برفک دهان نوزاد (Baby’s mouth thrush) یک نوع عفونت مخمری بسیار شایع در نوزادان و کودکان است که هنگام مکیدن شیر یا خوردن غذا، او را دچار مشکل میکند. این عفونت به صورت لکههای سفید یا زرد خامهای در لبها، حفرههای دهانی و گلو پدید میآید. برفک دهان ممکن است درد داشته باشد و کودک را ناراحت و بهانهگیر کند. برای اینکه بیشتر دربارهی این مشکل و راه درمان آن بدانید، بخش های بعدی این مقاله از ویکی درمان را دنبال کنید.
علت برفک دهان نوزاد
برفک دهان عموما به دلیل خوردن آنتیبیوتیک و به هم خوردن تعادل بدن در دهان نوزاد ایجاد میشود. بهطور مشروح باید گفت، باکتریهای مختلفی در بدن انسانها وجود دارد که برخی از آنها منجر به عفونت میشود. برخی از نوزادان در کانال زایمان به قارچ یا عفونت قارچی مبتلا میشوند و هنگامیکه آنتیبیوتیک مصرف کنند، تعادل در بدنشان به هم میخورد. در نتیجه برفک در دهان نوزاد تولید میشود.
معمولا این مشکل هنگام تولد، نوزادی و چندماهگی بهوجود میآید؛ اما در سنین بالاتر هم ممکن است که کودک به این مشکل مبتلا شود.
مطلب پیشنهادی: خشکی لب کودکان
تشخیص برفک دهان نوزاد
هرگاه لکههای سفید یا زرد رنگ روی دهان و زبان نوزاد دیدید، احتمال ابتلا به برفک قوی است و برای معالجه به پزشک اطفال یا دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.
علائم برفک دهان نوزاد
میتوان نشانههای زیر را مهمترین علائم برفک در دهان نوزاد دانست:
- تشکیل تکههایی شبیه پنیر دلمه بسته روی لبها، داخل دهان و زبان که بهراحتی شسته نمیشوند.
- گریه و بیتابی کودک به هنگام شیر خوردن و مکیدن پستانک یا شیشه شیر
- لکههای برجسته و تکهای به رنگ قرمز تیره یا روشن در کشاله ران و زیر پوشک
پیشگیری از بروز برفک دهان نوزاد
برخی از نوزادان بهطور طبیعی آمادگی ابتلا به برفک دهان را دارند، اما با مراقبتهای زیر میتوان از ابتلا به این عارضه پیشگیری کرد:
- هرگز بدون تجویز پزشک متخصص به کودکان آنتیبیوتیک ندهید. عفونتهای ویروسی با آنتیبیوتیک درمان نمیشوند، پس مصرف آنتیبیوتیک حتما باید زیرنظر پزشک باشد.
- اگر به هنگام بارداری به عفونت قارچی واژن دچار شدهاید، حتماً و سریعا نسبت به درمان آن اقدام کنید؛ چرا که در غیر این صورت این عفونت به هنگام زایمان به کودک منتقل میشود.
- اگر هنگام شیردهی درد یا ترشح در نوک سینه داشتید، برای درمان به پزشک مراجعه کنید تا از انتقال آن به کودک جلوگیری کنید.
- مرتباً پستانک، شیشه شیر و شیردوش کودک را ضدعفونی یا استرلیزه کنید.
- پس از هربار شیردهی، سینهها را بشویید و خشک کنید تا باکتری و میکروب در نوک سینه رشد نکند.
- نظافت شخصی را رعایت کنید. به طور واضح، لباسهای زیر خود را مرتباً با آب داغ بشویید و در معرض نور خورشید خشک کنید. همچنین جنسی برای لباس زیر انتخاب کنید که رطوبت را نگه ندارد؛ چرا که رطوبت باعث رشد میکروب و باکتری میشود.
درمان برفک دهان نوزاد
معمولا درمان برفک باید بهطور همزمان در مادر و نوزاد انجام شود. عموما پزشک برای درمان برفک دهان نوزاد قطره و ژل تجویز میکند.
درمان خانگی برفک دهان نوزاد
موارد زیر جزء درمانهای خانگی برفک دهان نوزاد هستند. البته به خاطر داشته باشید که این درمانها باید زیر نظر پزشک انجام شود.
- لاکتوباسیل به رژیم غذایی نوزاد اضافه کنید.
- گریپ فروت، روغن نارگیل و سودا استفاده کنید. مصرف این غذاها برای نوزاد دو یا سه ماهه دشوار است؛ اما میتوان برای کودکان بزرگتر از چنین مواردی بهره برد.
درمان برفک دهان نوزاد با طب سنتی
در طب سنتی این درمانها برای برفک دهان توصیه میشود. به یاد داشته باشید که بهتر است این درمانها تحت نظر پزشک باشد.
- از فلوس استفاده کنید: این روش یک درمان گیاهی و سنتی برای درمان برفک دهان نوزاد است.
- از جوش شیرین استفاده کنید: جوش شیرین را با آب مخلوط کنید و دهان نوزاد را با آن شستوشو دهید.
مطلب پیشنهادی: کم آبی کودکان
دارو درمانی
نیستاتین یا قطره برای برفک دهان، دارویی است که برای درمان این عفونت تجویز میشود. میزان مصرف دارو و دورهی مصرف برای هر نوزاد با نوزاد دیگر متفاوت است. دورهی مصرف باید کامل شود. هرگز با مشاهدهی اولین نشانههای بهبودی و در میانهی دورهی درمان، مصرف دارو را قطع نکنید.
سخن آخر
در این نوشته تلاش کردیم تا شما را با برفک دهان نوزاد، علائم و راههای درمان آن آشنا کنیم. اگر کودک شما مبتلا به چنین عارضهایست، از خود درمانی پرهیز کنید و درمان را زیر نظر بهترین پزشک اطفال پیگیری کنید.
سوالات متداول
اگر در مراحل اولیه بروز این بیماری اقدام به درمان کنید، خطرناک نیست و بهراحتی درمان میشود؛ اما اگر در درمان تعلل کنید، این بیماری تشدید خواهد شد و تغذیه و آرامش کودک و متعاقباً مادر را مختل خواهد کرد.
بله. عفونت قارچی برفک واگیردار است و ممکن است بین مادر و کودک ردوبدل شود؛ بهطوری که اگر کودک به برفک دهان مبتلا شود، این عفونت هنگام شیر خوردن به پستان مادر منتقل شده و روی نوک سینه مادر قارچ ایجاد میشود. به طور برعکس، انتقال این عفونت از مادر به کودک نیز ممکن است.آیا برفک دهان نوزاد خطرناک است؟
آیا برفک دهان نوزاد مسری است؟