تورم مچ پا در بارداری (علت + درمان)

در هر خانم باردار، مایع اضافی در بافت‌ها وجود دارد. معمولا در طول دوران حاملگی و تقریبا اواخر آن؛ این موضوع بیشتر واضح است، به خصوص اگر فرد برای مدت زمانی طولانی روی پا بایستد. هر چقدر که از شروع حاملگی شما بگذرد؛ این مایع ممکن است در بافت‌ها، معمولا در قسمت کف پاها انباشته شود و موجب تورم مچ پا در بارداری و ایجاد ظاهری پف کرده شود.

حال در این مقاله از ویکی درمان قصد داریم به بررسی علت تورم مچ پا در بارداری و راه‌های درمان این مشکل بپردازیم.

علت تورم مچ پا در بارداری چیست؟

تورم در دوران بارداری به دلیل تجمع مایعات بدن در قسمت‌های مختلف بدن اتفاق می‌افتد که امری طبیعی می‌باشد. در دوران بارداری، تغییر ترکیب شیمیایی خون باعث ورود مقداری مایع به بافت‌های بدن می‌شود.

همچنین، بزرگ شدن رحم همزمان با رشد جنین؛ باعث فشار آوردن به سیاهرگ‌های ناحیه لگن و بزرگ سیاهرگ زیرین می‌شود که در سمت راست بدن واقع شده است و خون را از اندام‌های تحتانی به قلب باز می‌گرداند. این فشار، بازگشت خون از پاها را کند می‌کند و باعث تجمع آن در پاها می‌شود که موجب ورود مایع از وریدها به درون بافت پا و مچ پا می‌شود. به همین علت، احتمال بروز تورم در سه ماهه آخر بارداری بیشتر است.

همچنین مشکل تورم مچ پا در بارداری، ممکن است در زنانی که حجم مایع آمنیوتیک بالایی دارند یا چندقلو باردار هستند شدیدتر باشد. 

عوامل مؤثر در بروز تورم مچ پا در بارداری

شایع‌ترین عواملی که سبب بروز تورم مچ پا در بارداری می‌شوند، عبارتند از:

• کم آبی بدن
• مصرف کافئین
• آب و هوای گرم
• عدم رعایت رژیم غذایی مناسب
• نشستن طولانی مدت بر روی پاها

مطلب پیشنهادی: ویار بارداری

 بهترین راهکارهای پیشنهادی برای کاهش تورم مچ پا در بارداری

اگر مچ پای شما متورم شده است، انجام برخی کارها به شما کمک می‌کند تا احساس ناراحتی کم‌تری داشته باشید. راهکارهایی همچون:

