اسید معده کودک است. لازم به ذکر است، پزشک تنها زمانی داروهای درمان رفلاکس معده را تجویز می‌کند که، هنوز علائم در کودک وجود داشته باشد، قبلا تغییرات غذایی بر وی اعمال شده باشد، کودک در تغذیه و خواب مشکل داشته باشد و به درستی رشد نکند.
پس توجه داشته باشید، به هیچ عنوان سرخود به کودکتان دارو ندهید؛ زیرا پزشک ابتدا به صورت آزمایشی داروها را تجویز کرده و با سنجش عوارض احتمالی، نتیجه نهایی استفاده یا عدم استفاده از دارو را ذکر می‌کند.
برخی از داروهای درمان رفلاکس در نوزادان عبارتند از: مسدود کننده H2 که منجر به کاهش تولید اسید می‌شود و مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) که مقدار اسید ایجاد شده در معده را کاهش می‌دهد. در صورتی که این داروها نیز مشکل کودک شما را برطرف نکند، عمل جراحی روی وی صورت می‌گیرد.
تغییرات غذایی که به درمان رفلاکس در نوزادان کمک می کنند
- اضافه کردن آرد برنج به شیشه شیر خشک یا شیر مادر.
- در صورت استفاده از شیر خشک برای کودک، هر ۳۰ تا ۶۰ سی سی شیر، آرغ‌های وی را بگیرید.
- پرهیز از شیر دادن بیش از حد به نوزاد.
- پس از تغذیه کودک با شیر خشک یا شیر مادر، وی را به مدت ۳۰ دقیقه در حالت ایستاده نگه دارید.
- نوع شیر خشک را بنا به تجویز متخصص کودکان تهیه کنید تا کودکان مشکل ریفلاکس پیدا نکند.
کلام پایانی
در این مقاله از ویکی درمان هر آنچه در رابطه با رفلاکس در نوزادان به میان است، گفته شد. امیدواریم مورد قبول‌تان واقع بوده باشدف همچنین، اگر شما یک خانم باردار هستید، می‌توانید با مراجعه به صفحه مادر و کودک اطلاعات مفیدی به دست آورید.
سوالات متداول
بله، تقریباً در نیمی از تمام نوزادان در ۳ ماه اول زندگی روزانه بارها و بارها محتویات معده را بالا می آورند. ریفلاکس نوزاد معمولا با شروع غذای های کمکی کودک بهبود می یابد.
وزن کودک افزایش پیدا نمی‌کند، با شدت تف می‌کند به طوری که منجر به بیرون پریدن محتویات معده از دهان او می‌شود (استفراغ پرتابه‌ای)، تف کردن مایع زرد رنگ، تف کردن خون و یا موادی که شبیه دانه های قهوه باشد، اجتناب از غذا خوردن، در مدفوع او خون مشاهده کردید، مشکلات تنفسی دارد، استفراغ را در سن ۶ ماهگی یا دیرتر آغاز کند.آیا رفلاکس در نوزادان شایع است؟
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