• مصرف سدیم را کاهش دهید:
  نمک باعث می‌شود بدن؛ آب اضافی را در خود نگه دارد و سبب متورم شدن برخی اعضای بدن، به ویژه مچ پا شود. لذا لازم است سعی کنید از مصرف غذاهای کنسرو یا فرآوری شده خودداری کنید، زیرا این مواد از نظر سدیم بسیار غنی هستند.
• مصرف پتاسیم را افزایش دهید:
  در صورت عدم دریافت پتاسیم، وضعیت تورم مچ پا در بارداری بدتر می‌شود. پس لازم است تا مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم، همچون: سیب زمینی، موز، اسفناج، ماست، عدس، ماهی سالمون و… را افزایش دهید.
• در طول هفته حتما ورزش کنید:
  انجام پیاده‌روی ملایم، شنا یا رکاب زدن روی دوچرخه‌ ثابت؛ سه تا چهار بار در هفته، گردش جریان خون و تورم مچ پا در بارداری را بهبود می‌بخشد.
• در طول روز تا حد امکان، پا و لگن خود را کمی بالا بگذارید:
  برای پانزده تا بیست دقیقه در این وضعیت بمانید تا نیروی جاذبه‌ زمین بتواند کار خود را انجام دهد.
• حتما هنگام خوابیدن و استراحت کردن به پهلوی چپ دراز بکشید:
  خوابیدن به پهلوی چپ سبب می‌شود تا وزن رحم از روی رگ‌های اصلی که خون را به قلب بازمی‌گردانند، برداشته شود.
• تا جایی که می‌توانید پای خود را بالا نگه دارید:
  در طول روز یک ساعت، در حالی که پاهایتان بالاتر از قلبتان قرار گرفته، استراحت کنید. به عنوان مثال؛ در حالیکه روی مبل دراز کشیده‌اید، پاهای خود را روی بالشت قرار دهید و بالا نگه دارید.
• از پوشیدن جوراب تنگ خودداری کنید:
  پوشیدن جوراب‌های تنگ باعث محدود شدن جریان خون می‌شود و تورم مچ پا در بارداری را تشدید می‌کند.
• کافئین کم‌تری مصرف کنید:
  کافئین، نوشیدنی ادرار آوری است. اگر شما میزان زیادی کافئین مصرف کنید؛ مقدار مایعاتی که از طریق ادرار از دست می‌دهید را افزایش خواهید داد. همچنین کافئین سبب کم آبی بدن شده و کلیه را مجبور می‌کند تا مایعات بیشتری در بدن نگه دارد که همین نگه‌داشتن مایعات بیشتر در بدن، باعث تورم مچ پا خواهد شد.
• از آویزان کردن پاها به شدت خودداری کنید:
  وقتی در حال تماشای تلویزیون هستید یا کتاب می‌خوانید، پاهایتان را تا سطح لگن بالا بگذارید و هرگز نگذارید که آویزان باشند.
• پاهایتان را روی هم نیندازید:
  زمانی که شما پاهایتان را روی هم می‌گذارید، فشار ایجاد شده سبب تورم مچ پای شما خواهد شد.
• از پوشیدن کفش تنگ پرهیز کنید:
  صندل باز یا کفش راحت بپوشید. اگر پای شما ورم دارد، لازم است تا کفش راحت بپوشید و از پوشیدن کفش‌هایی که بندهای تنگ دارند اجتناب کنید. در واقع باید از پوشیدن هر کفشی که ممکن است پای شما را تحت فشار قرار دهد، پرهیز کنید.
• مایعات به مقدار زیاد بنوشید:
  نوشیدن مایعات به مقدار فراوان، به عملکرد بهتر کبد و مثانه‌ کمک می‌کند و این امر از تورم مچ پا جلوگیری می‌نماید.
• از برس پوست استفاده کنید:
  برس‌های بدن، سیستم گردش خون را حمایت کرده و می‌توانند به کاهش تورم خفیف کمک کنند. شما جهت کاهش تورم مچ پا در بارداری؛ کافیست تا این کار را از پاهایتان شروع کرده و به سمت بالا و قلب، برس بکشید.

مطلب پیشنهادی: عوارض رنگ مو در بارداری

 آب درمانی، مؤثرترین روش برای رفع تورم مچ پا در بارداری

زمانی که شما از آب درمانی برای کاهش تورم استفاده می‌کنید، در واقع یک عمل پمپاژ در بدن اتفاق می‌افتد که به حرکت خون و مایع از قسمت پایین بدن کمک می‌کند. زمانی که مچ پای شما دچار تورم شدید شده باشد، آب درمانی ساده را می‌توانید به صورت زیر انجام دهید:

1. دو تا سه ظرف را از آب، یکی با آب سرد و دیگری را با آب گرم پر کنید.
2. پا را به مدت ۳ تا ۴ دقیقه در داخل ظرف آب گرم قرار دهید.
3. پس از آن، بلافاصله پا را برای مدت یک دقیقه در آب سرد قرار دهید.
4. این روند را برای ۱۵ دقیقه و دو بار در روز انجام دهید.

اگر در زمان بارداری دچار ترشحات واژن شدید، برای جلوگیری از آن می‌توانید به صفحه ترشحات واژن در بارداری مراجعه کنید.

برای درمان تورم مچ پا در بارداری چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تورم مچ پا در بارداری، امری بسیار شایع و طبیعی در بین بانوان باردار می‌باشد. با این حال، ورم پاها گاهی اوقات می‌تواند نشانه مشکل جدی‌تر باشد.
یکی از این مشکلات، پره اکلامپسی نام دارد.

در واقع پره اکلامپسی؛ شرایطی است که می‌تواند در دوران بارداری ایجاد شود و فشار خون را به شدت خطرناک، افزایش دهد. بر همین اساس بانوان باردار باید در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر، به پزشک متخصص خود مراجعه کنند:

1. گیجی
2. سردرد شدید
3. اختلال در تنفس
4. سرگیجه یا تاری دید
5. ورم کردنی که به طرز چشمگیر، بدتر می‌شود.
6. ورم کردن ناگهانی مچ پا
7. درد بالای شکم، معمولا در زیر دنده‌ها
8. ظاهر رنگ پریده

مطلب پیشنهادی: ورزش بارداری

 کلام آخر

امید که راهکارهای گفته شده برایتان مفید واقع شود و تورم مچ پای شما تسکین پیدا کند. همچنین به شما عزیزان پیشنهاد می‌کنیم، حتما به صفحه مادر و کودک سر بزنید.

سوالات متداول